Elżbieta Baumgartner
Dobra wiadomość
Albo w Administracji SSA udzielono pani błędnej informacji, albo tłumacz coś źle przetłumaczył, bo nieletnia córka zmarłego amerykańskiego pracownika jest uprawniona do renty sierocej, mimo że mieszka w Polsce. Również nie jest problemem brak informacji o historii zarobkowej ojca dziecka. Jest pewne, że był on w Stanach w pełni ubezpieczony w ramach Social Security, bo jego dzieci w USA dostały sieroce świadczenia. Historia pracy ojca dziecka jest zaksięgowana w rejestrach SSA, nie musi jej pani dokumentować. Brak jego numeru Social Security też nie jest problemem, bowiem SSA zidentyfikuje go na podstawie nazwiska i daty urodzenia.
Jak było, jak jest
Jak było: Przed 1 marca 2009 członkowie rodzin ubezpieczonych osób, nie będący obywatelami, byli uprawnieni do odbioru rent rodzinnych w Polsce tylko pod warunkiem, że w przeszłości mieszkali w USA przez co najmniej 5 lat będąc w związku, który upoważnił ich do tych świadczeń. Mogli oni pobierać renty rodzinne w Polsce, ale po upływie sześciu miesięcy to prawo tracili. Ażeby je odzyskać, musieli wrócić do USA co najmniej na miesiąc. Te przepisy nadal obowiązują obywateli innych krajów, ale nie Polski.
Jak jest: Po wejściu w życie umowy emerytalnej (totalization agreement), te dwa wymogi są dla Polaków zniesione. Oznacza to, że świadczenia rodzinne Social Security mogą w Polsce dostać osoby uprawnione na zasadach takich samych, jak Amerykanie, bez względu na to, że mieszkają w Polsce, że nigdy nie były w Stanach, czy nie mają numeru Social Security.
Dlaczego urzędnicy w SSA nie wiedzą
Przed laty pani córka w Polsce nie dostałaby renty, ale to zmieniło się od 1 marca 2009 roku, gdy weszła życie polsko-amerykańska umowa o zabezpieczeniach społecznych. Można o niej przeczytać w książce pt. „Emerytura polska i amerykańska”, ich łączenie i skutki Umowy o zabezpieczeniu społecznym”.
Nasuwa się pytanie, dlaczego niektórzy pracownicy Administracji Social Security nie wiedzą o polsko-amerykańskiej umowie, która liczy już sobie piętnaście lat, i udzielają błędnych informacji. Może dlatego, że na 193 kraje uznane przez Organizację Narodów Zjednoczonych, tylko 30 ma bilateralne umowy o zabezpieczeniach społecznych ze Stanami, a każda z nich może się różnić w szczegółach. Na mocy polsko-amerykańskiej umowy dziecko amerykańskiego ubezpieczonego pracownika dostanie rentę niezależnie od tego, czy mieszka w Stanach, czy w Polsce.
Kiedy dziecko dostanie rentę Social Security
Dziecko emeryta, rencisty albo osoby zmarłej (odpowiednio ubezpieczonej) jest uprawnione do renty rodzinnej Social Security, jeżeli spełnia następujące wymogi:
· jest stanu wolnego; oraz
· ma mniej niż 18 lat albo poniżej lat 19-tu, jeżeli chodzi do szkoły w pełnym wymiarze godzin (ale nie na studia).
Renta przysługuje również dziecku, które ma ponad 19 lat, jeżeli jest niepełnosprawne, a niepełnosprawność powstała przed 22. rokiem życia.
O świadczenia Social Security dla nieletniego dziecka ubiega się jego prawny opiekun i on je otrzymuje. Co ważne, miejsce zamieszkania dziecka, ani jego amerykański status imigracyjny nie ma obecnie znaczenia. Dziecko mieszkające w Polsce czy w Stanach traktowane jest tak samo.
Więcej o świadczeniach rodzinnych piszę w książce pt. “Ubezpieczenie Społeczne Social Security”.
Jak ubiegać się o świadczenia
Pani Irena nie potrzebuje zdobywać żadnych dokumentów z USA, ani podatkowych, ani zarobkowych. Wystarczy numer Social Security ojca, a jeżeli go pani nie posiada – tylko imię, nazwisko, data i miejsce urodzenia, a SSA odszuka dane p. Krzysztofa w swoich bazach danych. Musi pani natomiast udokumentować tożsamość dziecka oraz ojcostwo, co poświadcza metryka urodzenia córki.
Świadczenia przyznaje Urząd Social Security (Social Security Administration), a wniosek może pani złożyć za pośrednictwem Wydziału Świadczeń Federalnych przy ambasadzie albo konsulacie USA w Polsce, których adresy i numery telefonów znajdzie Pani na sieci. Sugeruję, żeby napisała pani maila albo zadzwoniła do Biura Świadczeń Federalnych i zapytała w swojej konkretnej sytuacji.
Ile wyniesie renta
Wysokość rodzinnego świadczenia zależy od zarobków zmarłej osoby. Im więcej składek pracownik wpłacił na Social Security, tym wyższe są rodzinne renty. Renta córki pomniejszona będzie o amerykański podatek dla nierezydentów (non-resident tax), który wynosi 25.5%. Aby uniknąć podwójnego opodatkowania, należy wziąć z amerykańskiego konsulatu odpowiednie zaświadczenie i przedstawić w banku, by on nie potrącał zaliczek na polskie podatki.
Radzę złożyć wniosek o rentę dla dziecka jak najszybciej, bowiem nie dostanie pani wyrównania za minione lata.
Elżbieta Baumgartner
nie jest prawnikiem, a artykuł ten nie powinien być uważany za poradę prawną. Jest autorką wielu książek-poradników, m.in. „Jak chować pieniądze przed fiskusem”, „Jak kupić dom mądrze i nie przepłacić”, „Podręcznik właściciela domu”. Są one dostępne w D&Z House of Books, 5507 W. Belmont Ave. w Chicago, albo w wersji elektronicznej bezpośrednio od wydawcy, Poradnik Sukces, www.poradniksukces.com, tel. 1-718-224-3492.
www.poradniksukces.com
