Manipulacja

Czy czułeś się niewygodnie w bliskiej relacji z ukochaną osobą lub w związku z przypadkowo spotkanym osobnikiem? Czy czułeś się naciskany, kontrolowany, a może wątpiłeś w swoje zdrowe zmysły? Psychologiczna i emocjonalna manipulacja wiąże się z trzema czynnikami: strachem, poczuciem obowiązku i poczuciem winy.  Gdy jesteś manipulowany psychicznie oznacza to, że robisz coś wbrew swojej woli, coś czego byś prawdopodobnie nie zrobił w innych okolicznościach. Możesz czuć lęk i strach gdy zgadzasz się na warunki manipulatora, ogromne poczucie odpowiedzialności i obowiązku, że musisz to zrobić i poczucie winy gdy tego nie zrobisz. Czytasz ten artykuł, bo prawdopodobnie osiągnąłeś już taki punkt w życiu, że masz dość ciągłego manipulowania ze strony najbliższych, przyjaciół, czy współpracowników i naciągania cię do robienia rzeczy których nie chcesz robić. A może jesteś już tak zdeterminowany że poprzysiągłeś sobie, że już nigdy więcej nie dasz się namówić. A może czujesz się ofiarą i zadajesz sobie pytanie, dlaczego oni ci to robią. zamiast po prostu zrozumieć: robią to, bo im pozwalasz i dokładnie wiedzą, że mogą to robić bezkarnie. Manipulacja psychologiczna  Z definicji wynika, że manipulacja to celowe oddziaływanie na emocje i zachowania innych dla odniesienia pożądanego celu i korzyści. Manipulacja zazwyczaj oceniana jest negatywnie. Kojarzy się z eksploatacją drugiego człowieka, wykorzystywaniem jego słabych stron, wymuszaniem i graniem na jego uczuciach. Zachowania manipulacyjne są częścią natury ludzkiej już od samego poczęcia. Nawet płacz niemowlęcia wzywający matkę do podania mleka jest formą manipulacji, ponieważ malec tylko tak potrafi zasygnalizować i zmusić matkę do zaspokojenia jego potrzeb. W dorosłym życiu stajemy się mniej lub bardziej podatni na manipulację. Ci z nas, którzy mają dużą potrzebę otrzymania pozytywnej uwagi otoczenia lub adoracji mogą być bardziej podatni. Gdy manipulator przedstawia cię jako osobę wspaniałą i specjalną i traktuje cię o wiele lepiej niż inne osoby w twoim życiu, to zaczynasz mieć poczucie, że zawdzięczasz mu coś i czułbyś się winny gdybyś go kiedykolwiek rozczarował. Ten mechanizm działa często na początku relacji romantycznej. A gdy do tego dochodzi niska samoocena, która powoduje, że chcesz, żeby ludzie potrzebowali cię ponad miarę, to jesteś jeszcze bardziej podatny na manipulację. Wydaje ci się, że możesz kontrolować relację poprzez dawanie innym tego co chcą uzyskać. Po pewnym czasie zorientujesz się, że nie tylko jesteś innym nadmiernie potrzebny, ale też mocno wykorzystany przez nich, co budzi twoją złość i czasem nawet prowadzi do depresji. Zachowania manipulacyjne Gdy podejrzewasz, że jesteś manipulowany, spójrz w głąb swoich uczuć i emocji. Osoba manipulowana czuje się często winna, zawstydzona, sfrustrowana i bezwolna. Nie umie powiedzieć nie w sytuacji, która jest dla niej niekorzystna lub niechciana. Manipulator często kłamie, zmienia fakty, wymyśla usprawiedliwienia i wini ofiarę za  swoje niepowodzenia. Poniższe przykłady pomogą ci zrozumieć istotę manipulacji.

• Intelektualne wywyższanie się jest jedną z cech manipulatorów. Osoby te rzucają danymi statystycznymi i faktami, o których mało wiesz by osiągnąć przewagę i wykorzystać twoją niewiedzę. Dzieje się to często przy sprzedaży, negocjacjach handlowych i dyskusjach branżowych.
• Niektórzy uzyskują przewagę przez zarzucenie cię dokumentacją, procedurami, regułami i uchwałami, by utrzymać pozycję władzy i utrudnić ci życie. Ta technika często wykorzystywana jest przez polityków by opóźnić odkrycie prawdy i ukryć nieuczciwe posunięcia.
• Podnoszenie głosu podczas dyskusji jest jedną z form manipulacji. Wyrażanie negatywnych emocji, zastraszanie postawą i gestykulacją jest jedną z form przymuszania do posłuszeństwa przez agresję.
• Dawanie ci zbyt mało czasu na decyzję. Ta forma jest powszechna w sprzedaży. Manipulator naciska cię zanim jesteś gotowy na podjęcie decyzji. Buduje napięcie w nadziei, że się złamiesz i podporządkujesz.
• Negatywny humor i sarkazm. Manipulatorzy żartują z ciebie i krytykują, byś poczuł się gorszy i niepewny siebie. Przykłady mogą być różne, od twojego wyglądu, poprzez starszy model telefonu, do twojego pochodzenia i wykształcenia. Manipulator ma nadzieję na uzyskanie psychologicznej władzy nad tobą takimi metodami.
• Obok sarkazmu najczęstszą techniką manipulatorów jest osądzanie, marginalizowanie, ośmieszanie i poniżanie, byś czuł się źle we własnej skórze. Manipulator wkłada ci do głowy, że jesteś niewystarczająco dobry, coś jest z tobą nie tak, lub że nieważne, jak się starasz i tak nic z tego nie wychodzi. I wtedy przestajesz w siebie wierzyć i uzależniasz się od manipulatora.
• Reagowanie ciszą. Gdy manipulator nie odpowiada na twoje pytania, telefony, teksty czy e-maile. Wykorzystuje w ten sposób przewagę by zasiać w twojej głowie wątpliwość i niepewność.
• Udawanie ignorancji. Poprzez stwarzanie pozorów niewiedzy i braku zrozumienia manipulator przenosi swoją odpowiedzialność na innych. Tę taktykę często stosują dzieci, gdy nie chcą wykonywać swoich obowiązków i zadań.
• Manipulowanie poczuciem winy. Poprzez winienie ofiary i wykorzystywanie słabych punktów manipulator uzyskuje przewagę i zmusza do posłuszeństwa. Klasyczne jest nakładanie odpowiedzialności na inną osobę – za manipulatora szczęście, sukces czy porażki.
• Robienie z siebie ofiary. Manipulator wyolbrzymia osobiste sprawy, często przerysowuje lub wymyśla choroby, cierpienia, i poświecenia. Gra słabą, bezsilną ofiarę by wykorzystać twoją dobrą wolę, instynkty ochronne, poczucie moralności i obowiązku. Te technikę stosuje się by wywołać współczucie i zmusić do przysługi lub posłuszeństwa.

Katarzyna Pilewicz Ph. D, LCPC, CADC doktor psychologii i specjalista od uzależnień. Ukończyła Adler University w Chicago w dziedzinie psychologii klinicznej. Doktorat obroniła w Walden University zajmując się wpływem psychologii pozytywnej na poprawę stanu psychiki człowieka. Autorka licznych publikacji popularnonaukowych w dziedzinie psychologii i higieny psychicznej w amerykańskim wydaniu Magazynu „Polonia” i w “Dzienniku Związkowym” w Chicago. Prowadzi swoją klinikę w dwóch lokalizacjach na przedmieściach Chicago, gdzie prowadzi psychoterapię dla młodzieży oraz dorosłych z problemami natury psychologicznej, pomagając w powrocie do wyższej jakości życia. 405 Lake Cook Rd., Suite 203, Deerfield, IL, 60015 911 N. Plum Grove Rd., suite C, Schaumburg, IL, 60173 Tel. (847) 907 1166 Email: [email protected] www.psychologicalcounselingcenter.com Psychological Counseling Center prowadzi konsultacje i porady dla osób zmagających się z problemami natury psychologicznej. Pomożemy zredukować stres, lęki i depresję. Wskażemy właściwe rozwiązania. Ukierunkujemy cię na odnalezienie siebie i twojej drogi życiowej. Po konsultację dzwoń: (847) 907-1166. Nowa grupa dla rodziców: POZYTYWNE RODZICIELSTWO. W komfortowej atmosferze, pełnej poufności i wzajemnego wsparcia omawiamy trudne sytuacje i problemy, by znaleźć proste rozwiązania. Zrozum zachowanie swojego dziecka! Działaj na jego korzyść! Program oparty jest na zasadach nauk Alfreda Adlera. Po informacje dzwoń: (847) 907-1166