Joanna Trzos
Gubernator J. B. Pritzker w dorocznym orędziu o stanie stanu – połączonym z prezentacją budżetu – przedstawił swoją agendę na drugą kadencję. Pritzker zaproponował powszechną wczesną edukację trzylatków i czterolatków, która miałaby być dostępna już tej jesieni. Demokratyczny gubernator wygłosił w środę, 15 lutego orędzie „State of the state” przed połączonymi izbami stanowego parlamentu w Springfield, stolicy Illinois.
„Jestem przekonany, że stan naszego stanu jest silniejszy, niż był od dziesięcioleci i każdego dnia stajemy się silniejsi” – mówił gubernator J. B. Pritzker w orędziu o „State of the state” wygłoszonym w środę po południu w stanowym parlamencie Illinois. Przedstawiając swój projekt budżetu, gubernator przede wszystkim wezwał do zapewnienia powszechnego dostępu do przedszkoli wszystkim trzylatkom i czterolatkom w Illinois.
Demokrata, który w listopadowych wyborach został wybrany na drugą kadencję, nazwał swój program „Smart Start Pre-K”. W jego ramach wydatki na wczesną edukację miałyby zostać zwiększone w sumie o 250 milionów dolarów. Pierwszy grant wynosiłby 75 mln dol.
„Tylko w pierwszym roku będzie dostępnych 5000 więcej miejsc (red. w przedszkolach) dla dzieci w całym stanie” – powiedział Pritzker o programie „Smart Start Pre-K”. „Możemy sobie na to pozwolić” – dodał.
Celem gubernatora jest dodanie dodatkowych 20 tys. miejsc w przedszkolach w ciągu czterech lat. Program ma na celu nie tylko zapewnienie dostępności do wczesnej edukacji dzieciom z rodzin o niskich dochodach, ale stworzenie przedszkoli na tych terenach Illinois, gdzie ich teraz nie ma.
„Tak jest w wielu społecznościach downstate (red. na południu Illinois), dlatego staramy się objąć wszystkie te pustynie wczesnej edukacji, gdzie rodzice nie mogą znaleźć opieki nad dziećmi lub przedszkola” – stwierdził gubernator.
Demokrata zaproponował przeznaczenie 130 mln dol. na pierwszy w kraju tzw. kontrakt kompensacyjny dla pracowników do opieki nad dziećmi (Childcare Workforce Compensation Contract). Dzięki temu wynagrodzenie pracowników wzrosłoby nawet do 19 dolarów za godzinę w ciągu czterech lat.
„Dzięki temu nasz stan stanie się najlepszym miejscem w kraju do wychowywania małych dzieci” – podsumował Pritzker.
Około 10 stanów oferuje już powszechny dostęp do edukacji przedszkolnej, w tym Wisconsin. Kolorado przygotowuje się do wprowadzenia go tej jesieni, a demokratyczna gubernator Michigan Gretchen Whitmer zaproponowała 300 mln dol. na rozwój wczesnej edukacji, zatrudnianie nauczycieli i transport czterolatków do przedszkoli.
Pritzker: Teraz mamy Illinois, które płaci swoje rachunki na czas
Budżet przedstawiony przez Pritzkera obejmie rok fiskalny 2024, który rozpoczyna się 1 lipca. Propozycja budżetowa gubernatora, która uwzględnia prognozy łagodnej recesji w najbliższych miesiącach, nie zawiera żadnych większych podwyżek podatków i opłat ani znaczących cięć wydatków.
Jeśli projekt budżetu Pritzkera zostanie przyjęty przez kontrolowaną przez Demokratów legislaturę, wydatki wzrosną o prawie 8 procent w stosunku do budżetu zatwierdzonego wiosną 2022 roku. Nowy budżet przedstawiony przez Pritzkera zamyka się sumą 49,6 mld dol.
Szkolnictwo wyższe odnotowałoby wzrost nakładów o ponad 200 mln dol., zwiększając całkowite finansowanie stanowe do prawie 2,5 miliarda dol. Oprócz dodatkowych funduszy na dotacje do czesnego stanowe uniwersytety i college, Pritzker zaproponował 100 mln dol. więcej na operacje, co stanowi 7-procentowy wzrost.
Poza wydatkami na edukację, projekt budżetowy Pritzkera zawiera dodatkowe pieniądze na zatrudnienie policjantów stanowych i pracowników więziennictwa, pomoc bezdomnym oraz pomoc lokalnym departamentom policji, w tym na zakup kamer.
Pritzker proponuje również kolejne 30 mln dol. na stanowy program ochrony świadków przestępstw z użyciem przemocy.
Zaproponował też przeznaczenie 20 mln dol. na inicjatywę Illinois Grocery Initiative mającą na celu wsparcie w otwieraniu sklepów spożywczych na obszarach wiejskich i miejskich o słabej infrastrukturze.
Gubernator Pritzker wyliczał swoje osiągnięcia fiskalne z pierwszej kadencji. Przypomniał, że kiedy obejmował stanowisko, Illinois miało niezapłacone rachunki na sumę 17 miliardów dol. „Teraz mamy Illinois, które płaci swoje rachunki na czas” – mówił Pritzker. „Illinois jest na dobrej drodze, by mieć 2,3 miliarda dolarów nadwyżki (rainy day fund). Kiedyś był to stan z ratingiem niemal śmieciowym, a teraz (Illinois) jest stanem, którego ocena kredytowa wzrasta”.
Gubernator wezwał też ustawodawców do przeznaczenia dodatkowych 200 milionów dolarów na fundusz stabilizacji emerytur stanowych.
„Odpowiedzialność fiskalna nie jest łatwa, ani nie jest to jednorazowa naprawa. Jest to coroczny wysiłek, który wymaga wytrwałości. Wymaga konserwatywnych szacunków dochodów, jak wszystkie moje propozycje budżetowe. Ale jeśli jest to zrobione dobrze, konsekwentnie zrównoważony budżet wzmacnia instytucje, na których polegają nasi mieszkańcy, tworzy nowe możliwości sukcesu i ułatwia życie mieszkańcom Illinois”-konkludował gubernator w swoim piątym orędziu o stanie stanu.
Niektórzy legislatorzy apelują o to, by wydatki były zbalansowane, ponieważ ekonomiści ostrzegają przed spowolnieniem gospodarczym. Pojawiają się też prognozy, że do 2025 roku stan Illinois znów będzie miał deficyt.
Lider republikańskiej mniejszości w Senacie Illinois John Curran ostrzegł przed nadchodzącym klifem fiskalnym i koniecznością ograniczenia wydatków. Wezwał jednak Pritzkera do rozszerzenia pomocy dla pracujących rodzin – w tym w zakresie wczesnej edukacji i opieki nad dziećmi.
Joanna Trzos[email protected]
