75 lat temu Adolf Hitler popełnił samobójstwo. Niektórzy historycy mówią, że zabił się przegryzając kapsułkę z cyjankiem – inni, że się zastrzelił.
Moja mam nie wiedziała, jak zabił się Hitler i za bardzo nie dbała o to. Była szczęśliwa, że to zrobił.
Nigdy go nie spotkała, ale poczuła jego pięść na twarzy, jego bat na plecach. Została zabrana do Niemiec jako robotnik niewolniczy po tym, kiedy oglądała śmierć swojej mamy, swojej siostry Geni i jej córeczki, które zostały zamordowane. Moja mama i jej siostra Zofia zostały też zgwałcone. Mama uciekła do lasu wyskakując przez okno. Niedługo po tym złapali ją naziści. Następne trzy lata spędziła w różnych obozach pracy niewolniczej.
Mama nigdy nie mówiła zbyt wiele o tym, co stało się z nią i jej rodziną. Kiedy byłem dzieckiem to myślałem, że milczy na ten temat, bo ma dość moich pytań o wojnę. Później zrozumiałem, że nie mówiła o tym zbyt wiele, bo chciała mnie chronić przed tymi okropnymi rzeczami, które się wydarzyły, nawet wtedy, kiedy byłem dorosły i byłem nauczycielem.
To jest wiersz, który napisałem o tym, co Hitler zrobił mojej mamie i jej rodzinie.
Moja mama miała 19 lat
Żołnierze znikąd
Przyszli na farmę mojej mamy
Zabili dziecko jej siostry Geni
Obcasami swoich butów
Zastrzelili jej mamę także
Raz w szyję
Potem kopnięciami w twarz
Wiele razy
Zobaczyli moją mamę
Nie obchodziło ich to
Że była dziewicą
Ubrana w niebieską sukienkę
W drobne białe kwiatki
Zgwałcili ją
Aż nie mogła wstać
Nie mogła leżeć
Nie mogła mówić.
Wybili jej zęby
Kiedy wepchnęli
Niebieską sukienkę
W jej usta
Gdyby mieli aparat
Zrobiliby jej zdjęcia
I wysłali do niej
Tacy byli
Po latach powiedziała mi to:
Pozwól, że ci powiem
Bóg nie da
Ci żadnych łask
Nie powie
Teraz widziałeś
Złą rzecz
A jutro zobaczysz
Dobrą rzecz
A kiedy to zobaczysz
Uśmiechniesz się
To jest głupie gadanie
—
Wiersz pochodzi z mojej książki o rodzicach “Echoes of Tattered Tongues”.
Hitler’s Suicide Day, April 30
75 years ago, Adolf Hitler committed suicide. Some historians say he killed himself with a cyanide capsule, others say he shot himself first.
My mother didn't know how Hitler killed himself, and she didn't much care. She was happy that he did it.
She had never met him, but she had felt his fist across her face, his whip across her back. She was taken to Germany as a slave laborer after watching her mother, her sister Genja, and Genja's baby daughter murdered. My mom and her sister Sophie were raped too. My mom escaped by jumping through the window and escaping into a forest. The Nazis caught her pretty soon after that. She spent the next three years in various slave labor camps.
My mother didn't talk much about what happened to her and her family. When I was a kid, I thought her silence came from her annoyance with my questions about the war. Later, I realized that she didn't talk about her experiences because she wanted to protect me from the terrible things that happened, even though I was a grown man and a teacher.
Here's a poem I wrote about what Hitler did to my mom and her family.
My Mother was 19
Soldiers from nowhere
came to my mom’s farm
killed her sister Genja’s baby
with their heels
shot her momma too
One time in the neck
then for kicks in the face
lots of times
They saw my my mother
they didn’t care
she was a virgin
dressed in a blue dress
with tiny white flowers
They raped her
so she couldn’t stand up
couldn’t lie down
couldn’t talk
They broke her teeth
when they shoved
the blue dress
in her mouth
If they had a camera
they would’ve taken her picture
and sent it to her
That’s the kind they were
Years later, here’s what she said:
Let me tell you,
God doesn’t give
you any favors
He doesn’t say
now you’ve seen
this bad thing
and tomorrow you’ll see
this good thing
and when you see it
you’ll be smiling
That’s bullshit
—
The poem is from my book about my parents, Echoes of Tattered Tongues.
John Guzlowski
amerykański pisarz i poeta polskiego pochodzenia. Publikował w wielu pismach literackich, zarówno w USA, jak i za granicą, m.in. w „Writer’s Almanac”, „Akcent”, „Ontario Review” i „North American Review”. Jego wiersze i eseje opisujące przeżycia jego rodziców – robotników przymusowych w nazistowskich Niemczech oraz uchodźców wojennych, którzy emigrowali do Chicago – ukazały się we wspomnieniowym tomie pt. „Echoes of Tattered Tongues”. W 2017 roku książka ta zdobyła nagrodę poetycką im. Benjamina Franklina oraz nagrodę literacką Erica Hoffera, za najbardziej prowokującą do myślenia książkę roku. Jest również autorem dwóch powieści kryminalnych o detektywie Hanku Purcellu oraz powieści wojennej pt. „Road of Bones”. John Guzlowski jest emerytowanym profesorem Eastern Illinois University.
—
John Guzlowski's writing has been featured in Garrison Keillor’s Writer’s Almanac, Akcent, Ontario Review, North American Review, and other journals here and abroad. His poems and personal essays about his Polish parents’ experiences as slave laborers in Nazi Germany and refugees in Chicago appear in his memoir Echoes of Tattered Tongues. Echoes received the 2017 Benjamin Franklin Poetry Award and the Eric Hoffer Foundation's Montaigne Award for most thought-provoking book of the year. He is also the author of two Hank Purcell mysteries and the war novel Road of Bones. Guzlowski is a Professor Emeritus at Eastern Illinois University.
.png)
John Guzlowski
