„Gody polskie” – Polskie zwyczaje i obrzędy bożonarodzeniowe w JOM

Chicago (Inf. wł.) – Jedenastego stycznia w Jezuickim Ośrodku Milenijnym w Chicago Alina Szymczyk, wraz z grupą dzieci i członków Tea-tru Ludowego „Rzepicha”, wystawiłą spektakl bożonarodzeniowy pod tytułem „Gody polskie”.

Widowisko poprzedzone uroczystą Mszą św. rozpoczęło się prezentacją zwyczajów i obrzędów związanych z wieczorem wigilijnym. Ubierana jest choinka. Matka szykuje wieczerzę. Dziewczęta wysyła po drwa do pieca z poleceniem, żeby nie liczyły na podwórzu, tylko w domu, bo te oznaczają, za ile lat córka wyjdzie za mąż, a o tym matka musi przecież wiedzieć. Czuwa nad tym, żeby tego dnia do izby pierwsza nie weszła kobieta, bo to może oznaczać nieszczęście.

Dziewczęta nasłuchują, z której strony wsi zaszczeka pies, wróżąc, że z tej strony pojawi się narzeczony dla córki, która już od paru lat jest na wydaniu. Gospodarz wnosi do izby króla ze zboża, prosząc Boga o opiekę i szczęście dla całej rodziny. Jest stół z wolnym nakryciem dla zbłąkanego wędrowca, bo we Wigilię nikt nie może być sam. Gospodyni rozdaje domownikom łyżki, których nie wolno odłożyć na stół dopóty, dopóki nie skosztuje się dwunastu potraw. Scenkę wieczerzy kończy wspólny śpiew kolęd.

W kolejnej odsłonie spektaklu widzowie obejrzeli jasełka pod tytułem: „Nie ma dziś miejsca dla Ciebie”. Rozpoczyna je scena z aniołkami, które poszukują miejsca dla małego Jezuska. W scenie narodzenia Pana Jezusa wykonawcy śpiewają stare polskie kolędy, również regionalne pastorałki. Pastuszkowie składają dary z polskich potraw, przybywają królowie z dalekiej krainy z mirem, kadzidłem i złotem. Scena z pasterzami ukazuje tradycję polskich „Jasełek”, wielowiekowy kult narodu polskiego, szczególnie polskiej wsi, do Świętej Rodziny. 

Spektakl kończą kolędnicy, którzy w wigilijny wieczór byli oczekiwani pod strzechami chłopskich chałup. W scenie z Herodem obok diabła i śmierci pojawia się postać czarownicy z Łysej Góry, co to robiła masło przy świetle księżyca. W obrzędowości polskiej wsi postać wiedźmy zawsze budziła strach. Utożsamiała wszystko to, co złego mogło spotkać chłopa. 
Spektakl obejrzało ponad 200 osób. Publiczność z zainteresowaniem obejrzała przedstawienie. Z pewnością na uwagę zasługuje scenariusz przedstawienia autorstwa Aliny Szymczyk, w którym autorka umieściła dużo mało znanych tekstów dotyczących narodzin Jezusa i polskich zwyczajów związanych z Bożym Narodzeniem. Niewątpliwym atutem była również scenografia. 
Tekst i zdjęcia:
Andrzej Baraniak/NEWSRP