W związku z powodzią, która przechodzi przez Polskę, rząd przyjął projekt ustawy, który wprowadza wiele rozwiązań ułatwiających powodzianom radzenie sobie z jej skutkami. W projekcie zostały uwzględnione dodatkowe formy pomocy dla osób, które zostały poszkodowane przez żywioł. Premier Donald Tusk zapowiedział, że rząd będzie w stanie zapewnić – łącznie ze środkami europejskimi – nawet 23 mld zł na program "Odbudowa Plus".
"Było dla nas rzeczą bardzo ważną, żeby zapewnić finansowanie pomocy, a później odbudowy na najbliższe miesiące i lata, bo niektóre przedsięwzięcia będą przecież wieloletnie" – powiedział szef rządu.
Jedną z formy pomocy dla osób, które zostały poszkodowane przez żywioł, uwzględnionych w projekcie ustawy, jest wsparcie dla kredytobiorców. "Poszkodowani w powodzi, którzy posiadają kredyt mieszkaniowy i utracili – choćby czasowo – możliwość korzystania z domu lub mieszkania, będą mogli skorzystać z bezzwrotnego wsparcia z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców", poprzez który państwo spłaci raty kredytu za 12 miesięcy.
Projekt zakłada też wsparcie w zakresie mieszkalnictwa. Z Funduszu Dopłat zostanie udzielone bezzwrotne finansowe wsparcie dla osób, które ucierpiały na skutek powodzi na:
- tworzenie lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy – w wysokości 100 proc. kosztów przedsięwzięcia;
- remont zamieszkanych lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy – w wysokości od 70 proc. do 100 proc. kosztów przedsięwzięcia;
- remont lub przebudowa istniejącego zasobu mieszkaniowego, który jest własnością spółki gminnej albo społecznej inicjatywy mieszkaniowej i został utworzony z udziałem środków Funduszu Dopłat lub w ramach rządowego programu preferencyjnych kredytów dla inwestorów społecznego budownictwa czynszowego – w wysokości 70 proc. kosztów przedsięwzięcia.
Ponadto wprowadza się prawo pierwokupu lokali mieszkalnych na rzecz gminy objętej skutkami powodzi oraz dodatkowe preferencje w przyznawaniu premii remontowych: podwyższenie premii remontowej z 25 proc. do 50 proc. lub 60 proc. (w przypadku budynków wpisanych do rejestru zabytków lub znajdujących się na obszarze wpisanym do rejestru zabytków).
Jak podano w rządowym komunikacie, projekt ustawy przewiduje także wsparcie dla rodziców i uczniów, a mianowicie:
- zasiłek losowy (1000 zł) na zaspokojenie potrzeb edukacyjnych dzieci, które realizują obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne, lub uczniów, którzy ponieśli szkodę w wyniku powodzi;
- dodatkowy zasiłek opiekuńczy dla rodziców, którzy nie mogą pracować ze względu na zamknięcie np. żłobka lub nieobecność niani i muszą opiekować się dzieckiem;
- na terenach powodziowych będą zapewnione miejsca edukacji;
- tymczasowo będą zniesione ograniczenia w liczbie uczniów w klasach na terenach powodziowych.
Projekt ustawy uwzględnia również wsparcie dla pracowników. Jak podano, pracodawca może wydłużyć czas wypłacania wynagrodzenia dla pracownika podczas jego usprawiedliwionej nieobecności w związku z powodzią.
Przygotowywany jest także pakiet wsparcia dla przedsiębiorców. "Będzie przez rząd przyjęty i skierowany do Sejmu jeszcze w trakcie najbliższego posiedzenia Sejmu" - wskazano.
Zwiększona została o 4 dni liczba dni urlopu "na żądanie" w ramach urlopu wypoczynkowego, ale pracownik może także wykorzystać urlop wypoczynkowy w wymiarze godzinowym – "może na przykład odebrać urlop w wymiarze 3 godzin w czasie 8-godzinnego dnia pracy" – podano przykład. Poinformowano jednocześnie, że "urlop w tym trybie nie może przekroczyć 5 dni".
Podkreślono, że aby przeciwdziałać zagrożeniom związanym z powodzią, zwalczać je lub usuwać skutki, "pracownik może wnioskować o obniżenie wymiaru czasu pracy", przy czym wniosek musi złożyć "na dwa dni przed zmniejszeniem wymiaru czasu pracy". Wskazano, że "pracodawca ma obowiązek uwzględnić wniosek, chyba że jest to niemożliwe z określonych przyczyn", przy czym pracodawca "nie może zatrudniać pracownika zamieszkującego tereny objęte powodzią w godzinach nadliczbowych" ani delegować go poza stałe miejsce pracy bez jego zgody.
Zapewniono także, że wprowadzone zostanie bardziej elastyczne podejście do organizacji i czasu pracy pracowników placówek opiekuńczo-wychowawczych, a pracownicy z terenów dotkniętych powodzią "są zwolnieni z obowiązku przedłużania orzeczeń lekarskich oraz przeprowadzania badań lekarskich" (dotyczy to czasu określonego w projekcie ustawy).
Szczególne miejsce w projekcie poświęcono wsparciu w zakresie zdrowia. Jak podano, "prezes Narodowego Funduszu Zdrowia będzie mógł zawierać umowy ze świadczeniodawcami poza trybem konkursowym, jeżeli na obszarze objętym stanem klęski żywiołowej jest ograniczony dostęp do świadczeń lub są zwiększone potrzeby zdrowotne".
Nadmieniono, że osoby dorosłe dotknięte przez powódź nie muszą mieć skierowania do psychologa, aby skorzystać z wizyty. Jednostki budżetowe i wojskowe podlegające MON "mogą wykonywać działalność leczniczą w określonym zakresie na rzecz ludności cywilnej". Z kolei podmioty, które wykonują działalność leczniczą i zostały dotknięte przez klęskę żywiołową, mogą uzyskać dotację na odtworzenie środków trwałych.
Dodatkowo osoby poszkodowane przez powódź, które otrzymały lub otrzymają tzw. zasiłek powodziowy, dostaną kolejny zasiłek w wysokości 1 tys. zł "w celu pokrycia kosztów zużycia energii bądź zakupu paliwa do agregatów w związku z koniecznością osuszenia mieszkania lub domu". A "włodarze gminy lub miasta mogą wyznaczyć każdego pracownika urzędu lub gminnej jednostki organizacyjnej (np. ośrodka pomocy społecznej) do wypłaty zasiłku, aby proces był jak najszybszy".
Poinformowano także, że nadgodziny wypracowane przez strażaków zostaną opłacone bez limitu.
W komunikacie podano również, że w czasie obowiązywania stanu klęski żywiołowej nie będzie obowiązywał zakaz handlu w niedzielę w zakresie rozładowywania, przyjmowania i ekspozycji towarów pierwszej potrzeby, jednak zakaz "będzie nadal obowiązywać w niedziele, w które przypada święto".
Zaznaczono też, że środki z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych będą mogły być przeznaczane "na usunięcie szkód w obrębie zlikwidowanych uprzednio barier technicznych i architektonicznych w przedszkolach, szkołach i placówkach systemu oświaty".
Jak podano, nowe przepisy mają wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. (PAP)
