W języku polskim często zamiennie używa się określeń „reumatyzm” i „artretyzm” na wszelkie problemy ze stawami. Jednak mało kto wie, że bóle rąk czy nóg u seniorów najczęściej spowodowane są chorobą zwyrodnieniową stawów, zwaną artretyzmem. Natomiast reumatyzm jako jednostka chorobowa tak naprawdę… nie istnieje. Występuje za to reumatoidalne zapalenie stawów (RZS, gościec), które jednak, wbrew nazwie, nie dotyka tylko stawów i jest dużo poważniejszą chorobą.
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)
RZS to choroba reumatyczna o podłożu autoimmunologicznym, dotykająca głównie kobiety między 30 a 50 rokiem życia. Jej przyczyny są nieznane – mówi się o kombinacji czynnika genetycznego oraz środowiskowego, takiego jak na przykład palenie. W pierwszej kolejności wywołuje przewlekłe, postępujące zapalenie stawów. Jeśli jednak nie jest w porę rozpoznana i leczona, może przenieść się na inne narządy i wywołać w nich stan zapalny.
Choroba zaczyna się od stanu zapalnego błony maziowej wewnątrz stawu. Dochodzi do jej powiększania się i niszczenia przylegających struktur (chrząstek, kości, więzadeł, ścięgien). Z czasem może dojść do objęcia stanem zapalnym innych narządów. RZS może zająć m.in. układ nerwowy i naczynia krwionośne. U chorych występuje zwiększone ryzyko rozwoju miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca. Pojawiają się też dolegliwości ze strony układu oddechowego i nerek a także problemy z oczami. W przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów może dojść do zapalenia w obrębie niemal każdego narządu.
U większości osób choroba rozwija się w sposób niezauważalny, tygodniami a nawet miesiącami, bo pierwsze objawy mogą być mylące. Pacjenci są osłabieni, mają stan podgorączkowy, odczuwają ból mięśni i skarżą się na utratę apetytu. Z czasem pojawia się ból i obrzęk, a następnie przykurcze i utrata ruchomości stawów. Ponadto pacjenci skarżą się na sztywność i osłabienie mięśni, ból karku, zawroty głowy i zaburzenia równowagi, drętwienie i mrowienie palców.
Leczenie RZS w ostrej fazie powinno być prowadzone przez lekarza reumatologa. Utrzymanie choroby pod kontrolą i spowolnienie jej przebiegu mogą wspomóc odpowiednie leki, dieta oraz unikanie stresu. Skuteczna jest również fizjoterapia z zabiegami fizykalnymi, terapią manualną i odpowiednio zaaplikowanymi ćwiczeniami. W klinice P D Rehab w Mt. Prospect dzięki zastosowaniu zaawansowanych technik powięziowej terapii manualnej – Counterstrain, terapeuci są w stanie wpłynąć na funkcjonowanie autonomicznego układu nerwowego. Pozwala to usprawnić również pracę układu krążenia, pokarmowego i wydalniczego, które w ogromny sposób wpływają na układ immunologiczny. Specjaliści z PD Rehab traktują ciało człowieka jako całość i poprzez koordynację funkcjonowania wszystkich systemów są w stanie wspomóc organizm w jego samoregeneracji.
Choroba zwyrodnieniowa stawów (ChZS)
Choroba, na którą najczęściej skarżą się seniorzy, to zwykle artretyzm, często nazywany chorobą „zużytych” stawów. Jej istotą jest stopniowe niszczenie chrząstki stawowej, stanowiącej „amortyzator” stawu. W zdrowych stawach chrząstki pokrywają zakończenia każdej z kości. Ta miękka, sprężysta tkanka ułatwia gładkie poruszanie się stawów i pełni rolę poduszki czy też amortyzatora między kośćmi. W chorobie zwyrodnieniowej stawów tkanka chrzęstna ulega uszkodzeniu i zużyciu, co prowadzi do bólu i sztywności.
ChZS rozwija się najczęściej pod wpływem różnych czynników uszkadzających stawy i powodujących ich przeciążenia. Nadmierna waga ciała, praca w jednej pozycji, brak ruchu, ciągłe obciążenie stawów poprzez dźwiganie ciężkich przedmiotów mają największy wpływ na rozwój schorzenia. Na jego rozwój mogą wpływać również geny – niektórzy z nas będą narażeni na nią bardziej, niż inni.
Choroba najczęściej atakuje stawy kolanowe i biodrowe, a w drugiej kolejności stawy kręgosłupa, rąk i stóp. W zaawansowanej chorobie, gdy chrząstki ulegają coraz większemu zużyciu, końcówki kości mogą zacząć ocierać o siebie, powodując uszkodzenia stawów i nasilenie bólu. W efekcie poruszanie takim stawem staje się bardzo nieprzyjemne i bolesne. Jednak w przeciwieństwie do reumatoidalnego zapalenia stawów artretyzm nie powoduje zmian w innych narządach.
Fizjoterapia w chorobach stawów
Kilka lat temu do kliniki PD Rehab zgłosiła się pani Maria, skarżąca się na przewlekłe bóle kolan, bioder i dłoni. Jak sama stwierdziła, dokuczał jej „reumatyzm”. Jednak w toku badania okazało się, że cierpi na związane z wiekiem zwyrodnienie stawów. Ponieważ całe życie pracowała fizycznie, jej chrząstka stawowa uległa zużyciu, powodując ból. U pani Marii zastosowano w pierwszej kolejności terapię manualną, która miała na celu poprawę zakresu ruchu i mobilizację struktur stawowych. Dłonie poddano zabiegowi jonoforezy, za pomocą którego dostarczono łagodzące objawy niesteroidowe leki przeciwzapalne. Pomocne okazały się również inne zabiegi fizykalne – działające przeciwzapalnie ultradźwięki i zimny laser oraz przeciwbólowa stymulacja elektryczna. Pacjentka dostała również specjalnie opracowany plan ćwiczeń – wzmacniających, rozciągających i aerobowych. Od pierwszego cyklu terapii minęło już kilka lat, ale dzięki regularnej, corocznej fizjoterapii stan pacjentki utrzymuje się na stałym, w miarę dobrym poziomie.
Bardzo często osoby skarżące się na przewlekłe bóle stawów mają tendencję do ich lekceważenia, składając to na karb wieku. Jednak warto pomyśleć o fizjoterapii, która oferuje zarówno ulgę w bólu, jak i poprawienie ruchomości stawów. W przypadku problemów ze stawami warto wybrać się na bezpłatną konsultację do jednego z fizjoterapeutów kliniki PD Rehab i sprawdzić, jak dobra rehabilitacja może nam pomóc cieszyć się zdrowiem przez długie lata.
(PDR)
920 E. Northwest Highway
Mount Prospect, IL 60056
Tel.: (847) 459-4779
E-mail: [email protected]
www.zdrowechicago.com
