Redakcja
Wieńce i kwiaty pod popiersiem generała Kazimierza Pułaskiego
Chicago (Inf. wł.) – Dzisiaj jest ważny dzień, szczególnie dla nas Polaków zamieszkałych w Ameryce – zaznaczył na wstępie swojego wystąpienia prezes Związku Podhalan Stanisław Zagata witając uczestników uroczystości ku czci pamięci generała Kazimierza Pułaskiego organizowanych w Domu Podhalan od osiemnastu lat w sobotę poprzedzającą oficjalne obchody Dnia Pułaskiego w Illinois.
– Mamy powód do wielkiej dumy, że oto wielka patriotyczna rewolta naszego przodka w walce z rosyjskim zaborcą wygoniła go z Polski, ale prawość, odwaga, godność i zdolności przywódcze pozwalają walczyć o wolność Ameryki, aż do momentu oddania swego młodego życia za tę wolność.
Potrzeba nam o tym przypominać, potrzeba uczyć młodzież, by zapalać iskry w ich sercach, że warto być prawym, żyć godnie, honorowo, mieć w sobie odwagę, bo to ważne w życiu każdej wspólnoty. Generał Kazimierz Pułaski i jego życie to piękny i wyrazisty punkt odniesienia. Historia toczy się dzięki ludziom takim jak Pułaski, którzy odróżniają dobro od zła, którzy własny komfort potrafili poświęcić dla dobra ogółu – podkreślił prezes
Tradycyjnie już doroczne obchody Dnia Pułaskiego w Chicago inaugurowane są w Domu Podhalan, żeby uczcić pamięć polskiego bohatera spod Charleston i Savannah.
Na uroczystość inauguracyjną rozpoczętą odśpiewaniem hymnów narodowych Polski i USA przez Karolinę Walkosz-Strzelec, a prowadzoną przez prezesa Stanisława Zagatę, przybyli między innymi: konsul generalny RP Zygmunt Matynia z małżonką Bożeną, delegacja Wydziału Stanowego Kongresu Polonii Amerykańskiej w Illinois w osobach pierwszej wiceprezes Teresy Buckner, dyrektora krajowego Stanisławy Rawickiej i sekretarza Witolda Pawlikowskiego, przewodnicząca Obwodu ZHP Barbara Chałko, komendant Placówki 2 SWAP Henryk Kołodyński, Roman Bucoń z I Okręgu SWAP, prezeska Okręgu I Korpusu Pomocniczego Pań Anna Bucoń, Zofia Piekarczyk i prezeska Korpusu Pomocniczego Placówki 14 SWAP, dyrektor wykonawczy Polonijnej Izby Gospodarczej Bogdan Pukszta.
Związek Narodowy Polski reprezentowali: skarbnik Marian Grabowski, gospodarz Ośrodka Wypoczynkowego ZNP w Yorkville Walter Cygan i skarbnik Leszek Krzymiński. Obecny był burmistrz miasteczka Justice Krzysztof Wąsowicz, autor książki o Pułaskim i Kościuszce Dirk Wales, współorganizator ustawienia popiersia gen. w ogrodzie Związku Podhalan Leszek Kubera, członkowie ZG Związku Podhalan i inni.
Historię ustawienia popiersia Kazimierza Pułaskiego w ogrodzie Domu Podhalan, przy którym rokrocznie składane są kwiaty, przypomniał przewodniczący Komitetu Edukacji ZPwAP Jan Skupień.
Uroczyste odsłonięcie pochodzącego z końca XIX wieku popiersia nastąpiło 21 listopada 1993 roku. Świadkiem tego wydarzenia obok członków ówczesnych władz Związku na czele z prezesem Andrzejem Pitoniem i przewodniczącym Komitetu Przeniesienia Popiersia Leszkiem Kuberą był między innymi minister pełnomocny Michał Grocholski i konsul Andrzej Jaroszyński.
Zanim jednak popiersie bohaterskiego generała trafiło do ogrodu Domu Podhalan, zdobiło od 1892 roku wejście do Hali Kazimierza Pułaskiego przy ulicy Ashland. W 1949 roku od Józefa Zadębskiego obiekt kupiła Antonina Błazończyk. 29 września 1966 roku hala została zniszczona przez pożar. Na szczęście znajdujące się nad wejściem popiersie ocalało i zostało przez panią Antoninę ustawione w ogródku przy nowej „tawernie” zakupionej przy skrzyżowaniu ulic Richmond i 46th St, gdzie przyozdobione flagami i kwiatami przypominało o zasługach generała. Po kilku latach zapomnienia ogródek przy „tawernie” odżył ponownie w latach osiemdziesiątych, kiedy zaczęto świętować w Illinois „Dzień Pułaskiego”. W latach 1982 – 86 gromadzili się tam Podhalanie, weterani i inni przedstawiciele Polonii. Gościem tych spotkań był również senator stanowy Leroy Lemie, który przyczynił się do uchwalenia w 1986 roku ustawy ustanawiającej „Pulaski Day” jako święto stanowe, celebrowane odtąd w każdy pierwszy poniedziałek marca.
Wiosną 1993 roku panie Ewa Bobrzyk i Alicja Gałach zainicjowały przeniesienie popiersia z dotychczasowego miejsca w bardziej godne i zwróciły się z propozycją do ówczesnego prezesa Andrzeja Pitonia, aby Związek Podhalan przejął opiekę nad kamiennym monumentem. Powołany został Komitet Przeniesienia z Leszkiem Kuberą na czele i 10 października popiersie zostało przetransportowane do ogrodu Domu Podhalan, gdzie po wykonaniu niezbędnych prac adaptacyjnych i uzyskaniu wymaganych pozwoleń zostało ustawione, a jego odsłonięcie nastąpiło wspomnianego już 21 listopada tegoż roku.
– Tożsamość historyczną budujemy między innymi przez pamięć o wspólnych bohaterach Polaków i Amerykanów – o generałach Kazimierzu Pułaskim i Tadeuszu Kościuszce. Największym osiągnięciem Polaków – Podhalan na obczyźnie jest to, że zachowali umiłowanie swojej historii i kultury, że w swoich sercach, umysłach i czynach potrafili przenieść na grunt amerykański polskie wartości i stworzyć tutaj drugą Polskę, drugie Podhale – podkreślił na zakończenie Jan Skupień.
O postaci generała i jego zasługach dla wolności Ameryki mówili goście sobotniej uroczystości. Gratulacje organizatorom uroczystości złożył konsul generalny Zygmunt Matynia oraz skarbnik ZNP Marian Grabowski. W imieniu prezesa Wydziału Stanowego KPA Kazimierza Chlebka list gratulacyjny prezesowi Zagacie wręczyła Stanisława Rawicka. W imieniu sekretarza Sądu Okręgowego Doroty Brown okolicznościową proklamację przekazała Podhalanom Mary Anzelmo. O potrzebie przypominania zasług generała szczególnie wśród młodego pokolenia Amerykanów mówiła Aniela Bartoszek, była pracownica Wydziału Oświaty Publicznej, autorka programu szkolnego o bohaterach dwóch narodów oraz autor filmu i książki o Pułaskim i Kościuszce Dirk Wales.
W części artystycznej sobotniej uroczystości wystąpili harcerze z zespołu „Wichry”, uczący się w szkołach znajdujących się na południowej stronie miasta. Młodzież pod kierunkiem Barbary Ciepieli przygotowała spektakl słowno-myzyczny przybliżający postać generała i jego zasługi dla wolności Ameryki. Uczniowie szkoły Mikołaja Reja recytowali wiersz o bohaterze dwóch narodów, a dzieci i młodzież ze Szkółki Pieśni i Tańca przy Zarządzie Głównym Związku Podhalan przygotowali krótki pokaz taneczny, który zakończył popis tańca góralskiego w wykonaniu Królowej ZPwAP Joanny Staszel i Zbójnika Roku Daniela Szewczyka.
Po zakończeniu akademii jej uczestnicy udali się do ogrodu Domu Podhalan, gdzie pod popiersiem generała zostały złożone wieńce i kwiaty. Jako pierwszy wieniec w imieniu władz RP złożył konsul Zygmunt Matynia w asyście Leszka Kubery. Kolejny wieniec od władz Związku wraz z członkami zarządu złożył prezes Stanisław Zagata. Wiązanki kwiatów złożyła młodzież szkolna i harcerze. Na zakończenie uroczystości konsul generalny w asyście prezesa Związku złożyli kwiaty pod znajdującą się w holu góralskiej siedziby tablicą pamiątkową generała Galicy.
Tekst i zdjęcia:
Andrzej Baraniak
(Zdjęcia dostępne na stronie: www.newsrp.smugmug.com)
