Komisja sprawiedliwości Izby Reprezentantów USA przegłosowała w piątek dwa artykuły impeachmentu prezydenta Donalda Trumpa. Prawdopodobnie w przyszłym tygodniu nad zarzutami, sformułowanymi przez komisję, głosować będzie cała Izba Reprezentantów.
W dwóch artykułach impeachmentu Demokraci zarzucają prezydentowi nadużycie władzy oraz utrudnianie pracy Kongresu USA. W toku parlamentarnego śledztwa rozważano też inne zarzuty wobec prezydenta, w tym utrudnianie pracy wymiaru sprawiedliwości, ale ostatecznie ograniczono się do dwóch.
Zgodnie z oczekiwaniami głosowanie przebiegło wzdłuż linii partyjnych. Zarzuty wobec prezydenta zatwierdziło 23 członków komisji, reprezentujących Partię Demokratyczną. Przeciwko artykułom głosowało 17 Republikanów.
Aby postawić prezydenta przed sądem Kongresu, zarzuty opracowane i przyjęte przez komisję sprawiedliwości muszą teraz zostać zatwierdzone zwykłą większością głosów podczas głosowania całej Izby Reprezentantów. Najprawdopodobniej dojdzie do niego jeszcze przed Bożym Narodzeniem. Z uwagi na przewagę Demokratów, podobnie jak w przypadku głosowania w komisji, oczekuje się, że będzie to formalnością.
Po Izbie Reprezentantów o losach prezydenta - zgodnie z procedurą - decydować będzie Senat. Do usunięcia szefa państwa z urzędu potrzeba 67 głosów w 100-osobowej izbie wyższej. Przewagę mają w niej jednak Republikanie, co oznacza, że szansa na impeachment jest minimalna.
Dotychczas w historii USA jedynie trzykrotnie sformułowano artykuły impeachmentu prezydenta. Było tak w przypadku Andrew Johnsona w 1868 roku, Richarda Nixona w 1974 roku i Billa Clintona. Ostatni z czterech artykułów impeachmentu Clintona uchwalono w komisji sprawiedliwości dokładnie 21 lat temu - 12 grudnia 1998 roku.
Planowo do głosowania w komisji nad artykułami miało dojść jeszcze w czwartek wieczorem. Jednak po 14-godzinnym posiedzeniu jej szef Jerry Nadler przełożył je na piątek.
Decyzja Nadlera wywołała protesty Republikanów, którzy utrzymują, że szef komisji sprawiedliwości powinien skonsultować się z nimi w tej sprawie. Kongresmen tej partii Louie Gohmert nazwał tę decyzję "stalinowską".
"To było najbardziej bezczelne pogwałcenie zaufania między szefem komisji i członkami, jakie widziałem" - mówił republikański kongresmen Doug Collins. Demokraci argumentowali, że chcieli głosować nad ranem, by więcej Amerykanów dowiedziało się o decyzji komisji.
Podczas czwartkowego posiedzenia panowała napięta atmosfera i nie brakowało ostrych porównań. Kongresmen David Cicilline z Partii Demokratycznej mówił, że "pogląd, iż Donald Trump prowadzi antykorupcyjne działania, przypomina ten, że (przywódca Korei Północnej) Kim Dzong Un przewodzi wysiłkom na rzecz praw człowieka".
Zgodnie z oczekiwaniami nie doszło do zbliżenia stanowisk przedstawicieli obu partii w kwestii impeachmentu Trumpa. Demokraci wskazywali, że w USA nikt nie stoi ponad prawem, a Trump stanowi zagrożenie dla demokracji. Argumenty te nie przekonały Republikanów, według których ich polityczni rywale nie przedstawili w swoim śledztwie dowodów na takie postępowanie prezydenta, które uzasadniałoby usunięcie go z urzędu, a śledztwo w sprawie ewentualnego impeachmentu nazywali farsą.
Kongresmeni Partii Republikańskiej próbowali podczas posiedzenia wprowadzić poprawki do artykułów impeachmentu. Konsekwentnie były one jednak odrzucane przez Demokratów.
Jedna z poprawek dotyczyła wpisania do artykułów fragmentu: "znana zdeprawowana firma Burisma i jej korupcyjna decyzja o zatrudnieniu Huntera Bidena".
Hunter to syn Joe Bidena, byłego wiceprezydenta USA z Partii Demokratycznej, który był w radzie nadzorczej tej ukraińskiej spółki gazowej.
Republikanie postulowali też, by przy zapisach o nadużyciu władzy zastąpiono nazwisko Trumpa nazwiskami szefów dwóch komisji Izby Reprezentantów z Partii Demokratycznej - Nadlera i szefa komisji wywiadu Adama Schiffa. Są oni oskarżani przez stronników Trumpa o nieuczciwe prowadzenie śledztwa w Kongresie.
W centrum debaty na temat impeachmentu znajduje się afera ukraińska. Prowadzone w Izbie Reprezentantów śledztwo ma ustalić, czy istnieją podstawy do odsunięcia prezydenta od władzy.
Według sygnalisty z CIA oraz kilku przesłuchanych świadków prezydent USA miał naciskać na prezydenta Wołodymyra Zełenskiego w sprawie wszczęcia na Ukrainie dwóch śledztw wymierzonych w jego politycznych rywali z Partii Demokratycznej. Demokraci uważają, że w ten sposób nadużył prezydenckiej władzy i podważył fundamenty amerykańskiego bezpieczeństwa narodowego.
Trump utrzymuje, że jest niewinny, a śledztwo Izby Reprezentantów uznaje za "polowanie na czarownice".
Z Waszyngtonu Mateusz Obremski (PAP)
Na zdjęciu: głosowanie w komisji sprawiedliwości Izby Reprezentantów USA
fot. CHIP SOMODEVILLA/POOL/EPA-EFE/Shutterstock
Ewa Malcher
