Światowi liderzy zadeklarowali przekazanie 7,4 mld euro na opracowanie szczepionki i kuracji na Covid-19 w ramach międzynarodowej inicjatywy darczyńców, którą zorganizowała w poniedziałek Komisja Europejska. W wydarzeniu nie wzięły udziału USA.
Przewodnicząca KE Ursula von der Leyen, która prowadziła konferencję na żywo łącząc się z liderami z całego świata, zapowiedziała zmobilizowanie 1 mld euro ze środków unijnych.
"Wierze, że 4 maja 2020 roku będzie punktem zwrotnym w naszej walce z koronawirusem. (...) Mamy wielu partnerów, ale jeden cel - pokonanie tego wirusa" - mówiła von der Leyen.
Globalna konferencja darczyńców zbierała środki m.in. dla Koalicji na rzecz innowacji dotyczących gotowości na wypadek wystąpienia epidemii (CEPI), GAVI – Globalnego Sojuszu na rzecz Szczepionek i Szczepień oraz Światową Organizację Zdrowia. Środki mają zapewnić realizację celu, jakim jest sprawiedliwy światowy dostęp do innowacyjnych narzędzi zwalczania koronawirusa dla wszystkich.
Celem wydarzenia było zebranie wstępnej sumy 7,5 mld euro.
"Prawda jest taka, że musimy nauczyć się żyć z wirusem dopóki nie opracujemy szczepionki. Dlatego musimy połączyć wysiłki, nasze pieniądze, aby uruchomić prace nad szczepionką, diagnostyką i kuracjami przeciwko koronawirusowi" - podkreśliła von der Leyen.
Podczas następujących po sobie połączeń wideo szefowie państw i rządów m.in. prezydent Francji Emmanuel Macron, kanclerz Niemiec Angela Merkel, premier Japonii Shinzo Abe, czy premier Mateusz Morawiecki składali własne deklaracje dotyczące wsparcia inicjatywy. Wielkim nieobecnym wydarzenia były Stany Zjednoczone, których przedstawiciela nie było podczas konferencji. Choć zgodnie z planem miał wziąć w niej premier Chin Li Keqiang, ostatecznie zastąpił go chiński ambasador przy UE.
Prezydent Francji podczas swojego wystąpienia zadeklarował 500 mln euro, a kanclerz Niemiec 525 mln euro. Oboje podkreślali, że dostęp do szczepionki, gdy zostanie już opracowana, musi być zapewniony globalnie.
"Szczepionka, w dniu w którym nadejdzie, musi być globalnym dobrem publicznym" - oświadczył Macron. "Możemy pokonać tę pandemię jedynie razem. Wszyscy dążymy w tym samym kierunku, aby szczepionki, diagnostyka i kuracje były dostępne dla wszystkich" - wtórowała mu Merkel.
Przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel, który zabrał głos na początku wydarzenia, zwracał uwagę, że 7,5 mld euro wydaje się być wielką kwotą, ale - jak zaznaczył - koszty zaniechań dotyczących zapewnienia szczepionki dla wszystkich byłyby znacznie wyższe.
"Covid-19 rozprzestrzenił się w każdym zakątku świata zakażając ponad 3,3 mln ludzi i zabierając ponad 230 tys. istnień. Wszechstronne i skoordynowane publiczne środki ochrony zdrowia są kluczowe, by spowolnić transmisje i chronić życie ludzkie" - powiedział sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres.
Premier Norwegii Erna Solberg, która zadeklarowała 1 mld dolarów na rzecz GAVI, podkreślała, że globalny kryzys zdrowotny może być tylko odparty poprzez solidarność i partnerstwo rządów, organizacji międzynarodowych oraz społeczeństwa obywatelskiego i sektora prywatnego. "Dopóki ten wirus będzie gdzieś aktywny, ryzyko będzie wszędzie" - zauważyła Solberg.
Premier Hiszpanii Pedro Sanchez zadeklarował 125 mln euro, premier Włoch Giuseppe Conte 140 mln euro, a premier Wielkiej Brytanii Boris Johnson ponad 700 mln funtów. "Prawda jest taka, że nikt z nas nie może odnieść sukcesu w pojedynkę" - podkreślił.
Nie wszystkie z zadeklarowanych sum to zupełnie nowe środki - część z nich pochodzi z wydatków krajowych na walkę z koronawirusem.
Premier Mateusz Morawiecki poinformował, że Polska i kraje Grupy Wyszehradzkiej zdecydowały o przeznaczeniu dodatkowych 3 mln euro. "Mam nadzieję, że ten wkład będzie znaczącym krokiem w stronę wspólnego europejskiego zwycięstwa nad pandemią i stworzy grunt pod przyszłą współpracę w podobnych kwestiach" - powiedział Morawiecki podczas konferencji w przekazie wideo.
Poniedziałkowa konferencja nie kończy zbiórki środków. UE i jej partnerzy chcą, by składanie deklaracji wkładów finansowych było światowym maratonem.
Z Brukseli Krzysztof Strzępka (PAP)
Joanna Trzos
