Gdy przed okresem nie możesz normalnie żyć

„Przed okresem na zmianę staję się płaczliwa i podirytowana. Mój mąż twierdzi, że nie można wtedy ze mną wytrzymać, kilka razy zdarzyło mi się, że bez większego powodu, rzuciłam w niego talerzem. Moja samoocena gwałtownie spada, trudno mi się na czymkolwiek skupić, szybko się męczę, nie chce mi się zupełnie nic, no… może poza jedzeniem słodyczy. W takich momentach mam ochotę uciec na koniec świata!”. Tak swój stan przedstawia Weronika.

Objawy PMS

Niestety, większość kobiet zna dobrze to uczucie – tak zaczyna się zespół napięcia przedmiesiączkowego. W literaturze opisano ponad 100 objawów towarzyszących PMS. Należą do nich bóle głowy, napięcie piersi, wzrost wagi ciała, obrzęki kończyn, wzdęcia, zaparcia lub biegunki, nadmierna wrażliwość na zapachy, objadanie się. Symptomy mogą się pojawiać nawet dwa tygodnie przed terminem zbliżającej się miesiączki. Kończą się zazwyczaj w pierwszym dniu cyklu miesięcznego, czyli wraz z pojawieniem się miesiączki. Niedawno do oficjalnej diagnozy zespołu napięcia przedmiesiączkowego dodano skrajniejszą jego wersję – PMDD, czyli przedmenstruacyjny zespół dysforyczny.

Objawy PMDD

Przedmenstruacyjny zespół dysforyczny to cykliczne, powtarzające się raz w miesiącu ostre zaburzenie nastroju, które poprawia się dopiero w pierwszym dniu menstruacji, by znów powtórzyć się na tydzień lub dwa tygodnie przed następną. Aby zdiagnozować PMDD jeden z następujących symptomów musi się powtarzać przez co najmniej 12 miesięcy:

Huśtawki nastroju i zwiększona emocjonalna nadwrażliwość i rozdrażnienie.
Zwiększona irytacja, wybuchy złości, czasem nawet skłonności do zachowań agresywnych i narastające z tego powodu konflikty.
Depresyjny nastrój, poczucie beznadziei i bezsilności, czasem myśli samobójcze.
Zwiększone napięcie, niepokoje, lęki, ataki paniki.

PMDD może mieć poważne konsekwencje, bo wspomniane objawy mogą być istotną przyczyną wielu konfliktów, zaburzonych relacji rodzinnych – a w skrajnych przypadkach zaburzenia nastroju mogą prowadzić do myśli, a nawet prób samobójczych. Z biologicznego punktu widzenia, moment wystąpienia miesiączki wiąże się z nagłym spadkiem stężenia estradiolu i progesteronu, a oba te hormony mają wpływ na funkcjonowanie organizmu kobiety i wpływają na samopoczucie.

Jak sobie pomóc?

Czy nam się podoba czy nie, hormony mają istotny wpływ na funkcjonowanie naszego organizmu. W przypadku PMDD czy PMS, uporczywe objawy znikają przed pojawieniem się miesiączki. Do skutecznych metod na przetrwanie zalecane są ćwiczenia fizyczne i stosowanie technik relaksacyjnych. Szczególnie joga, medytacja, trening uważności (mindfulness), ale pomóc może też aerobik. Ważna jest ponadto odpowiednia dieta, koniecznie bogata w witaminy, których źródłem są przede wszystkim owoce i warzywa. W tym specyficznym czasie powinno się ograniczyć spożycie alkoholu i unikać picia kawy. Być może natura stworzyła ten czas po to, by kobieta mogła zadbać o siebie. Jeśli źle się czujesz, połóż się, odpocznij, mała drzemka w środku dnia może być bardzo orzeźwiająca. Zamiast myśleć ciągle o innych, pomyśl o sobie, ty także potrzebujesz, by ktoś o ciebie zadbał. Możesz to zrobić sama.

Jeśli napięcie przedmiesiączkowe zatruwa ci życie, nie bój się sięgnąć po pomoc. U około 20 proc. kobiet objawy są tak silne, że wymagają zastosowania leczenia. Lekarz ginekolog może przepisać środki antykoncepcyjne, które podawane bez przerwy, na przykład przez trzy miesiące pozwalają na wyeliminowanie kilku cyklów miesięcznych w roku.

Dr Katarzyna Pilewicz, LCPC, CADC

doktor psychologii i specjalista od uzależnień. Ukończyła Adler University w Chicago w dziedzinie psychologii klinicznej. Doktorat obroniła w Walden University zajmując się wpływem psychologii pozytywnej na poprawę stanu psychiki człowieka. Autorka licznych publikacji popularnonaukowych w dziedzinie psychologii i higieny psychicznej w amerykańskim wydaniu Magazynu „Polonia” i w “Dzienniku Związkowym” w Chicago. Prowadzi swoją klinikę w trzech lokalizacjach na przedmieściach Chicago, gdzie prowadzi psychoterapię dla młodzieży oraz dorosłych z problemami natury psychologicznej, pomagając w powrocie do wyższej jakości życia.