Rząd przyjął projekty ustaw wprowadzających reformę edukacji, w tym zmieniających strukturę szkół w Polsce, m.in. likwidujących gimnazja. Chodzi o dwa projekty ustaw: Prawo Oświatowe i Przepisy wprowadzające Prawo Oświatowe.
"Chcę powiedzieć jasno i wyraźnie: Jesteśmy przygotowani do przeprowadzenia tej reformy" - poinformowała premier Beata Szydło na konferencji prasowej po wtorkowym posiedzeniu rządu.
"To, że dzisiaj Rada Ministrów przyjęła te projekty ustaw, jest dowodem na to, że nie tylko jesteśmy zdeterminowani, ale uruchamiamy cały proces, w tej chwili już legislacyjny. Projekt ustawy zostanie skierowany do Sejmu. Wierzę w to głęboko, że zostanie bardzo dobrze ten proces w Sejmie przeprowadzony i też, że Sejm będzie poczuwał się do współodpowiedzialności za przyszłość polskiej szkoły" - powiedziała. "Mamy pieniądze zabezpieczone w budżecie" - dodała premier. Zaznaczyła, że jest ściśle określony plan działań i harmonogram.
Jak mówiła, potrzebne jest zaangażowanie wszystkich środowisk, których reforma dotyczy. "Tych środowisk, które będą reformę wprowadzały; począwszy od pani minister, od jej resortu, od całego rządu, poprzez samorządy i wreszcie tych środowisk, które będą beneficjentami tej reformy, a więc nauczycieli i rodziców. Liczymy na to, że wspólnie razem od dziś będziemy kroczyli krok po kroku, zmierzali ku temu, ażeby ta reforma przeprowadzona była w sposób profesjonalny" - zaznaczyła Szydło.
Poinformowała, że w środę w kancelarii premiera odbędzie się spotkanie z minister edukacji, wojewodami i kuratorami ws. reformy oświaty.
"Przygotowaliśmy pełną informację na temat wprowadzanych zmian. O te zmiany będziecie mogli państwo pytać w kuratorach, zobowiązani zostaną wojewodowie, kuratorzy do organizowania spotkań" - powiedziała Szydło. Dodała, że rodzice będą też mogli pytać o zmiany "w każdej szkole". "Do każdej szkoły zostanie dostarczony pakiet informacyjny, o który rodzice mogą pytać, mogą tam zasięgać pełnej informacji" - powiedziała premier.
Minister edukacji Anna Zalewska podała, że we wtorek uruchomiona została specjalna strona internetowa http://reformaedukacji.men.gov.pl/ z informacjami na temat zmian. Opisane są one z punktu widzenia rodzica, ucznia, nauczyciela i organu prowadzącego szkołę. Na stronie tej podane są też numery telefonów, pod którymi od poniedziałku do piątku w godzinach 8.15–16.15 na pytania odpowiadać będą pracownicy MEN.
Minister mówiła także o środkach przeznaczonych na reformę oświaty. "To jest 900 milionów wprost na skutki reformy. Pojawia się 5 tysięcy dodatkowych oddziałów, dodatkowe etaty. Jednocześnie mamy pieniądze, ponad 300 mln zł wprost dedykowanych i 168 mln zł w rezerwie budżetowej na dostosowanie" - powiedziała Zalewska.
Zaznaczyła, że kwota 900 milionów to środki "wprost dedykowane na reformę". Jak mówiła, pieniądze zostaną wykorzystane m.in. "na przekształcenia w szkole branżowej czy stworzenie oddziałów przygotowawczych".
Zdaniem minister edukacji, reforma oświaty nie powinna wywołać zwolnień wśród nauczycieli. Dodała, że w ministerstwie trwają działania, które mają ochronić nauczycieli przed niżem demograficznym.
"Mam przeświadczenie, że wszystkie możliwe elementy, które zabezpieczają nauczyciela, zostają wprowadzane. Mam tu silne wsparcie związków zawodowych" - dodała.
Zalewska pytana była m.in., czy zamierza się spotkać ze związkami zawodowymi działającymi w oświacie w związku z zapowiedzianą akcją protestacyjną przeciw reformie. Na 19 listopada zaplanowana jest w Warszawie manifestacja organizowana przez Związek Nauczycielstwa Polskiego pod hasłem: "Nie dla chaosu w szkole".
Zalewska odpowiedziała, że bardzo często spotyka się z przedstawicielami Związku Nauczycielstwa Polskiego, Forum Związków Zawodowych i Sekcją Krajową Oświaty i Wychowania NSZZ "Solidarność". Poinformowała, że 18 listopada odbędzie się pierwsze spotkanie zespołu ds. statusu zawodowego pracowników oświaty. W zespole zasiadać mają m.in. przedstawiciele samorządów i związkowcy, dyskutować ma on nad zasadami wynagrodzenia, statusu i awansu zawodowego nauczycieli.
Premier Beata Szydło pytana była zaś o to, czy spotka się Sekcją Krajową Oświaty i Wychowania NSZZ "Solidarność", która zaapelowała o takie pilne spotkanie. Oświatowa "S" chce rozmawiać na temat pakietu osłonowego dla nauczycieli gimnazjów, w związku z zapowiedzianą likwidacją tych szkół.
Premier zadeklarowała, że jest otwarta na dialog. "Myślę, że pani minister zaprosi przedstawicieli tej Sekcji i wtedy ja, jeśli tylko będę miała czas, to oczywiście również będę się spotykać i rozmawiać" - powiedziała.
Zgodnie z projektami ustaw przyjętych przez rząd w miejsce obecnie istniejących szkół mają być: 8-letnia szkoła podstawowa, 4-letnie liceum i 5-letnie technikum oraz dwustopniowe szkoły branżowe; gimnazja mają zostać zlikwidowane.
Zmiany miałyby rozpocząć się od roku szkolnego 2017/2018. Wówczas uczniowie kończący w roku szkolnym 2016/2017 klasę VI szkoły podstawowej staną się uczniami VII klasy szkoły podstawowej; nie będzie rekrutacji do I klasy gimnazjum. Obecni uczniowie klas I gimnazjów są ostatnim rocznikiem uczących się w nim.
Wprowadzono wiele możliwości przekształcania szkół. Zespół szkół, w skład którego wchodzi dotychczasowa 6-letnia szkoła podstawowa i dotychczasowe gimnazjum stanie się z mocy prawa 8-letnią szkołą podstawową, a nauczyciele z tego gimnazjum staną się nauczycielami szkoły podstawowej. Pozostałe gimnazja mogą zostać przekształcone w szkołę podstawową, w liceum, technikum, szkołę branżową lub mogą zostać włączone do któregoś z nowo powstałych typów szkół.
Decyzja co do formy i czasu przekształcenia gimnazjum albo jego włączenia do innej szkoły należeć będzie do kompetencji samorządu prowadzącego gimnazjum, osoby prawnej lub osoby fizycznej prowadzącej dotychczasowe publiczne lub niepubliczne gimnazjum.
Zdecydowano, że oddziały dwujęzyczne będą mogły funkcjonować od VII klasy szkoły podstawowej. W ten sposób zostanie zachowana liczba lat edukacji dwujęzycznej, tj. sześć lat – dwa lata w szkole podstawowej (kl. VII-VIII) oraz cztery lata w liceum ogólnokształcącym. W obecnym systemie nauczanie dwujęzyczne rozpoczynało się w I klasie gimnazjum.
Wprowadzenie branżowej szkoły I stopnia, w miejsce zasadniczej szkoły zawodowej, planowane jest od 1 września 2017 r. Wprowadzenie branżowej szkoły II stopnia dla absolwentów branżowej szkoły I stopnia rozpocznie się od roku szkolnego 2020/2021.
Zmiany w liceach ogólnokształcących i technikach zapoczątkowane mają być od roku szkolnego 2019/2020, a zakończyć się w roku szkolnym 2023/2024.
W roku szkolnym 2019/2020 w klasach I liceów ogólnokształcących, techników i branżowych szkół I stopnia edukację rozpoczną dzieci kończące klasę III gimnazjum i dzieci kończące klasę VIII szkoły podstawowej. Uczniowie kończący gimnazjum będą kształcili się w 3-letnich liceach ogólnokształcących i 4-letnich technikach, natomiast dzieci kończące VIII klasę szkoły podstawowej rozpoczną naukę w 4-letnim liceum lub 5-letnim technikum. Uczniowie będą mogli także kontynuować naukę w I klasie branżowej szkoły I stopnia.
Na zakończenie 8-letniej szkoły podstawowej uczniowie będą pisać egzamin ósmoklasisty. Ma on obejmować trzy przedmioty obowiązkowe dla wszystkich uczniów: polski, matematykę i język obcy oraz egzamin z jeszcze jednego przedmiotu do wyboru spośród: biologii, chemii, fizyki, geografii i historii. Wynik z egzaminu będzie miał wpływ na przyjęcie do szkoły ponadpodstawowej.
W okresie przejściowym, czyli latach szkolnych 2018/2019, 2019/2020 i 2020/2021 egzamin będzie obejmował tylko przedmioty obowiązkowe; egzamin z przedmiotu dodatkowego po raz pierwszy przeprowadzony zostanie w roku szkolnym 2021/2022.
Projekty zawierają też zapisy nieodnoszące się do nowej struktury szkolnictwa, m.in. dają możliwość tworzenia oddziałów przygotowawczych dla uczniów, którzy przybywają z zagranicy, zarówno dla obywateli polskich, jak i cudzoziemców. Chodzi o pomoc dzieciom z rodzin migranckich, które mają problemy w komunikacji związane z nieznajomością lub słabą znajomością języka polskiego lub trudności adaptacyjne związane z wcześniejszym kształceniem za granicą. (PAP)
Ewa Malcher
