Joanna Marszałek
W popandemicznej rzeczywistości, lecz wciąż częściowo wirtualnie, w duchu solidarności z walczącą Ukrainą odbyły się w poniedziałek 7 marca oficjalne obchody Dnia Pułaskiego w Muzeum Polskim w Ameryce w Chicago. Po raz pierwszy od początku swojej kadencji udział w uroczystości wzięła burmistrz Chicago Lori Lightfoot. Wśród innych specjalnych gości byli obecni ambasador RP w USA Marek Magierowski oraz ukraiński konsul Serhiy Koledov.
Około stu osób – przedstawicieli władz miasta, stanu i powiatu, polonijnych liderów i przedstawicieli środowisk biznesowych i kulturalnych – zgromadziło się w poniedziałek w Muzeum Polskim w Ameryce przy 984 N. Milwaukee Avenue na prestiżowych obchodach Dnia Pułaskiego, przypadających jak zawsze w pierwszy poniedziałek marca.
W wydarzeniu wzbogaconym o prezentacje historyczne i występy artystyczne, dużo miejsca poświęcone było sytuacji w Ukrainie w związku z trwającą tam rosyjską inwazją. W przemówieniach przewijało się uznanie dla heroizmu walczących Ukraińców oraz dla odwagi i przywództwa prezydenta Wołodymyra Zełenskiego, którego bohaterstwo porównywane było do Kazimierza Pułaskiego. Chwalono też Polaków w kraju i za granicą za pomoc udzielaną wschodniemu sąsiadowi, który znalazł się w kryzysie.
Gościem specjalnym obchodów był ambasador RP w USA Marek Magierowski. Już na wstępie swojego przemówienia pozdrowił obecnego na sali konsula generalnego Ukrainy, Serhiya Koledova. „Jesteśmy z wami, Panie Konsulu” – zwrócił się do Koledova Magierowski.
Ambasador zauważył, że wiele obrazów w sali głównej Muzeum przedstawia walki z Rosjanami.
– Obawiam się, że w naszym życiu przeżywamy ponownie moment, który pamiętamy z 1939 r. Musimy zdecydowanie przeciwstawić się agresji i bronić wolnego świata – powiedział Magierowski.
Ambasador odczytał list okolicznościowy prezydenta RP z okazji Dnia Pułaskiego, w którym Andrzej Duda wyraził uznanie dla Muzeum Polskiego oraz Zjednoczenia Polskiego Rzymsko-Katolickiego w Ameryce za podtrzymywanie polskiej tradycji i organizację obchodów Dnia Pułaskiego.
Burmistrz Chicago Lori Lightfoot, która po raz pierwszy wzięła udział w obchodach Dnia Pułaskiego w Muzeum, była pełna podziwu dla polskiej społeczności w Chicago oraz w Polsce za pomoc udzielaną Ukraińcom.
– Mam nadzieję, że Pułaski byłby zadowolony z tego, jak polska kultura stała się częścią Chicago. Wiem też, że byłby dumny ze sposobu, w jaki Polska stanęła na wysokości zadania i odpowiedziała na kryzys w Ukrainie – mówiła burmistrz.
W emocjonalnym przemówieniu Lightfoot sprzeciwiła się agresji putinowskiej Rosji na „spokojny, kochający wolność naród ukraiński” i zapewniała, że Chicago jest również gotowe do pomocy.
– Musimy otworzyć nasze drzwi jako kraj i jako miasto Chicago, i powitać naszych braci i siostry z Ukrainy, którzy chcą tego samego, czego chcemy my – życia w pokoju – powiedziała Lightfoot.
Konsul Koledov w swoim przemówieniu wyraził uznanie i wdzięczność wobec Polski i jej obywateli. Przypomniał, że zanim Kazimierz Pułaski walczył w szeregach armii amerykańskiej, w Polsce jako konfederata barski walczył z Rosją, stąd jego postać w obecnej sytuacji jest jeszcze bardziej znacząca. Koledov wyliczył pomoc, którą jego kraj otrzymał od polskich obywateli w Polsce i w Chicago w ciągu 11 dni wojny, w tym donacje pieniężne, sprzęt medyczny i otwarcie drzwi polskich domów i instytucji dla Ukraińców. Apelując o dalszą pomoc, konsul przypomniał, że jego kraj „walczy nie tylko o integralność Ukrainy, lecz całej Europy”.
Wśród innych przemawiających wirtualnie lub osobiście w muzeum byli m.in. skarbnik Illinois Michael Frerichs, senator Dick Durbin, skarbnik powiatu Cook Maria Pappas, sędzia Sądu Apelacyjnego Illinois Aurelia Pucinski, kongresmen z 5. okręgu Mike Quigley. Związek Narodowy Polski i Kongres Polonii Amerykańskiej reprezentował prezes Frank Spula.
– Jestem pewien, że gdyby generał Kazimierz Pułaski dziś żył, byłby jednym z wolontariuszy i wykorzystałby swoje umiejętności wojskowe, aby walczyć w obronie Ukrainy – powiedział Spula. Podkreślił, że wolność, o którą walczył m.in. Pułaski, jest bardzo cenna i nigdy nie powinna być brana za pewnik.
Bohaterstwo i odwagę Pułaskiego prezes Spula porównał do tego okazywanego dziś przez mieszkańców Ukrainy i prezydenta Wołodymyra Zełenskiego, którzy bronią swojego kraju przed najeźdźcą.
– Jako Amerykanin polskiego pochodzenia czuję też ogromną dumę z roli, jaką odgrywają Polacy, chroniąc i pomagając ukraińskim uchodźcom – powiedział Spula.
Przypomniał, że już w najbliższy weekend na antenie radia WPNA 103.1 FM odbędzie się radioton „Polonia dla Ukrainy”.
Historyk Muzeum Polskiego Jan Loryś w wirtualnej prezentacji przedstawił widzom historię Dnia Pułaskiego, a także zapoznał z muzealnymi zbiorami związanymi z Kazimierzem Pułaskim.
Widzowie mieli też okazję zapoznać się z historią słynnego obrazu Stanisława Kaczora-Batowskiego „Pułaski pod Savannah”, zajmującego centralne miejsce w sali głównej muzeum. Dodatkiem do wirtualnej prezentacji był montaż wybranych fragmentów obchodów Dnia Pułaskiego w muzeum z ostatnich 15 lat.
Przemówienia i prezentacje historyczne przeplatane były występami artystycznymi, m.in. młodzieży z Akademii Muzycznej Paderewski Symphony Orchestra (PaSO), Tatra Mountain Cultural Foundation Ensamble oraz sopranistki Mirosławy Sojki-Topór przy akompaniamencie pianisty Kamila Bundyry.
Uroczystość prowadzili Richard Owsiany, prezes muzeum, wraz z Jamesem Robaczewskim, prezesem Zjednoczenia Polskiego Rzymsko-Katolickiego, a na zakończenie przemawiała dyrektor Muzeum Polskiego w Ameryce Małgorzata Kot.
Uroczystość tradycyjnie zakończyło złożenie wieńca pod obrazem Stanisława Kaczora-Batowskiego „Pułaski pod Savannah” i odśpiewanie „God Bless America” oraz błogosławieństwo ks. Andrzeja Totzke, proboszcza historycznego kościoła Świętej Trójcy w Chicago.
Głównymi sponsorami tegorocznego Dnia Pułaskiego w Muzeum Polskim w Ameryce byli: Polsko-Słowiańska Unia Kredytowa, bank PNC oraz Zjednoczenie Polskie Rzymsko-Katolickie (Polish Roman Catholic Union, PRCU).
Wydarzenie było transmitowane na żywo na stronie internetowej Muzeum polishmuseumofamerica.org, gdzie cały czas jest dostępne do obejrzenia.
Kazimierz Pułaski w latach 1777-1779 walczył w szeregach armii George’a Washingtona w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych, będąc w randze generała brygady Armii Kontynentalnej. W 1778 r. utworzył legion kawalerii, na którego czele odniósł zwycięstwo nad Anglikami w bitwie pod Charleston. Zmarł 11 października 1779 r. w wyniku ran odniesionych w czasie oblężenia Savannah. W 2009 roku Kongres USA przyznał Pułaskiemu honorowe obywatelstwo amerykańskie.
Zdjęcia: Dariusz Lachowski
