PAP
Nasz świat jest w wielkich tarapatach, ale porozumienie w sprawie eksportu żywności z Ukrainy jest symbolem nadziei i tego, co możemy zdziałać razem - powiedział sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres podczas otwarcia debaty generalnej 77. sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Wezwał też, by "zakończyć samobójczą wojnę przeciwko naszej planecie".
"Nasz świat jest w wielkich tarapatach: nasze podziały są coraz większe, nierówności się pogłębiają, a wyzwania się rozprzestrzeniają" - powiedział Guterres podczas rocznego sprawozdania rozpoczynającego debatę liderów państw podczas Zgromadzenia Ogólnego.
Jak dodał, mimo problemów porozumienie w sprawie umożliwienia eksportu ukraińskiej żywności jest "symbolem tego, co możemy zrobić, kiedy jesteśmy razem" i "źródłem najrzadszego surowca na Ziemi - nadziei". Podkreślił, że udało się to zrobić "mimo potężnego skomplikowania, sceptyków, a nawet piekła wojny". Wezwał do dalszych działań, by ułatwić handel nawozami, by zapobiec zbliżającej się klęsce głodu w Afryce.
"Nie mam złudzeń. Jesteśmy na niebezpiecznych wodach. Zima globalnego niezadowolenia jest na horyzoncie. Kryzys (związany z rosnącymi) kosztami życia sprawia, że nasze społeczeństwa się sypią, nierówności eksplodują na naszej planecie" - zaznaczył Guterres.
Mówiąc o toczących się wojnach i kryzysach, sekretarz generalny ONZ powiedział, że doniesienia o masowych grobach w Iziumie na Ukrainie, odkrytych po wycofaniu się wojsk rosyjskich, są "skrajnie niepokojące". Wymienił też Haiti, Libię, terytoria palestyńskie, Irak, Demokratyczną Republikę Konga, Syrię, Sahel oraz Birmę jako kraje i regiony zmagające się z największymi kryzysami. Zwrócił uwagę na powrót do "potrząsania nuklearną szabelką", choć nie wymienił w tym kontekście Rosji.
Guterres zaapelował też o "zakończenie samobójczej wojny przeciwko naszej planecie", wzywając m.in. do zakończenia wspierania przemysłu wydobywczego paliw kopalnych i uniezależnienia się od tych surowców. Jak dodał, mimo rosnących temperatur i klęsk żywiołowych, "jeszcze niczego tak naprawdę nie widzieliśmy", jeśli chodzi o skutki zmian klimatu.
Zaproponował też przyjęcie przez G20 "potężnego pakietu stymulacyjnego" dla osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju (SDG), polegającego m.in. na stworzeniu funduszów zielonych inwestycji oraz darowaniu długów krajom rozwijającym się.
"Globalny system finansowy został stworzony przez bogate kraje, by służyć ich interesom" - powiedział Guterres, dodając, że zaproponował "nowy ład", który miałby zmienić obecny układ sił.
Wtorek jest pierwszym dniem debaty generalnej liderów państw podczas 77. sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Weźmie w nim udział również prezydent RP Andrzej Duda, którego wystąpienie jest planowane na ok. godz. 23.30 czasu polskiego. We wtorek swoje wystąpienia będą mieli też m.in. prezydent Francji Emmanuel Macron, kanclerz Niemiec Olaf Scholz i prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan.
Z Nowego Jorku Oskar Górzyński (PAP)
