Laureaci nagrody Nobla w czterech dziedzinach otrzymali w sobotę z rąk króla Szwecji Karola XVI Gustawa medale oraz dyplomy. Na ceremonii zabrakło amerykańskiego poety i pieśniarza Boba Dylana, któremu przyznano Nobla literackiego.
Nikt nie odebrał nagrody w imieniu Dylana, który wcześniej odmówił przyjazdu do Sztokholmu. Fundacja Noblowska ma nadzieję, że noblista odbierze laur w innym terminie.
Specjalnym akcentem wieczoru był występ amerykańskiej piosenkarki Patti Smith, która w swojej twórczości artystycznej pozostawała pod wpływem barda. Artystka zaśpiewała „A Hard Rain’s A-Gonna Fall” – protest song skomponowany przez Dylana w 1962 r.
Smith w pewnym momencie zapomniała tekstu, przeprosiła, stwierdzając, że jest zbyt zdenerwowana, i poprosiła muzyków o rozpoczęcie utworu od początku. Później, zacinając się jeszcze w jednym miejscu, ostatecznie ukończyła piosenkę. „To niespotykane” – tak incydent skomentowali komentatorzy szwedzkiej telewizji SVT. Prawdopodobnie podobny przypadek nie zdarzył się dotąd w historii noblowskiej ceremonii.
Nietypowe, mocne przemówienie wygłosił prezes Fundacji Noblowskiej Carl-Henrik Heldin, przedstawiając pesymistyczną wizję świata.
„Czołowi politycy – zarówno w Europie, jak i w Stanach Zjednoczonych – wygrywają wybory, zaprzeczając wiedzy oraz prawdom naukowym. Populizm jest powszechny i przyczynia się do sukcesów politycznych. Ponura prawda jest taka, że nie możemy już przyjąć za pewnik, że ludzie wierzą w naukę, fakty i wiedzę” – podkreślił Carl-Henrik Heldin.
Swoją mowę zakończył jednak optymistycznym akcentem, wyznając wiarę w idee zapisane w testamencie Nobla.
„Alfred Nobel, ustanawiając nagrodę Nobla, chciał przyczynić się do lepszego świata. Chciał, abyśmy inspirowali się noblistami i ich odkryciami” – stwierdził. Przypomniał, że ceremonia wręczenia nagrody Nobla oraz imprezy towarzyszące są transmitowane na żywo przez telewizje i media społecznościowe. Docierają do 100 milionów osób na świecie.
W Sztokholmie nagrodę Nobla z dziedziny fizyki odebrali: David Thouless (USA, Wielka Brytania), Duncan Haldane (USA, Wielka Brytania) oraz Michael Kosterlitz (USA, Wielka Brytania). Nagrodę z chemii otrzymali: Jean-Pierre Sauvage (Francja), Fraser Stoddart (USA, Wielka Brytania), a także Bernard L. Feringa (Holandia). Za odkrycia z medycyny Nobla otrzymał Yoshinori Ohsumi (Japonia). Nagrodę im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii odebrali Oliver Hart (USA, Wielka Brytania) oraz Bengt Holmstroem (USA, Finlandia).
Uroczystość wręczenia nagrody Nobla odbywa się zawsze 10 grudnia w rocznicę śmierci fundatora nagrody Alfreda Nobla. W tym roku dzień ten przypadł w sobotę, co spowodowało, że wielu Szwedów mogło ten dzień wyjątkowo świętować. W Muzeum Noblowskim można było poczuć się jak noblista, próbując dań z menu noblowskiego bankietu z lat poprzednich. Wiele szwedzkich rodzin tego dnia zorganizowało własne domowe noblowskie przyjęcia.
Ze Sztokholmu Daniel Zyśk (PAP)
