PAP
W piątek, w wieku 94 lat zmarł aktor i reżyser Sidney Poitier. Wiadomość o jego śmierci przekazały władze Bahamów, na których się wychował. Poitier zagrał w ponad 50 filmach, wyreżyserował 9. Za kreację w "Polnych liliach" otrzymał w 1964 r., jako pierwszy czarnoskóry, Oskara dla najlepszego aktora.
"Straciliśmy ikonę, bohatera, mentora, bojownika i skarb narodowy" - przekazał wicepremier Bahamów Chester Cooper. Nie podał przyczyny śmierci Poitiera.
Aktor urodził się w 1927 r. na Florydzie, ale dzieciństwo spędził na Bahamach. W wieku 16 lat wyemigrował do Nowego Jorku i kłamiąc na temat swojego wieku zaciągnął się do wojska - przypomina Agencja Reutera. Pod koniec lat 40. zaczął występować w teatrach na Broadwayu, a w 1950 r. zagrał pierwszą rolę w filmie.
Poitier zmagał się z biedą, brakami w wykształceniu i uprzedzeniami, by stać się jednym z pierwszych czarnych aktorów, którzy byli znani i akceptowani przez szeroką publiczność jako odtwórcy głównych ról - pisze agencja.
W 1959 r. jako pierwszy czarnoskóry w historii był nominowany do nagrody amerykańskiej Akademii Filmowej za główną rolę męską. Ostatecznie Oskara w tej kategorii otrzymał pięć lat później. W 2002 r. przyznano mu statuetkę za całokształt twórczości.
Poitier starannie dobierał swoje kreacje, przeciwstawiając się panującemu w Hollywood stereotypowi nakazującemu obsadzać Afroamerykanów tylko w poniżających rolach, takich jak pucybuci czy służący - zaznacza Agencja Reutera. Zmarły wystąpił w ponad 50 filmach, wyreżyserował też 9 produkcji.
Jak mało która gwiazda kina miał tak wielki wpływ, zarówno na sztukę filmową, jak i szerzej, na całe społeczeństwo - pisze agencja AP. Dodaje, że kariera Poitiera odzwierciedlała głębokie przemiany zachodzące w latach 50. i 60. w społeczeństwie amerykańskim - upadek segregacji rasowej i ruch na rzecz praw obywatelskich.
Poitier był dwukrotnie żonaty, miał sześć córek. W 1974 r. otrzymał z rąk brytyjskiej królowej Elżbiety II (będącej również królową Bahamów) tytuł szlachecki. Reprezentował Bahamy jako ambasador w Japonii i przy UNESCO. W 2009 r. prezydent USA Barack Obama odznaczył aktora Prezydenckim Medalem Wolności - najwyższym amerykańskim orderem cywilnym. (PAP)
