Ewa Malcher
Polonia chicagowska uczciła 72. rocznicę powstania warszawskiego apelem poległych przed pomnikiem Polskiego Żołnierza w kwaterze kombatantów na cmentarzu Maryhill w Niles k. Chicago. Wspólnie modlono się za bohaterów oraz śpiewano pieśni patriotyczne i religijne. Weterani II wojny światowej, goście honorowi uroczystości, wspominali tych, z męstwa których zrodziła się wolna Polska.
O godzinie "W" przypomniały zapalone race i dźwięk syreny. Minutą ciszy uczestnicy uroczystości uczcili powstańców i odśpiewali polski hymn narodowy. Polową mszę świętą koncelebrowaną przez księży Rafała Stecza i Grzegorza Lorensa odprawił ksiądz Marcin Zasada. W atmosferze skupienia i szacunku modlono się za poległych latem 1944 roku . W poruszającej homilii ks. Marcin Zasada mówił o bohaterach, którzy oddali swe życie za wolność, o ich wielkiej nadziei i o ideałach, które przekazali przyszłym pokoleniom.
Głos oddano także żyjącym bohaterom tamtych dni, m.in. kpt. Bogdanowi Horoszowskiemu, uczestnikowi powstania, członkowi Szarych Szeregów. Przemawiał Zygmunt Goliński, komendant Placówki 90. Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej oraz porucznik Filip Ożarowski, który nawiązał również do mordów nacjonalistów ukraińskich na polskich mieszkańcach Wołynia.
Obok pomnika Polskiego Żołnierza zaciągnęły wartę poczty sztandarowe polonijnych organizacji: Placówki 90. Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej, Stowarzyszenia Przyjaciół Ułanów Polskich im. gen. Tadeusza Kościuszki, Klubu Podhalan i Miłośników Tatr z parafii św. Ferdynanda oraz Narodowych Sił Zbrojnych Nowe Pokolenie Chicago.
– Celem obchodów było oddanie hołdu powstańcom warszawskim – bohaterskim obrońcom naszej ojczyzny i stolicy, przywołanie pamięci tych, którzy polegli, ale także przywitanie i uczczenie tych, którzy jeszcze żyją. Chcemy, by nasze dzieci i poznawały polską martyrologię, i spotykały się z weteranami − powiedział Arkadiusz Cimoch, prezes NSZ Nowe Pokolenie Chicago, które zorganizowało uroczystość 31 lipca, w przeddzień 72 rocznicy powstania warszawskiego. W apelu poległych udział wzięło około 200 osób.
Przypomnijmy, że powstanie warszawskie było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. 1 sierpnia 1944 r. do walki stanęło ponad 40 tys. powstańców. Zaplanowane na kilka dni powstanie przetrwało ponad dwa miesiące. 2 października 1944 r., po 63-dniowej walce, przedstawiciele Armii Krajowej podpisali akt kapitulacji w kwaterze gen. Ericha von dem Bacha-Zalewskiego w Ożarowie. Straty w ludziach po stronie polskiej były ogromne. Według szacunkowych danych w powstaniu zginęło 18 tys. uczestników zrywu. Wśród ludności cywilnej było około 150 tys. zabitych, 50 tys. wywiezionych do obozów koncentracyjnych, około 150 tys. na roboty do Niemiec, lewobrzeżna Warszawa na mocy rozkazu dowódcy SS Heinricha Himmlera została zrównania z ziemią.
Jola Plesiewicz
Zdjęcia: Dariusz Piłka
