Powstanie muzeum Tymoteusza Karpowicza

We Wrocławiu powstanie muzeum poświęcone życiu i twórczości Tymoteusza Karpowicza, wybitnego poety i profesora Uniwersytetu Illinois w Chicago.

Tymoteusz Karpowicz zmarł 26 czerwca 2005 roku w swoim domu w Oak Park, w rok po śmierci żony Marii.

Od początku przejęciem archiwum poety zainteresowany był Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu, z którego przedstawicielami profesor Karpowicz rozmawiał w 2000 roku, nie potwierdzając – niestety – swojej woli na piśmie.
Wobec braku testamentu cały dom bezdzietnego małżeństwa – wraz z obszernym archiwum i manuskryptami poety oraz biblioteką – miał przejść na własność powiatu Cook, co praktycznie oznaczało perspektywę sprzedaży wszystkiego na publicznej licytacji.

Na początku 2006 roku sprawą zajęło się chicagowskie Muzeum Polskie w Ameryce (MPA), a konkretnie kierowniczka biblioteki Małgorzata Kot i dyrektor muzeum Jan Loryś, w porozumieniu z Konsulatem Generalnym RP w Chicago.
Po uzgodnieniu z władzami powiatowymi muzeum zabezpieczyło przed licytacją spakowane w ponad 250 pudłach archiwum i bibliotekę Karpowiczów i przewiozło je na przechowanie do parafii św. Stanisława Kostki.
Przez lata 2006 i 2007 trwała korespondencja i bezpośrednie kontakty między MPA a Wrocławiem, gdzie realizowany jest projekt stworzenia muzeum Tymoteusza Karpowicza.

Umowę w sprawie kolekcji bibliotecznej Karpowiczów podpisali 5 lutego w Chicago dyrektor MPA Jan Loryś i Jarosław Broda, dyrektor Wydziału Kultury Urzędu Miejskiego we Wrocławiu.

Muzeum Polskie finalizuje obecnie proces przekazywania do Wrocławia „karpowiczianów”, których ocalenie przed rozpraszającą je publiczną auk-cją jest zasługą grupy pracowników i sympatyków muzeum.

W lutym w Muzeum Pols-kim miało miejsce spotkanie przyjaciół Marii i Tymoteusza Karpowiczów z delegacją Wrocławia w osobach: Jarosława Brody, Jolanty Zdziennickiej-Traczyńskiej z wrocławskiego Wydziału Kultury i Joanny Niżyńskiej z Biura Współpracy z Zagranicą Urzędu Miejskiego.

Ponad trzydzieści osób zgromadziło się, aby podzielić się wspomnieniami o obojgu zmarłych. Zachęceni przez organizatorów goście spotkania przynieśli pamiątki i fotografie, które można było na miejscu zeskanować i skopiować.
Profesor Frank Kujawiński – poeta, przyjaciel Karpowicza i tłumacz jego poezji na język angielski, czytał i komentował swoje przekłady.

Przez kilka godzin mówiono o obojgu Karpowiczach – Marii, która przez wiele lat pracowała w bibliotece Muzeum Polskiego, i Tymoteuszu – poecie i człowieku, jakim pozostał w pamięci tych, którzy znali go na co dzień.
W archiwach muzeum pozostało nagranie wszystkich opowieści, ukazujących Tymoteusza Karpowicza jako nauczyciela, przyjaciela, opiekuna, artystę i zamiłowanego ogrodnika, a na koniec – po śmierci żony – niemal pustelnika, który odciął się od świata i ludzi.

Kontakty nawiązane między władzami Wrocławia i Muzeum Polskim w Ameryce pozwalają mieć nadzieję, że informacje o przyszłym muzeum Karpowicza będą docierały do Chicago, z którym poeta związał się na dużą część życia.
Krystyna Cygielska