Z cyklu „Nie tylko Ulmowie”
Historia rodziny Niepsuj z Klikowej k. Tarnowa
„Zastrzelona matka ośmiorga dzieci” to kolejny odcinek miniatury filmowej IPN z cyklu „Nie tylko Ulmowie”. Opowiada o losach wielodzietnej polskiej rodziny Niepsujów z okolic Tarnowa.
Najprawdopodobniej w październiku 1942 r. żydowskie małżeństwo Kurzów, mieszkające w Tarnowie, znalazło schronienie w domu Niepsujów w wiosce Klikowa. Anna i Jan Niepsujowie posiadali gospodarstwo rolne o powierzchni około 2 ha. Anna zajmowała się prowadzeniem gospodarstwa, a Jan był pracownikiem kolei. Mieli ośmioro dzieci.
9 kwietnia 1943 r. w okolice gospodarstwa Niepsujów przyjechał samochód, w którym znajdowali się niemieccy funkcjonariusze. W domu przebywała wówczas Anna Niepsuj, jej sześcioletnia córka Maria oraz żydowskie małżeństwo Kurzów. Mąż Anny był w tym czasie w pracy, pozostałe dzieci również przebywały poza domostwem. Przybyli funkcjonariusze przeprowadzili rewizję w domu i odnaleźli miejsce schronienia osób pochodzenia żydowskiego. Złapanych Żydów rozstrzelali w sieni. Następnie, według relacji Marii, krzykiem nakazali udać się jej mamie do stodoły. Po wyjściu z domu Anna Niepsuj została zastrzelona na podwórzu. Maria ocalała, być może dlatego, że schowała się pod łóżkiem…
Niewielu wie, że żaden inny naród nie ukrył przed hitlerowcami tak wielu Żydów jak Polacy. Kto ukrywał Żyda we Francji, ryzykował karę więzienia lub obozu koncentracyjnego, w Niemczech kosztowało to życie, ale tylko w Polsce cenę stanowiło życie własne i całej rodziny.
Władysław Szpilman, ocalały z Zagłady kompozytor i pianista żydowskiego pochodzenia
Większość z tysięcy Polaków, którzy udzielili takiej pomocy, nigdy nie została uhonorowana, a najprawdopodobniej nigdy nie będzie nawet publicznie znana. Chcemy ich przypomnieć cyklem filmów „Nie tylko Ulmowie”. Zapraszamy do obejrzenia kolejnej miniatury filmowej – „Zastrzelona matka ośmiorga dzieci”.
Źródło: Instytut Pamięci Narodowej
Zdjęcia: archiwum IPN
