Jak poinformowano we wtorek w komunikacie na stronie kancelarii premiera, "Rada Ministrów omówiła i przyjęła kierunkowo projekt, który zostanie zatwierdzony w trybie obiegowym". Chodzi o przesunięcie środków na nowy Fundusz Obrony i Bezpieczeństwa w ramach KPO.
"Znaleźliśmy sposoby, żeby przekonać Komisję Europejską, że środki europejskie mogą służyć bezpośrednio obronności. Jesteśmy pierwszym krajem w Europie, który zainicjował projekt o kluczowym znaczeniu – +Fundusz Obrony i Bezpieczeństwa+ w ramach KPO. Dzięki temu będziemy mogli budować narzędzie do finansowania naszych zdolności obronnych" - wskazał cytowany w komunikacie premier Donald Tusk.
Wicepremier, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz na platformie X napisał, że "zapadła ważna decyzja o przekierowaniu środków KPO na cele obronne". "Będziemy mogli więcej inwestować w modernizację przemysłu obronnego, rozwój innowacyjnych technologii czy inwestycje podwójnego zastosowania związane z obronnością. Na ten cel przeznaczymy ok. 30 mld zł" - wskazał. Podkreślił jednocześnie, że jest to kolejny kluczowy krok w "budowaniu silnej i bezpiecznej Polski".
Minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz także we wpisie na platformie X wyjaśniła, że miliardy zostaną zainwestowane w schrony, infrastrukturę podwójnego zastosowania i rozwój polskich firm zbrojeniowych. "Rozwiniemy nasz przemysł i badania nad nowymi technologami" - dodała.
Szefowa MFiPR poinformowała ponadto, że kierowany przez nią resort rozpoczyna rozmowy z Komisją Europejską związane z kwestią powołania funduszu, a w ciągu dwóch miesięcy we współpracy z Ministerstwem Obrony Narodowej i innymi resortami wypracowany zostanie plan inwestycyjny dla tego funduszu.
Wcześniej resort funduszy informował, że rząd przyjął uchwałę w sprawie przekierowania środków z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) na Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności (FBiO). Fundusz będzie działał w ramach KPO i finansował m.in. inwestycje podwójnego zastosowania związane z obronnością, modernizację przemysłu obronnego oraz rozwój innowacyjnych technologii obronnych. Na ten cel przeznaczonych będzie do 30 mld zł. W komunikacie na stronie kancelarii premiera podkreślono, że fundusz, nad którym pracowały Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Ministerstwo Obrony Narodowej, pozwoli m.in. na budowę nowoczesnych schronów oraz rozwój polskiego przemysłu zbrojeniowego. Polska przesunie na ten cel 26 mld zł z KPO.
Resort funduszy tłumaczył we wtorek, że zmiany zostaną wprowadzone w ramach trwającej obecnie rewizji KPO. Dzięki temu możliwe będzie elastyczne przekierowanie środków finansowych z KPO na cele związane ze wzmacnianiem zdolności obronnych i utworzenie w tym celu Funduszu. Podkreślono, że takie przesunięcie środków jest spójne z priorytetami KE określonymi w planie ReArm Europe.
Resort wyjaśnił też, że przekaże do KE zaktualizowany dokument dotyczący rewizji KPO; akceptacja nowego KPO przewidziana jest na 20 czerwca br. Uruchomienie FBiO planowane jest z kolei w trzecim kwartale 2025 r.
Pieniądze w ramach funduszu będą przekazywane w formie preferencyjnych, niskooprocentowanych pożyczek lub inwestycji kapitałowych częściowo umarzalnych, w zależności od tego, gdzie i jak będą inwestowane. Oprócz środków z KPO, fundusz będzie mógł być zasilany z innych źródeł, w tym ze środków polityki spójności. Utworzenie funduszu umożliwi wykorzystanie części środków KPO również po 2026 r. Za zarządzanie operacyjne funduszem będzie odpowiadał Bank Gospodarstwa Krajowego.
Pieniądze na Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności pochodzić będą z części środków zarezerwowanych na Instrument Zielonej Transformacji Miast. Resort funduszy zapewnił, że program zielonej transformacji miast będzie kontynuowany, a wnioski, które już wpłynęły oraz podpisane kontrakty będą realizowane.
W komunikacie przekazano również, że uwzględniono również rozwiązania dotyczące przekazania wkładu z części dotacyjnej KPO do tzw. modułu krajowego w ramach programu InvestEU. Zmiana pozwoli na przerzucenie dodatkowych środków na inwestycje i działalność polskich przedsiębiorców. Proponowany wkład KPO do InvestEU ok. 200 mln euro, czyli ok. 830 mln zł; możliwe jest jednak zwiększenie puli środków.
Środki Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności mają zostać przeznaczone na: infrastrukturę i sektory związane z produktami i technologiami podwójnego zastosowania (np. bezpieczne systemy komunikacyjne), infrastrukturę niezbędną do ochrony ludności i infrastruktury krytycznej (np. schrony, zabezpieczenia sieci energetycznych), badania i rozwój w obszarze bezpieczeństwa, modernizację firm sektora wojskowego i bezpieczeństwa oraz cyberbezpieczeństwo (w szczególności samorządów).
Beneficjentami FBiO będą mogły być m.in. jednostki samorządu terytorialnego, przedsiębiorstwa (w tym spółki Skarbu Państwa) oraz jednostki naukowe i konsorcja tych podmiotów.
Instytucją odpowiedzialną za realizację inwestycji będzie Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Powstanie też Komitet Sterujący, który będzie wypracowywał m.in. priorytety inwestycyjne i kryteria wyboru przedsięwzięć finansowanych z FBiO. W komitecie uczestniczyć będą - oprócz resortu funduszy - Ministerstwo Obrony Narodowej, Ministerstwo Aktywów Państwowych, Ministerstwo Cyfryzacji, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, a także Ministerstwo Infrastruktury.
MFiPR przekazało, że oprócz zmian związanych z FBiO i InvestEU w ramach rewizji KPO w życie wejdą inne zmiany, które mają lepiej dopasować specyfikę KPO do potrzeb polskiej gospodarki. Chodzi na przykład o kwestię wymiany tachografów oraz termomodernizacji szkół.
Resort funduszy uzyskał zgodę Stałego Komitetu Rady Ministrów na powołanie funduszu w miniony czwartek - informował o tym wiceminister Jan Szyszko na platformie X. Pełczyńska-Nałęcz wskazała z kolei w połowie marca br., że do połowy kwietnia br. zapadnie decyzja KE ws. przekierowania środków w ramach KPO. Zapewniła, że resort "walczy" teraz o to, by jak największa część funduszu mogła być kontraktowana i realizowana po 2026 roku.
Premier Donald Tusk na początku marca br. informował, że Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej widzi możliwość przesunięcia do 30 mld zł z KPO na wydatki na obronność i przemysł zbrojeniowy. Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) ma wzmocnić polską gospodarkę. W ramach programu Polska otrzymuje pieniądze w postaci bezzwrotnych dotacji oraz preferencyjnych pożyczek - dotychczas 67 mld zł. Rewizja KPO została zaakceptowana przez rząd pod koniec stycznia br. (PAP)
