O Polonii i Ameryce
Wkrótce po objęciu stanowiska nowy sekretarz stanu USA – John Kerry – odbył rozmowę telefoniczną z szefem Ministerstwa Spraw Zagranicznych Radosławem Sikorskim. Rozmowa, zainicjowana przez stronę amerykańską, dotyczyła rozwoju współpracy polsko-amerykańskiej oraz najważniejszych kwestii międzynarodowych. Kerry dziękował Polsce za ścisłe, partnerskie stosunki ze Stanami Zjednoczonymi oraz za wsparcie dla demokracji i praw człowieka w świecie, zwłaszcza zaś za dzielenie się przez Polskę doświadczeniami z lat 80. i 90. z krajami, które przechodzą transformację od dyktatur do demokracji.
Minister Sikorski poinformował sekretarza Kerry’ego o tworzeniu Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji (EED), którego Polska była inicjatorem. Politycy rozmawiali także o Afganistanie, Iranie, obronie przeciwrakietowej, w tym o planach powstania instalacji w Polsce, a także inicjatywach ograniczenia broni nuklearnej.
John Kerry zastąpił niedawno Hillary Clinton na stanowisku sekretarza stanu USA. Przez ubiegłe cztery lata senator Kerry przewodniczył komisji spraw zagranicznych amerykańskiego Senatu.
W ubiegłym tygodniu agencja prasowa Associated Press napisała o tajnych studiach Pentagonu. Według AP, Pentagon ma wątpliwości, czy planowana dla Europy tarcza antyrakietowa będzie kiedykolwiek zdolna, tak jak pierwotnie zakładano, obronić terytorium USA przed irańskimi pociskami balistycznymi. Z raportu ma wynikać, że lokalizacja wyrzutni w Polsce i Rumunii oraz na okrętach na Morzu Północnym jest wątpliwa z technicznego punktu widzenia oraz ryzykowna z powodów dyplomatycznych.
Minister Sikorski powiedział, że ewentualne wątpliwości związane z projektem tarczy antyrakietowej dotyczą jego czwartej fazy. Ma ona zostać wprowadzona około 2022 roku i polegać na zamianie rakiet na nowsze. Nie wiadomo jednak jaka będzie nowa generacja tych rakiet.
Tarcza antyrakietowa w Polsce powstanie na 100% – zapewniał ambasador Stanów Zjednoczonych. Stephen Mull był pytany o tarczę w Warszawie po podpisaniu polsko-amerykańskiej Konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania. Ambasador USA w Polsce podkreślił, że już trwają przygotowania do budowy tarczy. Jak dodał, wszystko przebiega zgodnie z harmonogramem i jest już ustalony budżet na budowę bazy w Redzikowie.
Amerykański program obrony przeciwrakietowej został ogłoszony przez prezydenta Baracka Obamę we wrześniu 2009 roku. Opiera się na okrętach wojennych wyposażonych w system AEGIS, którego elementem są rakiety SM-3. Umożliwia to przemieszczanie systemu z jednego regionu do drugiego. Rakiety SM-3 od lat używane są do ochrony wojsk USA w Europie.
Z czasem mają do tego dojść radary rozlokowane w Europie Południowej. Na razie wiadomo, że jeden z nich znajdzie się w Turcji. W dalszej fazie – około 2015 roku – USA przewidują umieszczenie lądowej wersji rakiet SM-3 w krajach sojuszniczych w Europie. Około 2018 roku elementy projektowanej tarczy antyrakietowej USA mają być rozmieszczone także w Polsce, w bazie w Redzikowie koło Słupska. W Polsce ma też zostać zainstalowany radar naprowadzający. Sikorski mówił, że baza w Redzikowie to faza trzecia przedsięwzięcia, a faza czwarta to podmienienie rakiet w Redzikowie na nowsze rakiety, których jeszcze nie ma.
Wojciech Minicz
