Joanna Trzos
Obywatele polscy mieszkający na przedmieściach i w Chicago będą mogli w kwietniu korzystać z dyżurów konsularnych Konsulatu Generalnego RP w placówkach Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej (PSFCU). O wznowionych dyżurach konsularnych, a także innych sprawach, w tym paszportowych, rozmawiamy z konsul Bernadettą Pałką-Maciejewską kierownik Wydziału Paszportów i Wiz w Konsulacie Generalnym RP w Chicago i wicekonsul Karoliną Jabłońską z Wydziału Ruchu Osobowego Konsulatu Generalnego RP w Chicago.
Podcast Dziennika Związkowego powstaje we współpracy z radiem WPNA 103.1 FM. Zaprasza Joanna Trzos
Joanna Trzos: Dyżury konsularne wracają na przedmieścia Chicago do placówek Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej (Polish & Slavic Federal Credit Union, PSFCU). Od kiedy polscy obywatele mieszkający w naszej metropolii będą mogli z nich korzystać i jakie sprawy będą mogli załatwić?
Konsul Bernadetta Pałka-Maciejewska: Pomysłodawcą ponownego uruchomienia dyżurów konsularnych jest nasz Konsul Generalny RP w Chicago Paweł Zyzak. Dyżury konsularne uruchamiamy we współpracy z Polsko-Słowiańską Federalną Unią Kredytową (PSFCU) we wszystkich jej sześciu oddziałach. Dwa razy w miesiącu, w środy, będziemy odbywali dyżury konsularne w oddziałach PSFCU. Na te dyżury będzie się można umówić za pomocą elektronicznego systemu rejestracji e-Konsulat (https://secure.e-konsulat.gov.pl/). Stworzyliśmy do tego dodatkowe zakładki. Podajmy już harmonogram dyżurów zaplanowanych na pierwszą połowę 2023 roku.Zaczynamy 12 kwietnia pierwszym dyżurem w lokalizacji PSFCU w Mount Prospect. Mieliśmy tam dyżury konsularne, kiedy była pandemia i zapotrzebowanie na polskie paszporty było ogromne. Zaczynamy od tej placówki, ale co drugi tydzień, w środy, będziemy mieć dyżury konsularne w każdej z innych sześciu placówek Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej: 26 kwietnia w Glendale Heights, 10 maja w Bridgeview, 24 maja w Schaumburgu, 7 czerwca w Orland Park i 21 czerwca w Norridge. Mam nadzieję, że nasz projekt spotka się z dużym zainteresowaniem.
Dyżury te wcześniej cieszyły się dużym zainteresowaniem i można powiedzieć, że była to odpowiedź konsulatu na to, co zgłaszali – w tym do naszej redakcji – przebywający na terenie naszej metropolii obywatele polscy.
Wicekonsul Karolina Jabłońska: Dokładnie była to nasza odpowiedź na ogromne zainteresowanie w czasie pandemii COVID, kiedy granice zostały zamknięte i do Polski, do Unii Europejskiej, można było podróżować tylko na podstawie ważnego polskiego paszportu. Obecnie granice są otwarte i nie ma tego problemu, natomiast wznowienie dyżurów konsularnych jest skierowane przede wszystkim do osób starszych, które na przykład mogą mieć problem z przyjazdem do centrum (downtown) Chicago, gdzie znajduje się konsulat.
Na pewno będzie to duże ułatwienie, tym bardziej, że rozpoczęły się prace remontowe na autostradzie Kennedy’ego na pasach w kierunku centrum.
Wicekonsul Jabłońska: Zgadzam się, ale w pierwszej kolejności będziemy chcieli się otworzyć na osoby starsze, na osoby z małymi dziećmi, czy rodziny z dziećmi w wieku szkolnym, dla których podróż właśnie do centrum miasta jest utrudniona. Dyżury konsularne na przedmieściach mogą im ułatwić załatwienie niezbędnych spraw. Dlatego zachęcamy do rejestracji właśnie w pierwszej kolejności takie osoby.
W jaki sposób będzie można się umówić na te dyżury konsularne? Czy konieczna jest rejestracja?
Konsul Pałka-Maciejewska: Tak trzeba się będzie rejestrować, bo przypuszczamy, że zainteresowanie będzie bardzo duże. Oczywiście należy pamiętać, że naszą główną placówką jest konsulat na Lake Shore Drive, a to są tylko takie pomocnicze punkty. Można się zarejestrować normalnie przez system e-Konsulat (https://secure.e-konsulat.gov.pl/). Stworzyliśmy do tego dodatkowe zakładki, które pozwalają na wybranie konkretnej lokalizacji Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej (PSFCU), np. w Mount Prospect, Glendale Heights, Bridgeview, Schaumburg, Orland Park i Norridge.
Co będzie można podczas takiego dyżuru konsularnego załatwić?
Konsul Pałka-Maciejewska: Oczywiście oprócz złożenia wniosku paszportowego, dodatkowo w trzech placówkach PSFCU: w Mount Prospect, Bridgeview oraz Orland Park, będzie można załatwić sprawy prawne, np. rejestrację aktów małżeństwa, urodzenia dzieci, zmiany imienia czy nazwiska i administracyjne zmiany.
Jeżeli będziemy cokolwiek załatwiać podczas takiego dyżuru konsularnego i konieczne będzie uiszczenie jakieś opłaty, to w jaki sposób możemy to zrobić?
Wicekonsul Jabłońska: Podczas dyżuru konsularnego przyjmowane będą płatności money order oraz cashier’s check. Są to dwie dozwolone formy opłat podczas składania wniosku o paszport polski. Niestety, podczas tych dyżurów nie będziemy mogli przyjmować gotówki oraz nie ma możliwości opłaty kartą kredytową czy debetową.
O czym należy jeszcze pamiętać, załatwiając sprawy, korzystając z dyżuru konsularnego?
Wicekonsul Jabłońska: Dana osoba musi ze sobą przynieść przede wszystkim ważne ID ze zdjęciem, żebyśmy mogli potwierdzić tożsamość. Może to być poprzedni polski paszport, o ile nie stracił ważności w ciągu ostatnich 10 lat – jeżeli dane są aktualne i nie było zmiany stanu cywilnego, albo dowód osobisty.Jeżeli polskie dokumenty są nieważne, może to być amerykańskie prawo jazdy bądź amerykański paszport. Ważne jest jeszcze oczywiście zdjęcie do paszportu i dozwolona forma opłaty.Osoba, która dokona rejestracji na dyżur w systemie e-konsulat, ma możliwość również potwierdzenia, że została umówiona na daną wizytę. Niemniej jednak konsul będzie miał listę interesantów zapisanych na dany dzień, więc będzie mógł zweryfikować potwierdzenie danej wizyty.
Pani konsul, jakie są wymagania w przypadku fotografii do paszportu polskiego?
Konsul Pałka-Maciejewska: Prawidłowa fotografia do paszportu polskiego powinna być wykonana na jasnym tle i musi mieć wymiary 35 na 45 milimetrów. Oświetlenie musi być równomierne, odzwierciedlające naturalny kolor skóry. Zdjęcie powinno obejmować wizerunek od wierzchołka głowy do górnej części barków, tak aby twarz zajmowała 70-80 procent fotografii. Osoba musi być ustawiona na wprost z zachowaniem symetrii. Na zdjęciu należy mieć naturalny wyraz twarzy i zamknięte usta. Na zdjęciu nie może być nakrycia głowy, okularów z ciemnymi szkłami ani innych rzeczy, które mogłyby utrudnić rozpoznanie. Najlepiej, jeżeli ma się wątpliwości, zdjąć do zdjęcia okulary, nawet jeżeli ma się wadę wzroku.
Czy w dalszym ciągu jest zwiększone zapotrzebowanie na polskie paszporty, przynajmniej w okręgu konsularnym w Chicago?
Konsul Pałka-Maciejewska: Tak, jak najbardziej. Cały czas polski paszport cieszy się dużym zainteresowaniem. Bardzo się cieszymy, że polski obywatel dba o ciągłość paszportu i odnawianie polskich dokumentów. Cały czas polski paszport stanowi dużą wartość.
Wicekonsul Jabłońska: Chciałabym przypomnieć, do czego uprawnia i czym tak naprawdę jest dokument paszportowy RP. Uprawnia on do przekraczania granicy i do pobytu za granicą. Poświadcza przede wszystkim obywatelstwo polskie, a także tożsamość osoby w nim wskazanej.
Czy w 2023 roku zaszły zmiany, jeżeli chodzi o sposób załatwiania spraw paszportowych poza granicami Polski?
Wicekonsul Jabłońska: 13 listopada 2022 roku weszła w życie nowa ustawa paszportowa, która zmodernizowana pewne kwestie i przede wszystkim ułatwiła proces składania wniosków dla naszych obywateli. Jednym z takich głównych i kluczowych zmian jest odstąpienie od papierowej wersji wniosku na rzecz wniosku, który jest generowany obecnie w systemie przez urzędnika paszportowego podczas składania wniosku w czasie wizyty w naszym urzędzie.
Paszport polski wykorzystywany jest nie tylko do podróży, załatwiania różnych rzeczy, ale daje także obywatelowi prawo do głosowania poza granicami Polski. Nadchodzą wybory w Polsce, aby wziąć w nich udział, nasz paszport musi być ważny.
Wicekonsul Jabłońska: Obywatel posiadający ważny polski paszport, przebywający za granicą, ma możliwość głosowania (red. polskich wyborach), a takie głosowanie będzie osiągalne w czwartym kwartale tego roku. Jak zawsze, zachęcamy do udziału w wyborach i dlatego wprowadzamy ułatwienia w rejestracji na wizytę paszportową.
Ile czasu średnio zabiera załatwienie sprawy paszportowej?
Wicekonsul Jabłońska: Czas oczekiwania na otrzymanie polskiego paszportu na chwilę obecną w naszym konsulacie wynosi od 4 do 6 tygodni. Dodatkowo trzeba doliczyć okres rejestracji. W tym momencie z uwagi, że mamy duże zainteresowanie i zapotrzebowanie na wizyty w naszym konsulacie, rejestracji na chwilę obecną dokonuje się na miesiąc przed planowaną wizytą, więc to już mamy okres dwóch i pół, około trzech miesięcy. Czas może się wydłużyć, jeżeli dojdą jakiekolwiek inne dodatkowe czynności, np. rejestracja polskiego aktu małżeństwa, rejestracja aktu urodzenia czy inne procedury związane z poświadczeniem obywatelstwa. Im wcześniej rozpoczniemy te czynności, tym lepiej.
Konsul Pałka-Maciejewska: Zachęcamy, żeby była ciągłość paszportowa, aby ten paszport polski był cały czas ważny. To jest takie moje małe marzenie, żeby każdy obywatel polski zachował ciągłość paszportu za granicą, niezależnie od tego, czy podróżuje, czy nie, czy bierze udział w wyborach, czy nie. Oczywiście to są przesłanki skłaniające do aplikowania o paszport, ale jednak dobrze co 10 lat sprawdzić sobie, czy ten paszport jest ważny, a jeżeli jest inaczej, to wybrać się do naszego konsulatu i odnowić go, żeby jednak zachować tę ciągłość ważności paszportu. Mamy tyle przypadków, z którymi się spotykamy, czasami są to trudne i smutne sprawy, wypływające właśnie z tego, że ktoś w danej chwili nie miał ważnego polskiego paszportu. Szanowni Państwo, zadbajcie o to, by Wasz paszport polski był zawsze ważny.
Dziękuję bardzo za te informacje i rozmowę. Zapraszamy także do wysłuchania specjalnego Podcastu, w którym konsul Bernadetta Pałka-Maciejewska i wicekonsul Karolina Jabłońska odpowiadają na dodatkowe pytania związane ze sprawami paszportowymi.
Joanna Trzos[email protected]
