Iran planuje pozwanie USA za zamach stanu z 1953 roku

Parlament Iranu przyjął w środę ustawę, zmierzającą do pozwania Stanów Zjednoczonych za ich udział w zamachu stanu z 1953 roku, w wyniku którego obalony został demokratycznie wybrany irański premier Mohammad Mosadek. 



Ustawa przewiduje powołanie komisji, która przestudiuje tę kwestię i w ciągu sześciu miesięcy przedstawi raport, po czym rząd USA zostanie pozwany do trybunału międzynarodowego.

Amerykańska CIA ujawniła w tym miesiącu dokumenty, po raz pierwszy ukazujące oficjalnie jej kluczową rolę w zamachu stanu z 1953 roku.

Irańczycy wybrali Mosadeka w 1951 roku. Szybko przystąpił do renacjonalizacji wydobycia ropy naftowej, kontrolowanego przez Anglo-Persian Oil Company, która przekształciła się później w British Petroleum (BP). Poważnie zaniepokoiło to USA i Wielką Brytanię.

Dokumenty pokazują, jak CIA przygotowywała tamten zamach, zamieszczając wrogie Mosadekowi materiały w mediach irańskich i amerykańskich.

Zamach umocnił pozycję szacha Mohammada Rezy Pahlawiego. Szach uciekł z Iranu w rezultacie walki o władzę z Mosadekiem, a powrócił po zamachu stanu i stał się bliskim sojusznikiem USA.

(PAP)