Komisja Europejska zaproponowała w środę wykorzystanie środków ze wspólnego dla całej UE Europejskiego Mechanizmu Stabilizacji Finansowej (EFSM) na finansowanie pomostowe dla Grecji. Propozycja ta zakłada udział Polski w gwarancjach pożyczek dla Aten.
Finansowanie pomostowe w wysokości 7 mld euro na trzy miesiące ma pozwolić Atenom na spłacenie zaległości wobec Międzynarodowego Funduszu Walutowego i należnej raty do Europejskiego Banku Centralnego.
Wiceprzewodniczący KE Valdis Dombrovskis ocenił, że wykorzystanie EFSM jest obecnie najlepszym z dostępnych sposobów sfinansowania pożyczki pomostowej, dzięki której Grecja będzie mogła uregulować swoje zobowiązania do czasu wynegocjowania i uruchomienia nowego programu pomocy dla tego kraju. Pożyczka ta zostanie spłacona z nowego programu wsparcia.
EFSM jest wspólny dla całej Unii Europejskiej, co oznacza, że w poręczeniu pożyczek dla Aten uczestniczyć będą także kraje spoza eurolandu, w tym Polska. Dombrovskis powiedział, że KE jest świadoma zastrzeżeń państw spoza strefy euro do tego rozwiązania, dlatego pracuje nad zapewnieniem, by kraje te były zabezpieczone przed ryzykiem niespłacenia pożyczki pomostowej przez Grecję.
W ramach utworzonego w 2010 roku EFSM Komisja Europejska mogła zebrać na rynkach finansowych korzystnie oprocentowane pożyczki na łączną kwotę do 60 mld euro. Na jego uruchomienie muszą wyrazić zgodę ministrowie finansów całej UE, a decyzja wymaga kwalifikowanej większości. Obecnie EFSM ma do dyspozycji 13,2 mld euro.
Już we wtorek podczas wstępnej dyskusji ministrów finansów państw UE na temat sięgnięcia po środki z EFSM kategoryczny sprzeciw wyraziła Wielka Brytania oraz Czechy. Brytyjski minister George Osborne nazwał pomysł KE "kompletnym niewypałem". Sceptycznie miały się też wypowiedzieć Szwecja i Dania.
Z kolei polskie ministerstwo finansów nie odrzuciło z góry takiej ewentualności. Poinformowało, że jeśli propozycja w sprawie pożyczki pomostowej dla Grecji będzie wymagać decyzji 28 państw UE, to "Polska ją rozważy, o ile zminimalizowane zostanie ryzyko dla polskich podatników". "Ostateczne decyzje podejmiemy w duchu solidarności europejskiej, ale z zachowaniem ścisłej ochrony interesów Polski" - podało MF za pośrednictwem stałego przedstawicielstwa RP w Brukseli.
Według ekspertów ewentualny udział Polski w gwarantowanych pożyczkach dla Grecji wynosiłby około 210 mln euro, czyli 3 proc. - tyle ile składka do unijnego budżetu.
"To nie jest łatwe rozwiązanie. Jesteśmy świadomi poważnych zastrzeżeń ze strony krajów spoza strefy euro. Dlatego pracujemy nad sposobami ochrony tych krajów przed ewentualnymi negatywnymi skutkami finansowymi w wypadku, gdyby pożyczki z EFSM nie zostały spłacone" - powiedział Dombrovskis na konferencji prasowej. Przypomniał, że zastrzeżenia te wynikają m.in. z tego, że gdy powołano Europejski Mechanizm Stabilności dla strefy euro, to kraje unijne uzgodniły, że nie będą już korzystały ze środków EFSM; tego domagała się m.in. Wielka Brytania. To przeszkoda natury politycznej - ocenił Dombrovskis.
KE zaproponowała też w środę program na rzecz wzrostu i zatrudnienia dla Grecji wart 35 mld euro. Środki te to zaplanowane w budżecie UE fundusze strukturalne i fundusze na wspólną politykę rolną dla Grecji. Komisja udzieli Atenom pomocy eksperckiej i technicznej, by fundusze te zostały wykorzystane w maksymalnym stopniu. KE proponuje wyższy próg prefinansowania projektów spójnościowych w Grecji (do 7 proc.) w latach 2014-2020, a także natychmiastowe uwolnienie pozostałych jeszcze 5 proc. środków dla Aten z poprzedniego budżetu UE na lata 2007-2013 oraz pełne dofinansowanie (100 proc.) projektów, realizowanych jeszcze z poprzedniej perspektywy finansowej.
Z Brukseli Anna Widzyk (PAP)
Zamieszczone na stronach internetowych portalu www.DziennikZwiazkowy.com materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Codziennego Serwisu Informacyjnego PAP, będącego bazą danych, którego producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Alliance Printers and Publishers na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione.
Ewa Malcher
