W całej dotychczasowej historii badań psychologicznych przeważały tematy negatywne, choroby psychiczne, agresja, szkodliwe postawy, uprzedzenia, obłęd. Psychologowie zwykle mieli do czynienia z człowiekiem nie w pełni zadowolonym z własnego życia, który pragnąłby czegoś więcej, a jednak nie potrafi osiągnąć prawdziwego szczęścia ani trwałego spełnienia. Człowiek ten w większości przypadków zapomniał, lub nigdy nie nauczył się, jak cieszyć się prostymi zmysłowymi przyjemnościami, zatracił kontakt z naturą, z innymi ludźmi i z przyrodą. Poświęca on czas na pracę lub bierny odpoczynek przed telewizorem, żyje w pośpiechu, w pogoni za sukcesem, a gdy osiągnie sukces, nie potrafi się nim cieszyć bo jest sam, nawet jeśli nie fizycznie, to czuje się samotny.
Dla przeciwwagi powstała nauka o szczęściu i dobrym życiu, zdrowiu psychicznym, a także tym, jak można się tego nauczyć. Nurt psychologii pozytywnej pojawił się w Stanach Zjednoczonych w 2000 roku i zajmuje się aspektem dobrego życia oraz wszelkimi czynnikami, które do niego prowadzą. Psychologia pozytywna zwraca uwagę na mocne strony człowieka. Skupia się na tym, jak wywoływać pozytywne emocje, zaangażowanie, umiejętność utrzymywania pozytywnych relacji z bliskimi i osiągać założone cele – wszystko po to, by nauczyć się szczęścia i uczynić je nieprzemijającym.
Twórca psychologii pozytywnej, Martin Seligman, uważa, że poczucie szczęścia można zwiększyć maksymalizując pozytywne doznania zmysłowe i emocjonalne. Nie chodzi tu bynajmniej o odnalezienie „drogi do szczęścia na skróty”, poprzez używanie środków psychoaktywnych, nieograniczone balowanie, czy nieumiarkowaną konsumpcję. Ważne są głębsze doznania, smakowanie życia wszystkimi zmysłami, dbanie o codzienne przyjemności, zapewnienie sobie pozytywnych doznań i emocji, docenianie drobnych aspektów życia codziennego. Jeśli istnieją ludzie ekstremalnie szczęśliwi, to ludzie ci różnią się od innych tym, że są zaangażowani w istotną dla nich pracę i otoczeni pozytywnymi ludźmi.
Psychoterapia pozytywna a depresja
Interwencje psychologii pozytywnej stosowane w leczeniu depresji dają lepsze efekty niż leki antydepresyjne. Lek bowiem tylko znieczuli nasze emocje: smutek, przygnębienie i rozpacz, tak często doświadczane w depresji. Tym samym jednak zabije poczucie prawdziwej radości i szczęścia. Psychoterapia natomiast ułatwi poznanie dysfunkcyjnego sposobu myślenia, które powoduje negatywne myślenie i przeszkadza w spełnieniu i szczęściu. Z pomocą różnych technik będziesz mógł poczynić odpowiednie zmiany, które pomogą zwalczyć depresję. Osobiście wierzę, że nasz umysł jest tak potężny, że może wziąć wyłączną odpowiedzialność za nastrój, odczuwanie szczęścia i poziom satysfakcji życiowej.
Szczęścia trzeba się nauczyć
Na początek zastosuj moją ulubioną technikę. Każdego wieczora zapisz w dzienniku trzy rzeczy, które zrobiłeś dobrze w ciągu dnia. Ćwicz umysł, by nauczył się dostrzegać drobne, pozytywne osiągnięcia, które sprawiają, że patrzysz na życie z pozytywnej strony.
Poniżej przedstawię technikę 8 kroków proponowanych przez profesor Sonję Lyubomirsky z Uniwersytetu Kalifornijskiego. Ćwiczenia te są łatwe w praktyce i pomagają osiągnąć większe poczucie szczęścia i satysfakcji życiowej.
- Wyrażaj swoją wdzięczność. Jednym ze sposobów realizacji może być prowadzenie „dziennika wdzięczności”, w którym na przykład raz w tygodniu zapisuje się kilka wydarzeń, jakie miały ostatnio miejsce, za które jesteś szczególnie wdzięczny losowi.
- Praktykuj akty dobroci przy każdej nadarzającej się okazji. Na przykład wpuść przed siebie do kolejki w sklepie osobę zmęczoną lub spieszącą się matkę z dzieckiem, pomóż dziecku przyjaciółki w odrobieniu pracy domowej. Te drobne uczynki spowodują całą lawinę pozytywnych efektów.
- Pielęgnuj życiowe przyjemności. Naucz się rozkoszować chwilą i zachowywać w pamięci stop-klatki tych wyjątkowych momentów, tak, aby móc w dowolnej chwili je sobie przypomnieć.
- Podziękuj mentorowi. Wyraź swą wdzięczność osobie, która pomogła ci, kiedy byłeś na życiowym zakręcie i która w pozytywny sposób wpłynęła na twoje życie. Zrób to w osobistej rozmowie lub napisz list.
- Naucz się przebaczać. Przebaczenie pozwoli ruszyć z miejsca; porzuć gniew i żal do osoby, która cię zraniła.
- Inwestuj czas i energię w przyjaźnie i życie rodzinne. To, gdzie mieszkasz, ile zarabiasz, twój status zawodowy, czy nawet stan zdrowia, mają mały wpływ na poziom satysfakcji z życia. To, co kształtuje go w najwyższym stopniu, to silne, pozytywne relacje z innymi.
- Zatroszcz się o swoje ciało – wysypiaj się, ćwicz, gimnastykuj i uśmiechaj. To wszystko może poprawić ci nastrój, a praktykowanie tego regularnie, uczyni twoje życie bardziej satysfakcjonującym.
- Rozwijaj strategie radzenia sobie ze stresem; w życiu nie można uniknąć trudności. Twierdzi się, że wiara pomaga w zmaganiu się z trudnymi sytuacjami, jak również świeckie przekonanie „co mnie nie zabije, to mnie wzmocni”. W cokolwiek wierzysz, że ci pomoże, pomaga naprawdę.
Katarzyna Pilewicz, LCPC, CADC
psycholog i psychoterapeutka licencjowana w stanie Illinois. Ukończyła Adler University w Chicago w dziedzinie psychologii klinicznej. Obecnie prowadzi badania doktoranckie w Walden University na temat wpływu psychologii pozytywnej na poprawe stanu psychiki człowieka. Członek American Psychological Association i PSI CHI. W swojej praktyce opiera się na holistycznym poglądzie o wzajemnym wpływie umysłu, ciała, i środowiska. W swojej klinice w Deerfield zajmuje się leczeniem młodzieży i dorosłych z problemami psychologicznymi pomagając w powrocie do wyższej jakości życia.
fot.jill111/pixabay.com
