W dniach 21-24 września odbył się V Kongres Teatru Polskiego w Chicago. Bogaty program obejmował odczyty, przedstawienia, warsztaty teatralne, a także podsumowanie działalności polonijnych teatrów w Chicago. Gośćmi tegorocznego wydarzenia byli Teatr Studio z Wilna na Litwie i doktor habilitowana sztuki teatralnej Beata Fudalej.
Jubileuszowe obchody rozpoczęła wystawa w Dwell Studio zatytułowana „Krótko na styku”, obrazująca pięcioletnie dokonania Teatru Nasz. Jego pomysłodawca, aktor i reżyser Andrzej Krukowski, przy szczelnie wypełnionej sali oficjalnie otworzył V Kongres Teatru Polskiego w Chicago.
Cztery dni Kongresu to przede wszystkim uczta duchowa dla miłośników sztuki. Organizatorzy przygotowali bardzo ciekawy program. Dr Beata Fudali prowadziła warsztaty teatralne dla aktorów polonijnych scen. Goście z Wilna przedstawili „Na wileńskiej ulicy”, spektakl słowno-muzyczny o przedwojennym Wilnie. Inscenizacja została wystawiona dwa razy na scenie PASO Music Academy, ciesząc się ogromnym zainteresowaniem. Po zakończeniu sobotniego spektaklu, obecny na sali konsul RP w Chicago Paweł Zyzak powiedział: – To, co się tutaj przed chwilą odbyło, to nie tylko sztuka i spektakl, ale to wyraz miłości dla naszej wspólnej polsko-litewskiej tradycji, czy jak to ujął Józef Mackiewicz, tożsamości kresowej. Jestem pełen podziwu dla państwa talentu – podkreślił.
Kongres zakończyła gala w Muzeum Polskim w Chicago, którą poprowadzili Agata Paleczny i Andrzej Krukowski. W pierwszej części dokonano przeglądu sezonu teatralnego w Chicago. Dziesięciu przedstawicieli polonijnych teatrów podsumowało swój rok artystyczny i zaprezentowało plany na najbliższy okres. Uczczono minutą ciszy zmarłych w tym roku artystów związanych z naszą społecznością: Stanisława Malca i Andrzeja Szopę.
Po raz piąty wręczono nagrodę Kongresu Teatru Polskiego w Chicago. W poprzednich latach statuetkami zostali uhonorowani: Wiesław Gogacz, Liliana-Para Piekarska i Andrzej Piekarski, Tomasz Startek oraz Maryla Pawlina. W tym roku doceniono dyrekcję i pracowników Muzeum Polskiego w Ameryce za utrwalanie dorobku i szerzenie wiedzy historycznej o teatrze polskim w Chicago. Był także urodzinowy szampan i kwiaty dla Barbary Kożuchowskiej od lat związanej z MPA.
Dr Beata Fudali wraz z aktorami Teatr Nasz recytowała panegiryki autorstwa Wisławy Szymborskiej. Gorąco oklaskiwano zwłaszcza ostatni utwór zatytułowany „Odwódki”, w którym laureatka nagrody Nobla w sposób humorystyczny przedstawia skutki picia alkoholu. Jednak, jak podkreśla autorka, nie jest ona nieprzyjaciółką alkoholu, a jedynie jednego kieliszka za dużo. Jej totalne potępienie dotyczy jedynie płynu borygo i win domowej roboty.
Ostatnią częścią niedzielnego programu była dyskusja „Recepta na teatr wg. Teatru Studio z Wilna”. Poprowadził ją Piotr Wyszomirski, który przy okazji przedstawił zasady projektu „Teatr polski poza Polską”. Podczas dyskusji dyrektor Teatru Lilia Kiejzik i jej syn Edward stwierdzili: – Nasz teatr założyła w 1960 roku Janina Strużanowska, jako placówkę dla utrzymania języka polskiego. Ostatnia polska grupa teatralna była zmuszona opuścić Wilno w 1949 roku. Po 63 latach ciężkiej pracy udało nam się w tym roku uzyskać status teatru zawodowego, czyli staliśmy się instytucją kultury, która ma prawo o ubieganie się o państwowe środki – zaznaczył.
Wreszcie, późnym wieczorem, po rozlosowaniu wejściówek na przedstawienia Teatru Nasz, ten pełen wrażeń weekend dobiegł końca. V Kongres Teatru Polskiego oficjalnie zamknął Andrzej Krukowski, zapraszając na kolejną edycję imprezy w roku przyszłym.
Tekst i zdjęcia: Artur Partyka
