Ubiegający się o reelekcję prezydent Donald Trump i kandydat demokratów Joe Biden we wtorek wieczorem wezmą udział w pierwszej debacie prezydenckiej, która odbędzie się w Cleveland w Ohio. Tematami będą m.in. Covid-19 i sprawy rasowe. Z powodu epidemii kandydaci nie podadzą sobie rąk. Początek telewizyjnej relacji o godz. 8 pm czasu chicagowskiego.
Epidemia i spowodowany nią kryzys gospodarczy oraz kwestie rasowe to główne tematy tegorocznej kampanii prezydenckiej. Zagadnienia te najpewniej zdominują pierwszą debatę kandydatów. Następna odbędzie się 15 października, a ostatnia tydzień później.
W przypadku gospodarki to Trump cieszy się większym zaufaniem wyborców. We wrześniowym badaniu dla ośrodka YouGov 37 proc. Amerykanów wyraziło przekonanie, że sytuacja ekonomiczna poprawi się, jeśli wygra urzędujący prezydent. W to, że stanie się tak za rządów Bidena, wierzy o 5 pkt proc. wyborców mniej.
Jeśli chodzi o kwestie rasowe, Amerykanie uważają, że Biden, wiceprezydent w administracji Baracka Obamy w latach 2008-2016, byłby lepszym przywódcą niż Trump. Po zabójstwie przez policję w Minneapolis pod koniec maja czarnoskórego George’a Floyda przez Stany Zjednoczone przetoczyły się gwałtowne antyrasistowskie protesty. Na ich fali rosły notowania Bidena, a spadały - urzędującego prezydenta.
Komentatorzy zwracają uwagę, że Trump prowadzi aktywną kampanię wyborczą, odbywając nawet po kilka wieców dziennie, na które często wybiera płyty lotnisk. Z kolei Biden – zarzucający Trumpowi lekceważenie epidemii i postulujący obowiązek zakładania maseczek w miejscach publicznych – od marca do sierpnia nie uczestniczył osobiście w żadnym kampanijnym wydarzeniu.
Również we wrześniu przejawiał znacznie mniejszą aktywność niż jego rywal. "Niecałe sześć tygodni przed wyborami jednym z największych rozczarowań wśród niektórych zwolenników Joe Bidena jest to, że wydaje się, że on nawet się nie stara" – pisze na portalu The Hill Brett Samuels. Trump atakuje taktykę kontrkandydata – mówi, że prowadzi on kampanię "w piwnicy", nazywa go "ospałym" i zarzuca mu "niską energię". Postuluje, by przed debatą przeprowadzić test na obecność niedozwolonych substancji.
"Kandydat Demokratów trzyma się swojej strategii – nie wychylać się i dać 'wypalić się' Trumpowi" – ocenia portal Politico. Jak dodaje, sztabowcy Bidena są zadowoleni z sondaży i wskazują, że nie ma konieczności większej aktywności, gdyż wybory "to referendum w sprawie Trumpa".
Elektorat demokratów jest wyjątkowo zmobilizowany, o czym świadczą kampanijne datki zwolenników ugrupowania. W sierpniu, miesiącu, w którym odbyła się konwencja partyjna, ich sztab zebrał rekordowe 364,5 mln dolarów. To najlepszy miesięczny wynik w historii amerykańskich wyborów prezydenckich. Wrzesień może okazać się pod tym względem jeszcze lepszy, w nieco ponad dobę po informacji o śmierci liberalnej sędzi Ruth Bader Ginsburg na kampanię demokratów wpłynęło aż 91 mln dolarów.
W wyborach, które odbędą się 3 listopada, z uwagi na zagrożenie epidemiczne znacznie poszerzono możliwość oddania głosów w formie korespondencyjnej. W niektórych stanach wybory już się rozpoczęły – do minionej soboty głos oddało już blisko milion Amerykanów.
Rozłożenie w czasie procesu ma pozwolić na uniknięcie kolejek w lokalach. Prezydent Trump ostro krytykuje powszechne głosowanie korespondencyjne, a szczególnie wysyłanie kart wyborczych do osób, które o to nie wnioskowały. Jego zdaniem przyczyni się to do wyborczych oszustw.
"Washington Post" ocenia, że w związku z powszechnym głosowaniem pocztowym być może nie poznamy zwycięzcy wyborów w nocy z 3 na 4 listopada. W wielu stanach jeszcze po tej dacie przyjmowane i zliczane będą karty wyborcze. Jeśli o wyniku decydować będą setki czy tysiące głosów, to oznaczać to może długie batalie prawne – pisze "Wall Street Journal". Tak było w 2000 roku, gdy to Sąd Najwyższy przyznał minimalną i budzącą kontrowersje wygraną na Florydzie George’owi W. Bushowi, co zapewniło dało mu prezydenturę.
To m.in. z uwagi na głosowanie korespondencyjne na jeden z głównych tematów kampanijnych wyrosła w USA kwestia następczyni zmarłej 18 września Ginsburg. Zastąpienie jej przez konserwatywną Amy Coney Barrett byłoby znaczące nie tylko z uwagi na najbliższy w historii wyborów prezydenckich termin nominowania. Sąd Najwyższy, jak prognozuje sam Trump, może okazać się w roku pełnym społecznych napięć decydujący w kwestii wskazania zwycięzcy wyborów.
W cieniu elektryzujących opinię publiczną wyborów prezydenckich 3 listopada odbędą się również wybory parlamentarne. W Senacie stawką jest 35 mandatów senatorów, w tym 23 należących obecnie do republikanów i 12 do demokratów. Obecnie Senat większością trzech mandatów kontroluje Partia Republikańska (GOP). "Washington Post" szacuje, że w listopadzie niepewne jest aż 13 mandatów Republikanów i jedynie dwóch demokratów. Amerykańscy bukmacherzy przewidują, że republikanie stracą kontrolę nad Senatem, a demokraci utrzymają Izbę Reprezentantów.
Z Waszyngtonu Mateusz Obremski (PAP)
PAP
