Na rozpoczętej we wtorek "aukcji stulecia" w Nowym Jorku padły dwa nowe rekordy: za obraz Claude'a Moneta "Kwitnące nenufary" ze słynnej serii przedstawiającej staw w Giverny oraz "Odaliskę z magnoliami" z 1923 roku Henri Matisse'a - podał dom Christie's.
"Aukcją stulecia" nazywana jest sprzedaż kolekcji amerykańskiego miliardera Davida Rockefellera, który w zeszłym roku zmarł w wieku 101 lat, i jego żony Peggy. Wspaniała kolekcja, zbierana całe życie i odziedziczona po poprzednich pokoleniach to największa na świecie kolekcja prywatna wystawiona na aukcję. Obejmuje ona łącznie 1600 dzieł.
"Kwitnące nenufary" (1914–17) uzyskały na aukcji 84,69 mln dolarów. Inne z nenufarów ("Bassin aux Nympheas") w czerwcu 2008 roku przyniosły 80,4 mln dolarów, a rekord cenowy za płótno mistrza impresjonizmu należał od 2016 roku do jednego z pejzaży z niewiele mniej słynnej serii ukazującej stogi zboża i wynosił 81,4 mln dolarów. Temat nenufarów Monet podejmował około 300 razy, ale stogi malował o wiele rzadziej, widoków z nimi zachowało się dwadzieścia kilka. I właśnie jeden z nich, uznawany za arcydzieło, doskonale ilustruje lawinowy przyrost wartości dzieł sztuki - w 1999 roku został kupiony za 11,9 mln USD, także na aukcji.
Za "Odaliskę" nowy nabywca zapłacił 80,75 mln dolarów. Dotychczasowy rekord w przypadku Matisse'a wynosił 49 mln dolarów.
Najdroższym dziełem we wtorek okazał się obraz Pabla Picassa "Młoda dziewczyna z koszem kwiatów" z 1905 roku, z ceną szacunkową około 100 mln, a sprzedany za 115 mln dolarów. Jego licytacja trwała krócej niż trzy minuty.
Najpierw należał on do rodzeństwa Steinów, Gertrude i Leo. Leo kupił go w 1905 roku za 30 dolarów razem z dwoma innymi obrazami Picassa z okresu różowego. Początkowo Gertrude nie przepadała za tym płótnem, wisiało ono jednak w jej słynnym paryskim salonie odwiedzanym przez artystów i pisarzy. Wspomina je Ernest Hemingway w "Ruchomym święcie". Po śmierci Gertrude akt wraz z częścią kolekcji przeszedł w 1946 roku w ręce jej życiowej partnerki Alice B. Toklas. Kiedy umarła i ona, w 1967 roku spadkobiercy Stein postanowili sprzedać 38 obrazów Picassa konsorcjum przemysłowców zasiadających w radzie nadzorczej MoMA. Akt dziewczyny od grudnia 1968 roku należał do kolekcji małżeństwa Rockefellerów.
Na aukcji, która również sama ustanowiła rekord, uzyskując ze sprzedaży 44 dzieł z pojedynczej kolekcji 646,1 mln dolarów, wylicytowano rekordowe kwoty także za dzieła Eugene'a Delacroix, Armanda Seguin, Giorgio Morandiego, Odilona Redona i Jean-Baptiste-Camille Corota.
Aukcja ta bez trudu pobiła poprzedni rekord za całość kolekcji, kiedy w 2009 roku dzieła sztuki zgromadzone przez projektanta mody Yves Saint Laurenta i jego partnera Pierre'a Berge przyniosły łącznie 484 mln dolarów.
W maju podczas tegorocznych wiosennych aukcji może paść według portalu Art Daily wiele kolejnych rekordów. Pół roku temu sprzedaż obrazu Leonarda da Vinci - za ponad 450 mln dolarów - ustanowiła absolutny rekord światowy na dzieło sztuki sprzedane na aukcji.
Monika Klimowska (PAP)
fot.ALBA VIGARAY/EPA-EFE/REX/Shutterstock
Ewa Malcher
