Redakcja
fot.: Konsulat Generalny RP
W swoim wystąpieniu do zgromadzonych gości Konsul Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Chicago Paulina Kapuścińska podkreśliła wagę tamtych wydarzeń:
„Dokładnie 70 lat temu wybuchło Powstanie w Getcie Warszawskim, które było zbrojnym oporem przeciwko niemieckim transportom ludności z warszawskiego getta do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Treblince. Ci, którzy przeżyli wiedzieli, że wyrok na nich nie został uchylony, tylko odsunięty w czasie. Jedyny wybór, który mogli jeszcze podjąć, był wyborem rodzaju śmierci – wybrali śmierć w boju".
Pierwsza próba walki miała miejsce już w styczniu 1943 r., kiedy do getta wkroczyły wojska niemieckie, a Żydzi stawili im skuteczny opór. Po tych wydarzeniach zintensyfikowano przygotowania do powstania. Gromadzono broń, zapasy, budowano bunkry. Żydowska Organizacja Bojowa otrzymała także wsparcie Polskiego Ruchu Oporu.
Powstanie wybuchło, gdy wojska niemieckie otoczyły w nocy getto. Walki trwały przez 28 dni. Symbolicznym końcem powstania było wysadzenie w powietrze, na rozkaz Jürgena Stroopa 16 maja 1943 roku, Wielkiej Synagogi na Tłomackiem. Oddziały niemieckie schwytały i wywiozły do obozów około 50-60 tysięcy Żydów. Teren dawnego getta spalono, a ruiny zrównano z ziemią.
W sierpniu kolejnego roku wybuchło Powstanie Warszawskie, które pochłonęło blisko ćwierć miliona ofiar i pozostawiło Warszawę całkowicie zniszczoną. Warszawa była najbardziej zrujnowaną stolicą podczas II wojny światowej. Wśród polskich bohaterów Powstania Warszawskiego 1944 byli także Żydzi – Ocaleni z Powstania w Getcie, którzy czuli potrzebę walki za Warszawę, za Polskę. Ta historia pokazuje, że nie ma historii Polski bez Żydów, ani historii Żydów bez Polski.”
Przemawiając do zgromadzonych gości Konsul Generalny Izraela Roey Gilad podziękował Konsul Paulinie Kapuścińskiej za zorganizowanie obchodów tej ważnej rocznicy. Podkreślił wagę upamiętnienia ofiar Powstania w Getcie Warszawskim, a także bohaterstwo powstańców.
W artystycznej części obchodów znalazły się utwory: Abrahama Ellsteina, Krzysztofa Pendereckiego, Aleksandra Tansmana i Johna Williamsa w wykonaniu: światowej sławy kantora Alberto Mizrahiego, skrzypaczki Avigail Gilad, flecistki Joanny Turskiej i pianisty Igora Lipińskiego. Hymny państwowe Rzeczypospolitej Polskiej i Stanów Zjednoczonych Ameryki wykonała sopranistka Mira Sojka-Topór. Wykonaniu hymnów państwowych towarzyszyła warta honorowa polskich harcerzy.
Początkiem października przyszłego roku Konsulat Generalny RP w Chicago – we współpracy ze środowiskami polonijnymi – planuje także organizację uroczystych obchodów 70. rocznicy Powstania Warszawskiego 1944, które trwało od 1 sierpnia do pierwszych dni października 1944 roku. Z inicjatywy Konsula Generalnego Pauliny Kapuścińskiej odbyło się już w tej sprawie pierwsze z serii spotkań z przedstawicielami Polonii poświęconych planowanym obchodom 70. rocznicy tego wydarzenia.
Źródło: Konsulat Generalny RP w Chicago
