Instytut Kultury Polskiej w Nowym Jorku wraz z Lincoln Center Film Society, we współpracy z Filmoteką Narodową i Telewizją Polską S.A., prezentują przegląd filmów zainspirowanych życiem i muzyką Fryderyka Chopina, w dwusetną rocznicę jego urodzin.
Dramatyczna biografia polskiego kompozytora – choroba, burzliwe romanse, bolesna emigracja i wczesna śmierć – fascynowała filmowców od początków kina, co spowodowało jej szybkie spopularyzowanie na całym świecie.
Przegląd Fryderyk Chopin i kino (Romance in Light: Fryderyk Chopin and the Cinema) obejmuje wiele produkcji rzadko pokazywanych: archiwalnych, dokumentalnych i eksperymentalnych, ale także filmy fabularne – polskie i europejskie. Będzie prezentowany od 8 stycznia do 8 maja w Walter Reade Theater w Lincoln Center.
Przegląd zainicjują trzy odrębne programy:
1. Młodość Chopina i Calling Mr. Smith
8 i 10 stycznia – pokaz Młodości Chopina Aleksandra Forda z 1951 r., poprzedzony innym klasycznym dziełem polskich filmowców – Calling Mr. Smith Franciszki i Stefana Themersonów (1943). Młodość Chopina to bodaj najbardziej ambitna polska produkcja lat pięćdziesiątych. Chopin ukazany jest przede wszystkim jako człowiek przeżywający przemiany społeczno-polityczne lat 1825-1830 w Polsce i Europie. Schyłek romantyzmu i początek myśli pozytywistycznej odciskają się zarówno na muzyce, jak i światopoglądzie kompozytora, z niezwykłą pieczołowitością sportretowanego przez Czesława Wołłejkę. Muzyka w wykonaniu laureatki Konkursu Chopinowskiego w 1949 r., Haliny Czerny-Stefańskiej i skrzypaczki Wandy Wiłkomirskiej.
Drugi z tytułów – awangardowy film propagandy antynazistowskiej, który powstał na zlecenie polskiego rządu w Londynie – wykorzystuje piękno obrazów i muzyki klasycznej, w tym utwory Chopina, dla stworzenia kontrastu z szokującymi zdjęciami dokumentalnymi. Dzieło pary weteranów polskiej awangardy filmowej zostało zakazane przez rząd brytyjski ze względu na "nieodpowiedni ton".
2. Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w filmie
8, 10 i 12 stycznia – program dokumentalny poświęcony historii Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina: odrestaurowana kopia Polskiej Kroniki Filmowej z VII edycji konkursu (1965) oraz dwa filmy dokumentalne, oparte na bogatych materiałach archiwalnych: …Rodem z Warszawy Marii Kwiatkowskiej (1995) i Pod znakiem Chopina Stanisława Możdżeńskiego (1955). Wśród młodych pianistów na ekranie zobaczymy Krystiana Zimermana, Marthę Argerich, Maurizio Polliniego, Vladimira Ashkenazy’ego, Fou Ts’onga, Bernarda Ringeissena i Adama Harasiewicza.
3. Impromptu
8 i 12 stycznia – pierwsza z trzech współczesnych produkcji fabularnych o życiu Chopina. Impromptu w reżyserii Jamesa Lapine’a. Film z 1991 r., z Hugh Grantem w roli Chopina i Judy Davis jako George Sand, ukazuje intrygujące osobowości obojga artystów i ich burzliwy związek.
Kolejne pokazy umożliwią porównanie różnych interpretacji biografii kompozytora: oprócz filmów Forda i Lapine’a będą wyświetlone: Dziwny przypadek Delfiny Potockiej albo Tajemnica Chopina Tony’ego Palmera (1999) i Błękitna nuta Andrzeja Żuławskiego (1991) .
W Dziwnym przypadku Delfiny Potockiej widzimy Chopina uwikłanego w tajemniczy i niebezpieczny romans z hrabiną Potocką, którego szczegóły pozostają niewyjaśnione do dziś.
Błękitna nuta jest zachwycającą wizualnie próbą odwzorowania ostatnich dni Chopina, które kompozytor spędził w majątku George Sand w Nohant z pisarką i jej córką Solange. W rolę umierającego Chopina wcielił się wybitny polski pianista Janusz Olejniczak.
W kwietniu zostanie zaprezentowany program filmów eksperymentalnych i animowanych, dla których tematu bądź formy inspiracją była twórczość Chopina. W programie m.in. Orkiestra Zbigniewa Rybczyńskiego z 1990 roku – jeden z największych eksperymentów wizualnych w historii technologii filmowej i komputerowej. Pozostałe tytuły, obejmujące: Trzy etiudy Chopina Ryszarda Cękalskiego z 1944 roku, Uwaga: Światło! Józefa Robakowskiego (2004), Novi Singers Daniela Szczechury (1995) i Szop, Szop, Szop, Szopę…! Mariusza Wilczyńskiego (1999), ilustrują kompozycje Chopina lub podejmują próbę ich przełożenia na język filmu – rytm, światło, barwy.
Szczegółowe informacje o przeglądzie i koncertach upamiętniających rocznicę urodzin Chopina: www.PolishCulture-NYC.org.
Obszerne informacje nt. samego Chopina oraz obchodów w Polsce i na świecie: www.chopin2010.pl i www.nifc.pl.
(Informacja prasowa)
Redakcja
