Po raz pierwszy w historii Illinois orędzie budżetowe na przyszły rok zostało wygłoszone w chwili, gdy stan nie posiada ciągle budżetu na rok bieżący.
Gubernator Bruce Rauner wyraził w swym orędziu budżetowym gotowość do rozmów z demokratycznymi parlamentarzystami na temat finansów stanu. Równocześnie podkreślił, że nie rezygnuje ze swych dotychczasowych roszczeń dotyczących zmian administracyjnych i politycznych, których wprowadzenia odmawiają konsekwentnie demokraci.
Występując 17 lutego przed połączonymi izbami parlamentu stanowego w Springfield Rauner zapewnił, że dla dobra Illinois chce kompromisu politycznego i zakończenia budżetowego impasu, ale dał do zrozumienia, że nie zrezygnuje ze swych żądań. Budżetowa przepychanka między republikańskim gubernatorem a demokratycznymi parlamentarzystami trwa już osiem miesięcy.
Rauner wyraził w orędziu nadzieję na kompromis z demokratami pod warunkiem, że zgodzą się na realizację jego planu, który m.in. ułatwia działalność gospodarczą prywatnym przedsiębiorstwom, ogranicza uprawnienia związków zawodowych, obniża podatki od nieruchomości, ogranicza kadencję stanowych ustawodawców i odbiera im prawo wyznaczania granic okręgów wyborczych.
Zdaniem Raunera, jego plan zaoszczędziłby Illinois wiele milionów dolarów w najbliższej przyszłości. Demokraci, według Raunera, mają też drugą opcję, jeśli nie chcą zatwierdzić jego postulatów. Jest nią upoważnienie go do cięć budżetowych. Gubernator wyraził przekonanie, że parlamentarzyści powinni jak najszybciej opowiedzieć się za jedną z tych dwóch opcji, ponieważ Illinois już za długo pozostaje bez budżetu, co ma dla stanu negatywne skutki ekonomiczne i społeczne.
Podkreślił, że gdy demokraci zatwierdzą jego plan, będzie z nimi rozmawiał o nowych źródłach dochodu stanu − czyli o podwyżkach podatków − w przeciwnym razie nie wchodzą one w ogóle w grę. Republikanin obarczył też demokratów winą za brak budżetu. Jak podkreślił, musiał zawetować ich ustawę o wydatkach, ponieważ pozostawili w niej deficyty na 4 mld dolarów.
Rauner mówił też w swym wystąpieniu o zwiększenie nakładów finansowych na szkolnictwo publiczne. Stwierdził, że edukacja dzieci musi być priorytetem dla władz Illinois. Sugerował, że odpowiednia ustawa może zostać zatwierdzona nawet pod nieobecność budżetu. Ustawa, której wnioskodawcami mieliby być republikańscy parlamentarzyści, rezerwowałaby 393 mln dol. na nauczanie początkowe w 2017 r. − o 75 mln dol. więcej niż w roku poprzednim. Dodatkowe fundusze pozwoliłyby na zwiększenie liczby miejsc w przedszkolach o pełnym wymiarze godzin lekcyjnych.
Rauner chciałby też zwiększyć dotacje stanowe na szkolnictwo publiczne w poszczególnych okręgach oświatowych w całym stanie. Zapewnił, że jeśli ustawa o finansowaniu szkolnictwa zostanie złożona na jego biurku, podpisze ją.
Alicja Otap
