Andrzej Baraniak
Z archiwum Agaty Zborowskiej, współpracującej z University of Chicago, które zawiera już 17 takich kolekcji filmowych, zaprezentowanych zostało w Dwell Studio (przy 7449 W. Irving Park) kilka filmów autorstwa: kapitana Andrzeja Piotrowskiego, Jerzego „George’a” Skwarka, Władysława Mrowcy, Marty Altawil oraz Bożeny Hutnickiej-Chorabik i Janusza Chorabika. Po projekcji autorzy w rozmowach prowadzonych przez Martę Zborowską mieli okazję podzielić się wspomnieniami dotyczącymi zarejestrowanych na taśmach filmowych 8 i 16 milimetrów wydarzeń sprzed wielu dekad.
Kapitan Andrzej Piotrowski zabrał publiczność na pokład swojego jachtu „Solidarity”, którym w 1987 roku płynął z Nowego Jorku do Chicago. Rejs rozpoczął się jednak rok wcześniej i prowadził z Niemiec Zachodnich przez Kanał Kiloński do kilku portów Europy Zachodniej i dalej przez Atlantyk do Miami, gdzie po przezimowaniu rozpoczął się drugi etap do Nowego Jorku, a dalej do Chicago, co mogliśmy zobaczyć na prezentowanym filmie. Pokazane zostały także krótkie fragmenty filmu obrazującego Chicago zasypane śniegiem pod koniec lat osiemdziesiątych.
Jerzy Skwarek zabrał widzów w jedną ze swoich niezliczonych podróży po Ameryce. Między innymi obejrzeliśmy fragment filmu „Wisconsin Dells” z 1972 roku oraz fragmenty drugiego obrazu z tego okresu, „Autem do Kolorado, Arizony i Teksasu”, utrwalone na taśmach Super8. Pan Jerzy w swoje bogatej kolekcji ma także takie perełki jak wizyta w Chicago Ojca Świętego Jana Pawła II oraz jego wcześniejszy pobyt jak metropolity krakowskiego.
Z Władysławem Mrowcą obejrzeliśmy fragment kolorowego filmu z wesela góralskiego nagranego w 1962 roku. Mrowca od wielu lat zajmuje się przegrywaniem, kopiowaniem i montażem najróżniejszych nagrań z prywatnych archiwów i jest autorem audiowizualnego „Archiwum Góralszczyzny”, którego zasoby są prezentowane na platformach cyfrowych.
Marta Altawil, kamerzystka i operatorka filmowa pokazała fragment jej fabularyzowanego dokumentu „Wakacjusz” nagranego w jednej z chicagowskim fabryk. Bohater filmu z nutką sarkazmu przedstawia pracę sprzątającego studenta, który przyjechał na wakacje, żeby zarobić trochę „kasy”.
Bożena Hutnicka-Chorabik z mężem Januszem z kolei są autorami nagrań dokumentujących nieistniejący już kultowy polonijny klub nocny Cardinal Club Włodka Wandera z plejadą gwiazd polskiej sceny muzycznej i estrady, które tam przez lata występowały.
Agata Zborowska zaapelowała do środowisk polonijnych o podjęcie z nią współpracy na rzecz utrwalania i zachowania dla historii nagrań filmowych o różnej tematyce.
– Poszukuję kontaktu z osobami, które kiedyś utrwalały na taśmach filmowych i innych nośnikach ruchome obrazy z różnego rodzaju wydarzeń i imprez rodzinnych, spotkań organizacyjnych i temu podobnych zdarzeń polonijnych obrazujących życie naszych rodaków w Stanach Zjednoczonych. Takich nagrań szukam i rozmawiam z osobami, które je robiły, bądź rodzinami, które jeszcze takie nagrania mają. Proszę o kontakt ze mną poprzez stronę na Facebooku pod adresem: Agata Zborowska lub pisząc na adres: [email protected], a także telefonicznie pod numerem 872-300-3459 – apeluje realizatorka projektu, której do tej pory udało się zgromadzić 17 kolekcji filmów nagrywanych na przestrzeni ostatnich 70 lat w technologii 8 i 16 milimetrów i na kasetach video. Te filmy są digitalizowane i będą stanowiły cenny przyczynek do ukazania historii chicagowskiej Polonii. Do współpracy nad projektem mile widziani są nie tylko autorzy nagrań, ale także osoby lub instytucje, które mogą finansowo wesprzeć projekt.
Nad tłem muzycznym do niektórych niemych filmów czuwał Adam Glinka grając na żywo wiele melodii i przebojów z lat minionych. Po projekcji filmowej rozmowy przy kawie i lampce wina trwały do północy.
Tekst i zdjęcia: Andrzej Baraniak/NEWSRP
