Jola Plesiewicz
Charles Rozmarek to postać szczególnie ważna w historii Polonii Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. W 2023 roku jego osiągnięcia zostały uhonorowane ustanowieniem przez Kongres Polonii Amerykańskiej, wydziału na stan Illinois prestiżowej nagrody nazwanej jego imieniem.
Nagroda im. Charlesa (Karola) Rozmarka (Charles Rozmarek Award) została ustanowiona przez stanowy wydział Kongresu Polonii Amerykańskiej w 2023 roku.Po raz pierwszy to prestiżowe wyróżnienie przyznano 22 października 2023 roku podczas 53. dorocznego Bankietu Dziedzictwa Narodowego Kongresu Polonii Amerykańskiej stanu Illinois.
Wyróżnienie będą mogły otrzymać osoby, których osiągnięcia i wzorowa postawa życiowa są dla innych postawą godną naśladowania.Pierwszą laureatką Nagrody im. Charlesa Rozmarka została Zofia Biernadska.Nagrodę w jej imieniu odebrał syn, George, który przeczytał list-podziękowanie 100-letniej matki.
Przypomnijmy, że Charles (Karol) Rozmarek był prezesem Związku Narodowego Polskiego i współzałożycielem oraz prezesem Kongresu Polonii Amerykańskie od lat czterdziestych do sześćdziesiątych.W tym czasie organizacje reprezentowało ponad 6 milionów Amerykanów polskiego pochodzenia.
Ukończył wydział prawa na Harvardzie (Harvard Law School), a następnie został zastępcą prokuratora generalnego Pensylwanii (1935 do 1937), a także delegatem stanu Illinois na Narodową Konwencję Demokratów w 1944 roku.Często spotykał się z amerykańskimi prezydentami, ważnymi osobistościami.Otaczał opieką polskich przesiedleńców i imigrantów.W owym czasie kształtował Polonię w taki sposób, aby stawała się ważną i liczącą się częścią amerykańskiego społeczeństwa.
Popierał przeprowadzenie wielu istotnych spraw: śledztwa Kongresu w sprawie Zbrodni Katyńskiej, amerykańską pomoc humanitarną dla Polski, gwarancję zachodnich granic Polski oraz uchwalenie ustawy o wysiedleńcach z 1948 r., zezwalającej ponad 200 tysiącom Polaków na legalny wyjazd i osadnictwo w Stanach Zjednoczonych.Pierwszą w historii Kongresu Polonii Amerykańskiej na stan Illinois laureatką Nagrody im. Charlesa Rozmarka została kapitan Zofia Biernadska, która po wydostaniu się z niewoli syberyjskich łagrów, przeszła szlak bojowy 2. Korpusu: od rzeki Sangro, poprzez Monte Cassino, Ankonę, aż do Bolonii.
Zofia Biernadska urodziła się 21 grudnia 1922 roku w Gródku Jagiellońskim. Na początku II wojny światowej została oddzielona od rodziców, których nigdy więcej nie zobaczyła.W 1940 roku została wywieziona na Syberię.W 1942 roku wstąpiła do Pomocniczej Służby Kobiet w Czok–Pak, w południowym Kazachstanie. Była to polska formacja wojskowa, która powstała z inicjatywy generała Władysława Andersa.
Po przejściu szkoleń wojskowych na Środkowym Wschodzie, 10 lutego 1944 roku wraz z wojskiem opuściła Egipt.Po wylądowaniu we Włoszech służyła w 318. Kompanii Kantyn Polowych i Bibliotek Ruchomych.
Na kilka dni przed rozpoczęciem bitwy pod Monte Cassino kantyna polowa numer 3, w składzie której była Zofia Biernadska, została odkomenderowana do trzeciego punktu przyjmowania rannych w Venafro, gdzie wraz z kantyniarkami zajmowała się rannymi. Tym, którzy mogli pić, podawała wodę, napoje. Pocieszała tych, których ogarniało zwątpienie.Po wojnie, w obliczu okupacji Polski przez Sowietów, przebywała w Forli we Włoszech.W 1948 poślubiła kapitana Mikołaja Biernadskiego.Małżonkowie wyemigrowali do Argentyny.
Zofia Biernadska działała w Towarzystwie Weteranów Polskich w Buenos Aires, gdzie organizowała i grała w spektaklach teatralnych.W lutym 1965 roku rodzina Biernadskich wyjechała na stałe do Stanów Zjednoczonych i ostatecznie osiedliła się w Chicago.
Zofia Biernadska aktywnie działała w Służbie Pomocniczej Kobiet, Kole Byłych Żołnierzy 5 Kresowej Dywizji, w Stowarzyszeniu Weteranów Armii Polskiej Placówce numer 90 i Komitecie Pomnika Katyńskiego.
Najbardziej dumna jest z 40. letniej współpracy z zespołem artystycznym „Wichry”, który był członkiem Związku Harcerstwa Polskiego.
Z dziećmi i młodzieżą szkół polonijnych przygotowywała okolicznościowe szkolne przedstawienia, prezentacje o Syberii i szlaku bojowym, który przeszła.Współpracowała między innymi z Polską Szkołą im. gen. Kazimierza Pułaskiego w Harwood Heights i Szkołą im. Tadeusza Kościuszki z Chicago.
Została uhonorowana wieloma odznaczeniami wojskowymi i kombatanckimi.
Tekst: Jola PlesiewiczZdjęcia: Dariusz Piłka[email protected]
