Reklama

Jak style przywiązania wpływają na twój związek?

Katarzyna Pilewicz
04/29/2021 10:57 PM

Według teorii przywiązania psychologa Johna Bowlby – który badał silne reakcje emocjonalne u niemowląt i małych dzieci, kiedy były odseparowane od rodziców – wczesne dzieciństwo ma duży wpływ na to, jak później w życiu formujemy związki z najbliższymi.

Niemowlęta potrzebują matki lub stabilnego opiekuna do zaspokojenia podstawowych potrzeb. Bowlby odkrył, że zachowania małych dzieci takie, jak płacz, poszukiwanie rodzica, fizyczny kontakt z rodzicem mają na celu zapobieganie separacji i poszukiwanie komfortu psychicznego. Jego odkrycia stały się podłożem do studiowania stylów przywiązania u dorosłych. W miarę upływu czasu, gdy dojrzewamy, rozwijamy swoje indywidualne style przywiązania, których w większości podłożem jest doświadczenie z dzieciństwa. Te style mają ogromny wpływ na nasze relacje w dorosłym życiu i definiują satysfakcję, jaką osiągamy w miłości.

Bezpieczeństwo versus niepewność

Bezpieczny styl przywiązania występuje u dorosłych wtedy, gdy jego potrzeby jako dziecka na wczesnym etapie rozwoju były zaspokojone. Osoby posiadające bezpieczny styl przywiązania jako nastolatki czują się swobodnie w kontakcie z rówieśnikami, nie obawiają się odrzucenia z ich strony. W dorosłym życiu mają umiejętność tworzenia bezpiecznych i bliskich relacji z partnerem, opartych na zaufaniu i stabilności. Osoby te posiadają wysoką samoocenę i wysoki poziom interpersonalnego zaufania. Ich tożsamość jest zrównoważona i spójna. Osoby te skłonne są do bliskości, do tworzenia długotrwałych i szczęśliwych związków z ludźmi. Nie przejawią zachowań agresywnych. Tworzą harmonię w związku – z jednej strony czują się dowartościowani i chętnie służą wsparciem swemu partnerowi, a z drugiej – wiedzą, że mogą liczyć na wsparcie i miłość partnera. Nie angażują się w przygodny seks, potrafią oddzielać życie zawodowe od rodzinnego. Dzięki temu doświadczają mniejsze przeciążenie pracą i wyższą satysfakcję z małżeństwa.

Natomiast w przypadku, gdy opiekun we wczesnym dzieciństwie nie wywiązał się ze swojej roli na medal lub tylko pobieżnie – osoba dorosła będzie miała trudności, by zaufać partnerowi i tworzyć zdrowe relacje. Oto trzy podstawowe typy lękowych stylów przywiązania:

Styl oddalający-unikowy cechuje osoby o wysokim poziomie samooceny i niskim poziomie interpersonalnego zaufania. Posiadają one często zawyżone poczucie własnej wartości, mają dużą potrzebę niezależności i obawiają się odrzucenia – wobec tego unikają tworzenia związków z ludźmi. Wykazują tendencję do porzucania partnerów, zanim w związku pojawiają się pierwsze trudności. Nie wierzą zbytnio w istnienie trwałej miłości romantycznej, są zdystansowane względem partnera, czują obawę przed intymnością. Zadowolenie sprawia im kontakt seksualny pozbawiony emocjonalnego zaangażowania. W życiu poznać je po tym, że są często przesadnie zajęte pracą, poprzez którą starają się rekompensować sobie brak intymnych związków interpersonalnych. W sytuacjach stresowych nie szukają pomocy u partnerów i jednocześnie nie są skłonne do okazywania wsparcia partnerowi.

Styl bojaźliwie-unikowy. U osób charakteryzujących się tym stylem występuje niska samoocena i niskie zaufanie interpersonalne. Główne cechy temperamentu to wrogość, impulsywność i gniew. W kontaktach z partnerami romantycznymi często doświadczają uczuć zazdrości. Napięcie powstałe w wyniku zazdrości i innych negatywnych emocji starają się obniżać stosując używki. Mają negatywny i niepewny obraz siebie, uważają z jednej strony, że łatwo jest się zakochać, a z drugiej – że miłość nie jest trwała. Przeżywają miłość jako rodzaj obsesji, która nie daje spokoju, ale każe poświęcić się i uzależnić od drugiej osoby. Angażują się często w przygodne relacje seksualne w celu zaspokojenia potrzeby intymności, z którą utożsamiają seks. Ich związki są burzliwe, gdyż osoby te często przeżywają skrajne emocje – radość i podniecenie z jednej strony a lęk przed porzuceniem – z drugiej. W sytuacjach stresowych reagują głównie na emocje – potrzebują ciągłych zapewnień wierności i miłości od partnera, często niepokoją się o trwałość związku i reagują impulsywnie na okazywanie przez partnera dystansu i autonomii.

Zdezorientowany, czyli zatroskany-zaabsorbowany styl przywiązania. Cechuje on osoby o wysokim poziomie interpersonalnego zaufania i niskim poziomie samooceny. Osoby te wydają się być zbyt ufne i mają skłonność do zbytniej szczerości. Idealizują swoich partnerów i wymagają ciągłych zapewnień miłości i przywiązania. Jeśli zapewnienia ich nie satysfakcjonują, zaczynają wątpić w uczucia partnera i okazują zazdrość. Ciągle martwią się, że są niewystarczająco dobrzy dla partnera, ich najgorszym koszmarem jest bycie porzuconym.

Czy można zmienić styl przywiązania?

Mimo że nie mamy wpływu na nasze doświadczenia z dzieciństwa, możemy mieć wpływ na obecne życie, w tym również styl przywiązania. Świadomość swoich emocji i zrozumienie wpływu doświadczeń na styl przywiązania może pomóc pokonać niezdrowe nawyki i zbudować bezpieczeństwo i zaufanie w związku. Zacznij od znalezienia terapeuty, z którym poczujesz się komfortowo. Pomoże ci przywołać wczesne doświadczenia z dzieciństwa, odkryć niezdrowe, powtarzające się wzorce zachowań i rozwinąć nowe umiejętności połączenia z innymi ludźmi i budowania intymnych relacji z partnerem.

Dr Katarzyna Pilewicz, LCPC, CADC

doktor psychologii i specjalista od uzależnień. Ukończyła Adler University w Chicago w dziedzinie psychologii klinicznej. Doktorat obroniła w Walden University zajmując się wpływem psychologii pozytywnej na poprawę stanu psychiki człowieka. Autorka licznych publikacji popularnonaukowych w dziedzinie psychologii i higieny psychicznej w amerykańskim wydaniu Magazynu „Polonia” i w “Dzienniku Związkowym” w Chicago. Prowadzi swoją klinikę w trzech lokalizacjach na przedmieściach Chicago, gdzie prowadzi psychoterapię dla młodzieży oraz dorosłych z problemami natury psychologicznej, pomagając w powrocie do wyższej jakości życia.