– wykład doktora Witolda Skowrońskiego w Muzeum Polskim w Ameryce
Co łączy astronautę, pilota myśliwca wojskowego i tłumacza symultanicznego? Wydaje się, iż niewiele, tymczasem według wyników badań przeprowadzonych przez Światową Organizację Zdrowia, te trzy zawody pochłaniają najwięcej energii osób, które je wykonują. Wydaje się, iż o ile wymienienie zawodu astronauty i pilota myśliwca bojowego jest uzasadnione, o tyle obecność w tej grupie profesji tłumacza budzi zdziwienie. Nic bardziej mylnego. Tłumacz ustny, na przykład konferencyjny lub symultaniczny, czyli taki, który dokonuje tłumaczenia ustnego na bieżąco, równocześnie z odbieranym komunikatem, musi podejmować decyzje w ułamku sekundy. Tłumacz ustny (ang. interpreter) różni się od tłumacza pisemnego (ang. translator) tym, iż ma ograniczone możliwości czasowe, nie może powrócić do pominiętego fragmentu, musi odbierać komunikat w jednym języku i niemal natychmiast przekładać go na inny język, zachowując jednocześnie cały sens komunikatu. O tym, jak trudne i wymagające wielu umiejętności jest to zadanie, przekonywał słuchaczy dr Witold Skowroński, światowej sławy prezydencki tłumacz konferencyjny, dyrektor i wykładowca Szkoły Tłumaczy i Języków Obcych Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu podczas wykładu poświęconego profesji tłumacza, który odbył się dnia 30 maja 2012 roku w siedzibie Muzeum Polskiego w Ameryce.
Dr W. Skowroński wykładał na Uniwersytecie Stanu Nowy Jork we Fredonii, na American University oraz Catholic University of America w Waszyngtonie. Jest aktywnym członkiem AIIC – Międzynarodowego Stowarzyszenia Tłumaczy Konferencyjnych w Genewie i członkiem honorowym oraz byłym prezesem Zarządu Głównego Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich w Warszawie. Współpracował z wybitnymi osobistościami, między innymi z brytyjską królową Elżbietą II, papieżem Janem Pawłem II, Benedyktem XVI, Tonym Blairem, Dalaj Lamą, Lechem Wałęsą, Georgem W. Bushem, Aleksandrem Kwaśniewskim, Billem Clintonem, Lechem Kaczyńskim i wieloma innymi. Obecnie najczęściej tłumaczy obrady Parlamentu Europejskiego w Brukseli i Strasburgu.
W swym wykładzie dr Skowroński podkreślał, iż profesja tłumacza jest jedną z najstarszych w historii ludzkości i była znana już w XVI wieku przed nasza erą. Tłumacz jest osobą „pomiędzy” dwiema indywidualnościami, które usiłują się porozumieć. Przekład ustny nie polega na tłumaczeniu słowa po słowie, ale na przekładzie semantycznym (znaczeniowym), w którym uwzględnia się konotacje, estetykę języka oraz uwarunkowania kulturowe. Profesjonalny tłumacz musi odbierać i przekładać minimum 120 słów na minutę, ukończyć specjalistyczny kurs lub studia w tym kierunku.
Obecnie Europa potrzebuje wielu profesjonalnych tłumaczy, ponieważ język każdego kraju członkowskiego Unii Europejskiej ma status języka oficjalnego. Oprócz doskonałej znajomości języka ojczystego oraz przynajmniej jednego języka obcego, profesjonalny tłumacz musi odznaczać się wysoką odpornością na stres, znajomością aktualnych zagadnień politycznych, ekonomicznych i kulturowych, kulturą języka, refleksem oraz zdolnością do podejmowania błyskawicznych decyzji.
Wykład dr. Skowrońskiego był bardzo interesujący i niewątpliwie przybliżył słuchaczom sylwetkę profesjonalnego tłumacza ustnego. Tłumacz ustny to trudny zawód, ale dający wiele satysfakcji oraz możliwości rozwoju i kariery. Być może jest to ścieżka kariery, do jakiej powinniśmy przekonywać naszą dwujęzyczną młodzież.
Anna Rosa
