Święto góralskiej mowy w USA

VIII  Konkurs Poezji i Gawędy Góralskiej 2024  w Chicago odbył się 25 lutego 2024 roku i był po raz kolejny wielkim świętem góralskiej mowy w USA.

Szczególny zachwyt i podziw wywoływały recytacje w wykonaniu najmłodszych uczestników, urodzonych poza granicami Polski i to szczególnie do nich zwracał się prezes ZPPA  Stanisław Sarna otwierając wraz wiceprezeską Katarzyną Chlebek, kolejny Konkurs Poezji i Gawędy Góralskiej na scenie Domu Podhalan w Chicago.

Prezes Sarna powitał gości honorowych i wszystkich zebranych na sali. Podziękował uczestnikom za udział i wszystkim życzył powodzenia. Prezes skierował słowa do instruktorów, rodziców i dziadków.  Podkreślił, że to dzięki nim, najmłodsze pokolenie emigrantów z Podhala, może mówić góralska gwarą, a tym samym możemy organizować takie konkursy, aby tę gwarę słyszeć i pielęgnować, jak skarb dany nam od przodków.

Poezja gwarowa dotyczy kluczowych dla góralskiej tożsamości pojęć i wartości. A są to: wiara, wolność, miłość, rodzina, honor, praca, ojcowizna, szacunek do drugiego człowieka. To wartości nadal pielęgnowane, leżące u podstaw góralskiej kultury, stawiającej człowieka w centrum. Człowieka i jego troskę o godne życie.

Prowadząca konkurs wiceprezeska Katarzyna Chlebek powitała gości honorowych: kapelana o. Bartłomieja Stanowskiego, panią konsul RP w Chicago Agatę Grochowską, przedstawicieli PSFCU z panią Małgorzatą Bartoszek, Helenę Studencką – byłą sekretarz generalną, obecnie korespondenta i prowadzącą Radio ZPPA – inicjatorkę powstania Konkursu Poezji i Gawędy Góralskiej w Chicago, królową ZPPA  Anię Smetek, a także wiceprezesa Wiesława Siutę.

Poproszona na scenę pani konsul RP w Chicago Agata Grochowska  jak zawsze z ogromnym szacunkiem i podziwem  podkreśliła ogromną  wagę i przywiązanie górali do tradycji ojców,  którą górale na emigracji tak skrupulatnie  pielęgnują. Podkreśliła to, że poprzez  takie działanie, uczy się dzieci miłości i patriotyzmu do Ojczyzny. Wyraziła wielkie uznanie dla działalności ZPPA. Zaznaczyła, że jak zawsze atmosfera wśród górali w Domu Podhalan jest wyjątkowa.

O. Bartłomiej Stanowski szczerze wszystkich pobłogosławił na ten piękny, pełen góralskiej mowy dzień. Wyraził żal, że pomimo, iż jest góralem z Nowego Targu, nie potrafi “godać” poprawnie w góralskiej gwarze. Zawsze jednak podziwia jej piękno, szczególnie w wykonaniu tych najmłodszych, którzy dzięki rodzicom i dziadkom gwarę poznają.

Przedstawicielka PSFCU Małgorzata Bartoszek pogratulowała kolejnej wspaniałej imprezy na deskach sali Domu Podhalan i wszystkim uczestnikom życzyła sukcesów.

Katarzyna Chlebek powitała i przedstawiła szanowne jury tegorocznego konkursu w osobach:

Przewodnicząca: Stanisława Żołnierczyk – poetka ludowa, Andrzej Krzeptowski Bohac – instrumentalista, muzyk, twórca i instruktor Młodych Mistrzów Muzyki Podhalańskiej, działacz., Krzysztof Żółtek – sekretarz generalny ZPPA, Katarzyna Sarna – “mąż zaufania” i skarbnik Zarządu Głównego. 

Przewodnicząca Stanisława Żołnierczyk serdecznie wszystkich powitała, życzyła uczestnikom powodzenia i podziękowała za ich trud i pracę w poznawaniu góralskiej mowy. Krzysztof Żółtek przeczytał regulamin konkursu, podkreślił, że dzięki rodzicom i dziadkom, nasze dzieci oprócz języka angielskiego, który jest ich językiem pierwszym, znają także język polski, a co jest niezwykle ważne, również gwarę góralską. 

Andrzej Krzeptowski Bohac, podkreślił, że to wielki zaszczyt być dziś w jury, słuchać i oceniać tych młodych ludzi, radować się tą mową Skalnego Podhala.

Helena Studencka zaprosiła wszystkich uczestników do studia Radia ZPPA, podkreślając, że nagrania te są jak cenny skarb, które wykorzystuje w ciągu całego roku w góralskich audycjach  radiowych.

Gwara – obok muzyki, tańca, śpiewu, góralskiego przyodziewku – jest bardzo ważnym elementem tradycji i kultury podhalańskiej. Prawdziwą więc ”ucztą duchową” dla przybyłych do Domu Podhalan były pięknie recytowane przez uczestników konkursu wiersze i gawędy. Od wielu lat przewodnim tekstem Konkursu Poezji i Gawędy Góralskiej jest wiersz Stanisława Nędzy Kubińca, który w wyjątkowy sposób opisuje miłość i przywiązanie górali do mowy ojców. 

 “….Mowo ojców i braci,

i moja gwaro podhalańsko!

           Hej moja miyło,

           zalubiyłek sie w Tobie na śmierzć.

Wysłaś ku mnie z siklawic tynce,

ze słonecnej mgiełki i leluje kwiatu….

Przyniós mi cie sum wiatru i sum orlik skrzydeł,

       i śpiyw dziywek z polany…..

      Wzionek cie na rynce

i idem z Tobom pokozać cie światu.”

         (Stanisław Nędza Kubiniec)

Dlatego też z ogromną dumą możemy powiedzieć, że VllI Konkurs recytatorski zakończył się – jak zawsze – wielkim sukcesem. Cieszy bardzo duże zainteresowanie i ilość uczestników – w różnym wieku – gdyż konkurs odbywał się  w czterech  kategoriach wiekowych.

WSZYSCY uczestnicy otrzymali nagrody i wyróżnienia.

A oto WYNIKI VIII Konkursu Poezji i Gawędy Góralskiej 2024 rok

KATEGORIA :  3-5 lat:

Maciej Filipowski 4 lata

Wiktoria Dudas 4 lata

Victoria Habas 5 lat

Adrian Karpiel 5 lat

KATEGORIA : 6-8 lat

Filip Janik 8 lat – 1 miejsce

Natalia Filipowski 6 lat – 2 miejsce

Emily Habas 6 lat – 3 miejsce

Filip Nowak – 7 lat – 3 miejsce

KATEGORIA:  9-12 lat

Natalia Obrochta 11 lat – 1 miejsce

Gabriela Urbaniak 11 lat – 1 miejsce

Jan Rychtarczyk 9 lat – 2 miejsce

Gabriela Patro 9 lat – 2 miejsce

Alexa Bafia 12 lat – 3 miejsce

Ania Stekala 12 lat – 3 miejsce

Andrzej Dudas 9 lat – 3 miejsce

KATEGORIA:   19 lat wzwyż:

Halina Krupa – 1 miejsce

Piotr Filipowski – 2 miejsce

Laureaci otrzymali nagrody ufundowane przez sponsorów. Wszyscy uczestnicy pamiątkowe dyplomy a także upominki.

VIII Konkurs Poezji i Gawędy fotografował i nagrywał Edward Helegda Konkursu wysłuchali i oklaskiwali swoje pociechy:  rodzice, dziadkowie, instruktorzy, działacze. Konkurs przebiegał w serdecznej  atmosferze.

Z całego serca dziękujemy wszystkim uczestnikom, gościom, sponsorom, jurorom,

dziękujemy Zarządowi Głównemu Związku Podhalan w Północnej Ameryce.

Laureatom szczerze GRATULUJEMY.

Do zobaczenia za rok.

Z poważaniem, Helena Studencka (Korespondent ZPPA)