Czy góralskie stroje od zawsze były takie, jak dziś? Czy Zakopane należało do Polski? Kim jest Anna Szyzdek-Karska? Dlaczego warto znać swoją tradycję? To tylko niektóre z pytań, na które można było znaleźć odpowiedź podczas benefisu w Muzeum Polskim, zorganizowanego na rzecz góralskiej Coco Chanel.
Na dwie długie godziny, w niedzielę 23 czerwca, sala główna im. Sabiny Logisz w Muzeum Polskim w Ameryce zamieniła się w góralską izbę, pełną kolorów, zapachów i muzyki, a to za sprawą przygotowanego przez Fundację Kultury Tatrzańskiej benefisu 40-lecia pracy Anny Szyzdek-Karskiej – znanej projektantki, artystki, malarki na szkle, współczesnej góralskiej Coco Chanel.
Spotkanie rozpoczęła Maria Krzeptowska-Giewont przedstawiając typowo tatrzańską gwarą z zaśpiewem sylwetkę i dorobek Anny Szyzdek-Karskiej. Zaprosiła też do mikrofonu gospodarzy MPA, dyrektor Małgorzatę Kot oraz prezesa Ryszarda Owsianego. Oboje podziękowali za wyróżnienie, jakim było dla ich placówki muzealnej użyczenie miejsca do prezentacji barwnych strojów, filmu, a przede wszystkim tradycji, która ponad podziałami od lat potrafiła łączyć narodową dumę z poczuciem indywidualności regionalnej. Do mikrofonu podchodzili także prezes Fundacji Kultury Tatrzańskiej „Tatra” Bogdan Ogórek oraz jej wiceprezes Marek Ogórek, głos zabrała także Helena Ziółkowska, która pierwsza rozpoczęła wydawanie ,,Głosu Nauczyciela” w Chicago. Przyłączając się do podziękowań powiedziała, że nie wykształcenie, szkoły i stos książek świadczą o człowieku, a to, co i jak robi dla innych.
Gdy zakończono część oficjalną powitań i podziękowań, zebranych zaproszono do obejrzenia fragmentu filmu zatytułowanego „Władysław Hrabia Zamoyski – pan z Wielkopolski”. Film opowiada historię mało popularną i niezbyt nagłaśnianą w mediach publicznych, a mającą ogromny wpływ na to, co działo się i dzieje na południu Polski. Po zakończeniu projekcji nastąpiła prezentacja oryginalnych strojów i krojów folkloru góralskiego z wytłumaczeniem pochodzenia poszczególnych części garderoby, jej nazewnictwa i wykorzystywanych do ich stworzenia materiałów. Pokazano chusty z frędzelkami, odziewaczki wełniane, barankule i koszule z płótna samodziałowego różnego gatunku i nie zabrakło wizytek, ani skórzanych serdaków, czy łapców zimowych.
Wydarzeniu od samego początku towarzyszyła kapela góralska z kapelmistrzem Związku Podhalan w Północnej Ameryce, Markiem Bukowskim. Z głośnym śpiewem zebranych i rozpoznawalnymi dźwiękami instrumentów smyczkowych, dostojnymi dźwiękami fletów, na których grał Andrzej Krzeptowski, dodawała niezwykle podniosłego nastroju opowieściom Marii Krzeptowskiej o poszczególnych elementach tradycyjnego stroju góralskiego.
I tak niepostrzeżenie goście zaproszeni zostali do wyjątkowego pokazu mody, bowiem pokazywane tego popołudnia stroje przygotowane zostały przez samą Annę Szyzdek-Karską.
Gdy zakończono pokaz, pojawili się młodzi tancerze z zespołu Fundacji Kultury Tatrzańskiej. Z iście młodzieńczym impetem zaśpiewali i zatańczyli tak, jakby im nieprzerwanie grało w duszy! Na zakończenie pozostało już tylko życzyć wszystkim smacznego, przy wspólnym krojeniu tortu i zdjęciu pamiątkowym, a Annie Szyzdek-Karskiej kolejnych uśmiechniętych lat twórczej pracy.
Tekst i zdjęcia: Dariusz Lachowski
Ewa Malcher
