Co to jest piżmówka? Przeciętni ludzi zwykle nie mają pojęcia, ale dla znawców rzeczy to potencjalnie bardzo cenne zwierzę. Piżmówka amerykańska, zwana też kaczką piżmową (Cairina moschata), to gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych, zamieszkujący tereny od zachodnich wybrzeży Meksyku poprzez Amerykę Środkową aż po Ekwador oraz wybrzeża Urugwaju i północnej Argentyny. Został udomowiony przez Indian Ameryki Południowej, a do Europy trafił w XVI wieku, przywieziony przez Hiszpanów i Portugalczyków...
Wielki Dave
W Polsce piżmówki pojawiły się po II wojnie światowej za sprawą żołnierzy wracających z Francji. Kolejny import miał miejsce w 1968 roku. Początkowo sprowadzone do Europy piżmówki traktowano jako ptaki ozdobne z uwagi na ich kolorowe upierzenie. Na początku XX wieku rozwinął się przemysłowy chów drobiu obejmujący również kaczki piżmowe. W sumie jednak nie są to ptaki kojarzone z drobiem przeznaczonym do konsumpcji.
To, że mogą być cenne, okazało się niedawno przy okazji wystawienia na licytację w Wielkiej Brytanii ptaka o nazwie Big Dave. Jego właścicielem był Graham Hicks, zrzeszony w klubie hodowców Turkey Club UK. Twierdził on od dawna, że kaczor piżmowy był prawdziwym dżentelmenem wśród jego kolekcji ptaków: – Zawsze czysty, zawsze posłuszny i lubiący znajdować się w centrum uwagi. Jednak Hicks postanowił wycofać się z hodowli ptactwa, przechodząc na emeryturę, i dlatego wystawił swoją piżmówkę na sprzedaż.
Aukcja miała dość niespodziewany przebieg. Cenę wywoławczą Big Dave’a wyznaczono na 400 dolarów, ale w pierwszej fazie licytacji suma ta szybko urosła do 1250 dolarów. Ostatecznie ptaka sprzedano za nieco ponad 2 tysiące dolarów, co jest najwyższą w historii ceną za kaczkę. Ku zdumieniu Hicksa okazało się, że zaprzyjaźniona hodowczyni, Janice Houghton-Wallace, zgromadziła grupę ludzi, którzy wspólnie postanowili kupić Wielkiego Dave’a, a następnie natychmiast podarować go pierwotnemu właścicielowi, co było prezentem emerytalnym. W ten sposób kaczor pozostanie z Hicksem, do którego jest podobno bardzo przywiązany.
Astronomiczne ceny zwierząt zwykle kojarzone są z egzotycznymi i rzadko występującymi osobnikami lub rasowymi psami i kotami. Jednak ostatnie lata przyniosły zdumiewający wzrost cen niektórych bardzo pospolitych gatunków. Przykładowo, szacuje się, że na świecie żyje obecnie miliard owiec. Ogromna większość z nich nie ma większej wartości rynkowej. Są jednak wyjątki. W Wielkiej Brytanii żyje np. owca imieniem Double Diamond, która w roku 2020 została sprzedana za prawie pół miliona dolarów.
Ta niezwykła cena wynika z faktu, że jest ona przedstawicielką rasy texel. Głównym ośrodkiem jej chowu są nadbrzeżne rejony północnej Holandii oraz Fryzja, a nazwa rasy pochodzi od holenderskiej wyspy Texel. Oprócz Europy rasa ta jest popularna w Stanach Zjednoczonych, Australii, Nowej Zelandii i Urugwaju. Wełna tych zwierząt używana jest głównie do wyrobu pończoch, ale owce te są hodowane głównie dla mięsa.
Zawrotne ceny
W przypadku owcy Diable Diamond wartość wynika głównie z jej genetyki, bo pozwala na hodowanie niezwykle rzadkich i szlachetnych odmian zwierząt. Są jednak znacznie cenniejsze zwierzęta udomowione. W roku 2009 sprzedana została za 1,2 miliona dolarów krowa Missy rasy holstein, a dziesięć lat później byk rasy angus osiągnął w USA cenę półtora miliona dolarów. W przypadku byków, ich wartość dotyczy przede wszystkim walorów rozrodczych. Dziś miejsce pobytu tego byka utrzymywane jest w tajemnicy, gdyż zawsze zachodzi obawa, że zwierzę może zostać skradzione.
Jeśli chodzi o psy, ich wartość dramatycznie wzrosła w czasie pandemii i wiele rasowych szczeniaków wymaga zainwestowania sumy 4 tysięcy dolarów. Niedawno chiński nabywca zakupił za prawie 2 miliony dolarów mastifa tybetańskiego imieniem Big Splash. Koty nie osiągają tak ogromnych cen, ale niektóre rasy są szczególnie cenne. Do tej kategorii zalicza się kot savannah, który powstał w wyniku skrzyżowania kota domowego (Felis catus) z afrykańskim serwalem (Leptalurus serval).
Savannah to wysoki, szczupły kot o trójkątnej głowie oraz dużych i wysoko osadzonych uszach, których końce są lekko zaokrąglone. Jest to rasa niezwykle inteligentna i przyjacielska. Koty są bardzo lojalne wobec swoich właścicieli i mocno się do nich przywiązują. Często chcą towarzyszyć opiekunom we wszystkich czynnościach. Kocię tej rasy kosztuje w USA średnio 20 tysięcy dolarów, co wynika nie tylko z unikalnych cech tego zwierzęcia, ale również z faktu, iż rodzi się ich w Stanach Zjednoczonych bardzo mało.
Według Księgi rekordów Guinnessa najdroższym zwierzęciem świata w przeliczeniu dolarów na masę ciała jest niepozorny gołąb znany jako New Kim, który w ubiegłym roku został kupiony przez anonimowego nabywcę za prawie 2 miliony dolarów. Pozornie ptak ten niczym się nie różni od swoich kuzynów, które na krakowskim rynku „ozdabiają” nieustannie pomnik Adama Mickiewicza. Jest to jednak mistrz światowych wyścigów gołębi, co czyni go wśród hodowców bohaterem.
Bez przeliczania funtów masy ciała na dolary, zwierzętami, który dzierżą światowy prym cenowy, są konie wyścigowe. W roku 2020 źrebak Fusaishi Pegasus został sprzedany za 64 miliony dolarów. Natomiast w świecie dzikich zwierząt najwyższe ceny płaci się za pandy, słonie i wieloryby. Liczni ekolodzy argumentują jednak, iż handel tymi istotami w ogóle nie powinien istnieć, a zatem nie powinno się ich w żaden monetarny sposób wyceniać.
Andrzej Malak