Naukowcy z Uniwersytetu Sydney zbadali styl życia ponad 230 tys. osób w wieku od 45 lat w górę, by ustalić najbardziej ryzykowne dla zdrowia zachowania, które przyczyniają się do przedwczesnej śmierci u ludzi w średnim wieku i starszych. Badani odpowiadali na pytania ankiety dotyczące takich nawyków, jak palenie papierosów, wysokie spożycie alkoholu, niewłaściwa dieta, bierność fizyczna, długie okresy spędzane w pozycji siedzącej i niekorzystna dla zdrowia długość snu (jego nadmiar lub deficyt). W okresie następnych sześciu lat zanotowano ponad 15,6 tys. zgonów. Spośród 96 możliwych kombinacji ryzyka, u 90 proc. uczestników najczęściej obserwowano 30 z nich.
Stwierdzono, że:
– u osoby, która śpi zbyt długo w nocy (ponad 9 godzin), siedzi zbyt długo (ponad 7 godzin dziennie), jest bierna fizycznie (na wysiłek fizyczny przeznacza mniej niż 150 minut tygodniowo), prawdopodobieństwo przedwczesnej śmierci jest ponad czterokrotnie większe niż u osób, które nie mają takich nawyków
– u osoby, która pali papierosy, często spożywa alkohol i krótko śpi w nocy (mniej niż 7 godzin) prawdopodobieństwo przedwczesnej śmierci jest również ponad czterokrotnie większe niż u osób, które nie prowadzą takiego trybu życia
– u osób, które praktykują jedną z podwójnych kombinacji ryzyka – są bierne fizycznie i śpią zbyt długo; są bierne fizycznie i siedzą zbyt długo; palą papierosy i często spożywają alkohol – prawdopodobieństwo przedwczesnej śmierci jest dwa razy wyższe niż u osób, które nie mają takich nawyków
– W ostatnich latach wzrosła ilość dowodów na to, że zbyt długie siedzenie jest bardzo niekorzystne dla zdrowia. Znany jest także wpływ snu na zdrowie. Ale to badanie jest pierwszym, które pokazuje jak nawyki te wpływają na organizm, gdy występują równocześnie. Gdy dodać do nich jeszcze bierność fizyczną mamy efekt „potrójnego ciosu”. Negatywne dla zdrowia połączenie bierności fizycznej z nadmiarem snu powinniśmy traktować równie poważnie jak inne czynniki ryzyka, w tym poziom spożycia alkoholu i niezdrowe nawyki żywieniowe – powiedziała autorka badań Melody Ding
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że z powodu bierności fizycznej każdego roku na świecie umiera ponad 3,3 mln osób. Stawia to bierność fizyczną na czwartym miejcu wiodących przyczyn zgonów.
Wyniki badań Australijczyków zostały opublikowane w dzienniku "PLOS Medicine".
Ewa Malcher
