Joanna Marszałek
„Ratunek dla Chicago zaczyna się od odpowiedniego przesłania”
Na osiem miesięcy więzienia skazał w poniedziałek 26 lipca sędzia federalny w Chicago mężczyznę, który legalnie nabył broń dla nielegalnego użytkownika. Broń została później użyta w masowej strzelaninie w Chicago.
Parę dni po wizycie w Chicago prokuratora generalnego Stanów Zjednoczonych Merricka Garlanda w związku z inauguracją działalności grupy operacyjnej ds. zwalczania handlu bronią, sędzia federalny wydał wyrok w sprawie, jakich nowa jednostka będzie miała wiele. Jednym z celów agentów federalnych będzie bowiem śledzenie i przerywanie przedostawania się broni w niepożądane ręce.
Proceder legalnego kupna broni przeznaczonej dla nielegalnego użytkownika federalni agenci nazywają „straw purchasing” (dosłownie „słomiany zakup”), a dokonującego go kupca – „straw purchaser” („słomiany kupujący”). Dla agentów federalnych sprawa, w której właśnie zapadł wyrok jest modelowa – pozwala na dokładne zobrazowanie i wnikliwą analizę zjawiska.
Wyrok dotyczy Erica Blackmana, który według prokuratorów federalnych w sierpniu 2019 roku kupił pistolet marki Smith & Wesson kalibru 9 mm u licencjonowanego sprzedawcy broni w Oak Forest z przeznaczeniem dla niepełnoletniej osoby. Blackman miał powiedzieć śledczym, że pomyślał sobie, że „w sumie, co jest najgorsze, co może się zdarzyć”.
Ten sam pistolet, zdaniem śledczych, został użyty cztery miesiące później w masowej strzelaninie na południu Chicago, w której rannych zostało 13 osób. Spośród 31 łusek znalezionych na miejscu strzelaniny 13 pochodziło z pistoletu, który zakupił Blackman.
Kupując broń, Blackman odegrał rolę tzw. „słomianego kupca” – wykorzystując swoją czystą kartotekę i brak przeszłości kryminalnej, nabył broń dla kogoś, kto nigdy nie powinien jej mieć. Blackman w poniedziałek miał powiedzieć sędziemu, że zakup broni „był błędem, którego naprawdę chciałby uniknąć”.
Obrońca mężczyzny podkreślał brak przeszłości kryminalnej klienta i argumentował, że „to nie facet, którego szukamy, by rozwiązać problem broni”.
Jednak sędzia federalny Robert Gettleman powiedział, że to właśnie brak przeszłości kryminalnej pomógł Blackmanowi w popełnieniu przestępstwa. Przyznał, że choć mężczyzna najwyraźniej nie kupił i odsprzedał broni dla korzyści finansowych, co odróżnia go od innych „słomianych” kupców, to broń „zniszczyła wiele istnień ludzkich w naszym mieście” i „prawie co tydzień w tej społeczności zbłąkane kule zabijają dzieci”. Sędzia odrzucił prośbę obrońcy o niekaranie jego klienta więzieniem.
Z dokumentacji sądowej wynika, że osoba, w ręce której trafiła broń, została ujęta około tydzień po masowej strzelaninie, gdy funkcjonariusze zobaczyli u niej wystający z kieszeni kurtki pistolet. Według agentów federalnych, broń była naładowana i miała zamazany numer seryjny. Osobie nie postawiono zarzutów udziału w strzelaninie.
Merrick Garland w zeszłym tygodniu był w Chicago z dwudniową wizytą w związku z nową inicjatywą Departamentu Sprawiedliwości mającą na celu zwalczanie przemocy z bronią w Chicago i innych amerykańskich miastach. Inicjatywa zakłada koordynację wysiłków na szczeblach wszystkich jurysdykcji, mającą na celu przerwanie handlu bronią.
Garland nazwał „niefortunnym” określenie, że zakup broni przez legalnego kupca dla nielegalnego posiadacza to tylko „przestępstwo na papierze”. Jego zdaniem, to nie jest wykroczenie, lecz poważne przestępstwo.
Asystent prokuratora federalnego Sheri Wong napisała w sądowym memorandum, że „‘słomiani kupcy’ broni odgrywają znaczącą rolę w przestępczości z użyciem broni, która cały czas stanowi problem w Chicago i zagrożenie dla bezpieczeństwa mieszkańców”. Sprawę Blackmana prokurator nazwała „reprezentacyjną dla zobrazowania szkody, jaką mogą wyrządzić kupcy typu straw purchasers”.
„Ratunek dla tego miasta zaczyna się od odpowiedniego przesłania” – powiedziała oskarżycielka sędziemu podczas przesłuchania w sprawie wyroku.
