Reklama

Zatrzymać panikę

Katarzyna Pilewicz
07/15/2021 10:55 PM

Atak przyszedł niespodziewanie, w środku dnia. Podczas przerwy obiadowej poczuł obezwładniającą panikę, przyśpieszone bicie serca, ból w klatce piersiowej, drętwienie rąk.

Oddech stał się płytki, im bardziej się na nim koncentrował, tym bardziej wydawało mu się, że nie może oddychać. Obręcz w klatce piersiowej zacieśniła się, oblał go zimny strach przed śmiercią, ja umieram, umieram. W głowie szum, poczucie odrealnienia, tak jakby otoczenie stawało się coraz bardziej nierzeczywiste. Im bardziej się wczuwał w swoje symptomy, tym większy strach. A jeśli naprawdę zwariuję i stracę kontrolę nad swoim ciałem? Lekarze mówili od dawna, że to są symptomy nerwicowe, ale jak uspokoić spanikowany umysł, upewniając się, że to tylko atak nerwicy, a nie atak serca czy śmierć? Takie ataki nawiedzały go od czasu choroby żony, to już będzie trzeci rok. Nie chciał przyjmować leków, bo słyszał, że są silnie uzależniające i nie pomagają na dłuższą metę. Atak mijał po 10-20 minutach a działanie leku pozostawiało go znieczulonego na kilka godzin.

Objawy ataku paniki

Atak paniki to nagłe doświadczenie intensywnego strachu, który powoduje reakcje fizjologiczne, tak jakby organizm miał do czynienia z walką o życie. Atak może uderzyć cię w różnych miejscach – podczas zakupów w zatłoczonym centrum handlowym, w samochodzie, na spotkaniu biznesowym, czy gdy śpisz. Podczas ataku możesz myśleć, że tracisz kontrolę, masz zawał serca lub umierasz. Wielu z nas może mieć przynajmniej jeden nieoczekiwany atak paniki w życiu. Do objawów fizjologicznych należą: podniesione tętno, intensywne bicie serca, intensywne pocenie się, trzęsienie rąk i całego ciała, niemożność złapania oddechu, zaciśnięte gardło, uderzenia gorąca, ból w klatce piersiowej, bóle i zawroty głowy, omdlenie, nudności, drętwienie kończyn, uczucie ciężkości i nierealności.

Czy można ataki paniki wyleczyć lekami?

Nie. Nerwica i lęki powstają w naszej głowie, rodzą się w myślach. Sposób myślenia zabarwiony jest naszą własną interpretacją rzeczywistości. Na rodzaj tej interpretacji składają się doświadczenia z przeszłości, wydarzenia dobre i złe. Leki nie zmienią sposobu myślenia. Kontrolę nad myśleniem mamy tylko my sami. Pierwszy atak paniki może zrodzić następne, ponieważ tak bardzo stajemy się czujni i nadwrażliwi na symptomy, które przeżyliśmy podczas pierwszego ataku, że niejako je z powrotem ściągamy na siebie. Do tego dochodzi szczególna ostrożność i unikanie sytuacji i miejsc, które kojarzą się z atakiem paniki, czym znowu tylko zasilamy strach.

Na nerwice przepisywane są leki uspokajające jak Xanax, Lorazepam, Ativan, Valium. Działają one chwilowo, doraźnie, znieczulając układ nerwowy i wprowadzając nas w stan lekkiego upojenia i postawy „wszystko mi jedno”. Terapeutyczne działanie wyżej wymienionych leków uspokajających kończy się po 4-6 miesiącach (źródło: American Academy of Family Physicians). Biorąc pod uwagę skutki uboczne tego typu leków, do których należą: zwiększenie nerwicy, mania, agresja, impulsywne zachowania, halucynacje, problemy z pamięcią, bóle głowy, trudności z koncentracją, nieostre widzenie i ryzyko uzależnienia od psychoaktywnej substancji – byłabym bardzo sceptyczna polecając tego typu leczenie. Obok leków uspokajających na nerwice przepisywane są także leki antydepresyjne jak Zoloft, Prozac, Lexapro i Celexa. W przypadku antydepresantów ryzyko uzależnienia jest mniejsze, ale trzeba je używać bez przerwy, codziennie. Zaczynają działać po ok. 3 tygodniach. Do skutków ubocznych należą: dysfunkcja seksualna, bezsenność, chroniczne zmęczenie, przyrost wagi ciała, bóle głowy, zwiększenie pocenia, suchość w ustach.

Jak zatrzymać atak paniki?

Zanim stracisz nadzieję, że możesz pozbyć się ataków paniki sam, spróbuj następujących sposobów:

Oddychanie. Jeśli nauczysz się relaksującego oddychania zawczasu, możesz go zastosować w trakcie ataku paniki. Wpuść oddech spokojnie przez nos licząc do pięciu. Trzymaj oddech w środku licząc do pięciu i powoli wypuść go przez usta licząc do pięciu. Oddychaj raczej przez brzuch niż piersią. To szczególnie pomoże ci w czasie ataku, gdy oddychasz głęboko i z przyspieszonym rytmem co zwykle pogarsza atak.
Jeśli atak paniki został zainicjowany przez otaczające cię środowisko, na przykład boisz się widoku krwi – zamknij oczy.
Skup się na zrelaksowaniu palców u ręki, potem nadgarstka i ramion wolno przelewając energię przez twoje ciało.
Jeśli panika przychodzi dzięki twoim katastroficznym, lękliwym myślom, zatrzymaj myślenie. Możesz to zrobić skupiając się na otoczeniu. Skup się na jednej rzeczy bardzo szczegółowo, obserwuj. Możesz także zaabsorbować się jakimś zapachem, smakiem lub dotykiem (zimny lód czy futerko twojego kota). Rozproszenie uwagi jest podstawą w walce z atakiem paniki. Jeśli nie znajdziesz niczego pomocnego w otoczeniu, to możesz policzyć do 100 lub policzyć gotówkę w portfelu.

Dr Katarzyna Pilewicz, LCPC, CADC

doktor psychologii i specjalista od uzależnień. Ukończyła Adler University w Chicago w dziedzinie psychologii klinicznej. Doktorat obroniła w Walden University zajmując się wpływem psychologii pozytywnej na poprawę stanu psychiki człowieka. Autorka licznych publikacji popularnonaukowych w dziedzinie psychologii i higieny psychicznej w amerykańskim wydaniu Magazynu „Polonia” i w “Dzienniku Związkowym” w Chicago. Prowadzi swoją klinikę w trzech lokalizacjach na przedmieściach Chicago, gdzie prowadzi psychoterapię dla młodzieży oraz dorosłych z problemami natury psychologicznej, pomagając w powrocie do wyższej jakości życia.