Ewa Malcher
Kiedy renta ZUS dla wdowy (wdowca)
Zgodnie z treścią art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wdowa (wdowiec) ma prawo do renty rodzinnej ZUS (Zakład Ubezpieczeń Społecznych), jeżeli:
- w chwili śmierci męża ukończyła 50 lat lub była niezdolna do pracy, albo
- wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie ukończyły 16 lat, a jeżeli uczą się - 18 lat życia lub są całkowicie niezdolne do pracy.
Uprawnienie do renty rodzinnej przysługuje również wdowie, jeśli spełni warunek dotyczący wieku lub niezdolności do pracy w okresie nie dłuższym niż 5 lat od śmierci męża lub od zaprzestania wychowywania dzieci.
Wdowa, która przed śmiercią męża nie pozostawała z nim w małżeńskiej wspólności majątkowej, ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli oprócz spełnienia ww. warunków wymaganych od wdowy, w dniu śmierci męża miała prawo do alimentów z jego strony ustalonych wyrokiem lub ugodą sądową.
Wdowa otrzyma 85 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu.
Jeżeli wdowa wyjdzie ponownie za mąż
Z przepisu art. 70 ustawy o emeryturach i rentach ani z żadnego innego przepisu nie wynika, że ponowne zawarcie związku małżeńskiego przez wdowę (wdowca) pozbawia ją prawa do renty rodzinnej.
Wniosek: ponowne zawarcie związku małżeńskiego przez panią Ewę nie spowoduje utraty przez nią prawa do renty rodzinnej ZUS po zmarłym mężu.
Wdowa ma prawo wyboru świadczenia ZUS
Jeżeli wdowa pracowała kiedyś w Polsce , wówczas ma możliwość wyboru między swoją własną emeryturą ZUS a rentą rodzinną. Jeżeli wdowa już pobiera własną emeryturę, to może z niej zrezygnować na rzecz renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku, gdyby okazała się ona korzystniejsza.
Czy wdowa może dorabiać do renty ZUS?
Wdowy, jak i inne osoby uprawnione do renty rodzinnej, mogą pracować zarobkowo. Jednak ustawa emerytalna (ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych) wyznacza dla osób poniżej pełnego wieku emerytalnego określone progi zarobkowe, których przekroczenie powoduje zmniejszenie świadczenia lub nawet zawieszenie jego wypłaty.
Jeśli zarobki świadczeniobiorcy nie przekraczają 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego - GUS (obecnie 1896,40 zł), renta rodzinna przysługuje w dotychczas pobieranej wysokości. W przypadku, gdy osoba uprawniona osiąga przychód przekraczający 130 proc. tego wynagrodzenia (obecnie 3521,90 zł), następuje zawieszenie renty. Natomiast w razie uzyskiwania przychodu w kwocie wyższej niż 70 proc., ale niższej niż 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia, renta podlega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia pierwszego progu zarobkowego, ale nie więcej niż o aktualnie obowiązującą maksymalną kwotę zmniejszenia.
Osoby, które ukończyły powszechny wiek emerytalny, wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, mogą dorabiać bez ograniczeń. Powszechny wiek emerytalny jest obecnie w Polsce stopniowo wydłużany do 67 lat zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn. Kalkulator ZUS podaje, ile wynosi on dla ciebie: http://mojaemerytura.zus.pl/kalkulator.
Zaleta renty ZUS w porównaniu z emeryturą ZUS
Przepisy nakazują amerykańskim emerytom zgłoszenie do SSA faktu otrzymywania emerytury ZUS. Pobieranie własnej emerytury ZUS powoduje pomniejszenie emerytury Social Security przez przykry paragraf w ustawie o Social Security zwany Windfall Elimination Provision. Innymi słowy – zaczniesz pobierać emeryturę ZUS, pomniejszą ci emeryturę Social Security. Inaczej jest z polską rentą rodzinną. Ona nie podlega pod Windfall Elimination Provision i nie redukuje emerytury amerykańskiej. Więcej w książce pt. „WEP: Jak walczyć z redukcją Social Security dla Polaków”.
Wniosek
Wdowa osoby ubezpieczonej w Polsce może mieć prawo do świadczeń rodzinnych ZUS, mimo że mieszka w Stanach i mimo że wyszła powtórnie za mąż. Po osiągnięciu pełnego wieku emerytalnego może również dowolnie dorabiać. Pobieranie renty rodzinnej jest korzystniejsze od otrzymywania własnej emerytury, bowiem renta nie podlega pod Windfall Elimination Provision.
Elżbieta Baumgartner
fot.Henryk Borawski/Wikipedia
