Elżbieta Baumgartner
Pytanie pana Janka z Chicago: „Przyjechałem do Stanów na wizie turystycznej i pobyt przedłużył mi się o 10 lat. Teraz pracuję, ale numeru Social Security nie mam. A jak chcę coś kupić na kredyt, to sprawdzają mi punktację kredytową i odmawiają. Jak tę punktację mogę wyrobić i jak dostać kartę kredytową bez numeru Social Security?”
Punktacja kredytowaBiura kredytowe mierzą finansową reputację konsumentów przy pomocy punktacji kredytowej (credit score). Jest to liczba odzwierciedlająca statystyczne podsumowanie informacji zawartych w raporcie kredytowym. Krótko mówiąc, punktacja kredytowa to liczba szacująca zdolność kredytową danej osoby. Najbardziej znana kredytowa punktacja jest prowadzona przez firmę Fair Isaac i zwana jest FICO score (www.myfico.com).
Raport kredytowy tworzony jest na podstawie informacji o spłacie należności dostarczanych przez banki, sklepy i innych wierzycieli. Teoretycznie jest możliwe posiadanie historii kredytowej mając tylko numer podatkowy (Individual Taxpayer Identification Number – ITIN), ale na przeszkodzie leżą co najmniej cztery przeszkody.
Przeszkoda pierwsza: numer podatkowy ITINNie masz numeru ubezpieczenia społecznego? Nadal możesz otrzymać konto bankowe z numerem ITIN, czyli indywidualnym numerem identyfikacji podatkowej. Numery ITIN są dostępne tylko dla obcokrajowców w USA, którzy nie kwalifikują się do numeru ubezpieczenia społecznego. Oto jak go zdobyć:
· Wypełnij wymagany formularz W-7, https://www.irs.gov/forms-pubs/about-form-w-7.
· Prześlij dowód tożsamości, taki jak paszport lub prawo jazdy, wraz z wypełnionym federalnym zeznaniem podatkowym. W instrukcjach zobacz pełną listę dokumentów, których możesz użyć.
· Wyślij swoją aplikację, zanieś ją do biura IRS lub zleć przesłanie przez „agenta ds. akceptacji” (acceptance agent). Księgowy ci w tym pomoże.
Przeszkoda druga: otwarcie konta w bankuFederalne prawo nie zabrania obsługi klientów bez numery Social Security (Social Security Number – SSN), ale i nie nakazuje, pozostawiając decyzję finansowym instytucjom.
Witryna NerdWallet podaje, że niektóre banki obsługują klientów bez SSN: przyjmują numer podatkowy oraz zagraniczny paszport i zagraniczne prawo jazdy jako dokumenty tożsamości (potrzebne są dwa nieprzedawnione dokumenty ze zdjęciem). Do tego trzeba udowodnić swój amerykański adres, przedkładając umowę najmu mieszkania, rachunek za prąd, gaz czy telefon stacjonarny. Szczególnie wyrozumiałe są banki w miasteczkach uniwersyteckich i unie kredytowe, a szczególnie nasza Polsko-Słowiańska Federalna Unia Kredytowa (www.naszaunia.com).
Przeszkoda trzecia: uzyskanie kredytuNikt nie pożyczy pieniędzy osobie bez historii kredytowej, szczególnie cudzoziemcowi bez SSN. Ale historii kredytowej nie zbudujesz, gdy ci nikt nie zawierzy. Podobny problem mają młodzi Amerykanie albo ludzie z finansowymi problemami. Historię kredytową należy budować (albo odbudowywać) stopniowo. Oto pomocne sposoby:
Zabezpieczona karta kredytowa (secured credit card). Polega to na tym, że deponujesz i pozostawiasz na koncie pewną kwotę, która jest mniejsza od limitu na twojej karcie kredytowej. W ten sposób, pożyczki na karcie zabezpieczone są stanem konta.
Zabezpieczona pożyczka osobista. Zdeponuj trochę gotówki na koncie oszczędnościowym i złóż wniosek o osobistą pożyczkę zabezpieczoną stanem swego konta oszczędnościowego. Przedpłać ten dług wcześnie. Upewnij się, że bank zgłosi tę pożyczkę do biura kredytowego.
Postaraj się o sklepową kartę kredytową. Łatwiej o nią, niż o bankową.
Jeszcze inaczej: Inną drogą zbudowania historii kredytowej bez SSN jest zostanie autoryzowanym użytkownikiem (authorized user) czyjejś karty kredytowej, na przykład krewnego czy przyjaciela. Nie zawsze to działa, bo niektóre banki zgłaszają do biur kredytowych tylko transakcje głównego właściciela, a nie użytkownika. Warto spytać przed otwarciem konta. Dopisanie cię jako autoryzowanego użytkownika karty nie jest formalnością, bowiem właściciel karty staje się odpowiedzialny za spłatę twoich rachunków.
Przeszkoda czwarta: adnotacje w kartotece kredytowejCzwartą przeszkodą mogą być trudności w dokonaniu prawidłowych adnotacji o finansowych transakcjach klienta bez SSN. Experian i TransUnion zapewniają, że ich systemy komputerowe bez przeszkód spisują historię kredytową osób z numerem podatkowym ITIN.
Raz w roku przysługuje ci bezpłatny wgląd do swojej kartoteki w każdym z biur kredytowych: Experian (www.Experian.com), Trans Union (www.TransUnion.com) i Equifax (www.equifax.com), czyli w sumie trzy wyciągi rocznie. Pomaga w tym witryna www.annualcreditreport.com. Jeżeli wyczerpiesz swój limit, to zapłacisz za wyciąg niewygórowaną kwotę. Również kopia twojej historii kredytowej należy ci się bezpłatnie za każdym razem, gdy odmówiono ci kredytu.
Więcej szczegółów w książce pt. Życie od nowa: Jak uporządkować problemy w urzędach.
Karty nie wymagające numeru SSNSkoro w Stanach jest wielu zagranicznych studentów i miliony nielegalnych imigrantów, pojawiły się nietradycyjne karty kredytowe, które nie wymagają numeru Social Security, konta bankowego, a nawet historii kredytowej. Oto kilka polecanych przez witrynę NerdWallet:
Wyrozumiała jest karta Visa Oportun. Obejdziesz się bez SSN, bez konta w banku, ale być będziesz musiał uiścić roczną opłatę w wysokości do 29 dol., w zależności od twojej zdolności kredytowej. Historia kredytowa będzie brana pod uwagę w przypadku wnioskodawców, którzy ją posiadają. Ale dla tych, którzy nie mają historii kredytowej, zastrzeżona technologia Oportun może zbadać alternatywne punkty danych, takie jak przepływ gotówki, płatności czynszu, pracodawca i inne. Możesz zdobyć początkowy limit kredytowy do 1000 dol., a karta raportuje do wszystkich trzech głównych biur kredytowych.
Inne karty, które nie wymagają SSN, to Deserve® EDU Mastercard for Students; Brex Cart dla samozatrudnionych (potrzebny jest numer pracodawcy EIN); Tomo Credit Card, gdzie wystarcza numer paszportu. Więcej: https://www.nerdwallet.com/article/credit-cards/apply-for-a-credit-card-without-a-social-security-number.
Alternatywa karty kredytowejZanim uzyskasz kartę kredytową, posługuj się kartą płatniczą (debetową). Karty debetowe są podobne do kart kredytowych: noszą logo MasterCard albo Visa, służą do płacenia w sklepach, wybierania pieniędzy z bankomatu, robienia zakupów w Internecie. Różnica polega na tym, że karta płatnicza powiązana jest bezpośrednio z twoim kontem w banku, a należność pobierana natychmiast. Ponadto właściciel karty debetowej ma mniej uprawnień konsumenckich.
Elżbieta Baumgartner
jest autorką wielu poradników, między innymi książek pt. „Jak oszczędzać na podatkach”, „Amerykańskie emerytury”, „Jak chować pieniądze przed fiskusem”, „Jak inwestować w fundusze powiernicze” i wielu innych. Są one dostępne w D&Z House of Books, albo bezpośrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492www.poradniksukces.com
