The Warsaw
Od rozpoczęcia wojny pomiędzy Rosją a Ukrainą kraje Unii Europejskiej oraz Stany Zjednoczone nakładają coraz szersze ograniczenia eksportowe wobec Rosji i Białorusi. Wszystko po to, aby zwiększyć nacisk na Moskwę i Mińsk oraz zmusić kraje agresorów do zaprzestania eskalacji konfliktu.
Z początkiem kwietnia amerykańska lista towarów objętych ograniczeniami eksportu do Rosji oraz Białorusi została poszerzona o nawozy sztuczne, materiały i chemikalia wykorzystywane w przemyśle rolniczym oraz części mechaniczne wykorzystywane do budowy rurociągów. Co ważne, ograniczenia zostały wprowadzone w taki sposób, aby objęły też towary wyprodukowane w krajach trzecich przy pomocy amerykańskiego oprzyrządowania. Z kolei z Polski do Rosji decyzją UE zakazano eksportu paliwa lotniczego, komputerów, zaawansowanych półprzewodników, luksusowej elektroniki użytkowej, oprogramowania, zaawansowanych technologicznie urządzeń elektronicznych oraz środków transportu.
Amerykański Departament Skarbu postanowił również nałożyć sankcje na osoby i podmioty prowadzące działalność w sektorze technologicznym, który odgrywa zasadniczą rolę w napędzaniu machiny wojennej Federacji Rosyjskiej. Jak podało Biuro Kontroli Aktywów Zagranicznych Departamentu Skarbu USA, wszystkie „sankcje są częścią kompleksowej reakcji administracji na działania Rosji zmierzające do ograniczenia jej dostępu do zasobów, sektorów gospodarki, które są niezbędne do zaopatrywania i finansowania ciągłej inwazji na Ukrainę” [2]. Sankcje uderzają nie tylko bezpośrednio w firmy z sektora, ale też w cały rosyjski rynek technologiczny. Rosyjskie Stowarzyszenie Komunikacji Elektronicznej poinformowało w marcu, że kraj opuściło ponad 70 tys. pracowników branży IT. Spodziewa się, że w kwietniu wyjedzie kolejnych 100 tys. osób. To efekt nie tylko decyzji rządów USA i krajów UE, ale też zachodnich firm, globalnych gigantów IT. Apple, Cisco czy Google już kilka dni po agresji podjęły decyzję o zamknięciu swoich oddziałów w Rosji. Mając na uwadze wielkość rosyjskiego rynku, do połowy roku może on stracić ponad 15% pracowników sektora mającego ogromny wpływ na całą rosyjską gospodarkę. Branża IT generuje w Rosji 5 proc. całego produktu krajowego brutto. Sam eksport oprogramowania wytwarzanego przez rosyjskich programistów przynosił około 9 miliardów dolarów zysku. Ten eksodus informatyków bez wątpienia będzie miał wpływ na zdolności Rosji do odbudowania własnej gospodarki po zakończonej wojnie.
Amerykańskie sankcje nie ograniczają się tylko do ogólnych zakazów eksportu. Część z nich jest wycelowania bezpośrednio w firmy, które zdaniem Departamentu Skarbu wspierają działania militarne Rosji. Są to między innymi:
NII-Vektor – firma zajmująca się wytwarzaniem oprogramowania i sprzętu komunikacyjnego, która opracowała analizy techniczne i raporty wspierające etap produkcji satelitów konstelacji Liana dla Federacji Rosyjskiej. Konstelacja Liana umożliwiła prowadzenie wywiadu elektronicznego – śledzenia statków, samolotów i pojazdów podczas inwazji na Ukrainę.
T-Platforms – firma prowadząca działalność w zakresie wysokowydajnych systemów obliczeniowych. Odpowiedzialna za wdrożenie centrum superkomputerowego dla rosyjskiego przemysłu obronnego.
Mikron – największy rosyjski producent i eksporter mikroelektroniki, odpowiadający za eksport ponad 50% rosyjskiej elektroniki. Firma jest największym producentem chipów w Rosji.
Sankcje nałożono też na Centralny Naukowy Instytut Badawczy Chemii i Mechaniki (TsNIIKhM), który zidentyfikowano jako odpowiedzialny za opracowanie i stworzenie złośliwego oprogramowania Triton, znanego również jako TRISIS i HatMan. Oprogramowanie powstało specjalnie w celu atakowania i manipulowania układami scalonymi wykorzystywanymi w niektórych obiektach infrastruktury krytycznej. TsNIIKhM w 2017 roku rozprzestrzenił malware Triton za pomocą phishingu, którego celem był zakład petrochemiczny w Arabii Saudyjskiej.
Konsekwencje nałożonych utrudnień będą odczuwalne przez branżę IT w USA. Straty finansowe związane z zerwanymi kontraktami, w niektórych przypadkach sięgną kilku procent rocznych obrotów. Dotyczy to również państw europejskich, które finansowo również stracą na wstrzymaniu wymiany towarów. Straty można jednak w pewnym stopniu ograniczyć, gdyż dotychczasowe kontrakty między Rosyjskimi a zachodnimi firmami IT będą musiały zostać przeniesione do innych krajów. Polski rynek technologiczny, będący wciąż bardzo konkurencyjny cenowo, powinien wykorzystać tę szansę.
Wiktor Sędkowski
ukończył teleinformatykę na Politechnice Wrocławskiej, specjalizując się w dziedzinie bezpieczeństwa cybernetycznego. Jest ekspertem od zagrożeń cyfrowych. Posiadacz certyfikatu CISSP, OSCP i MCTS, pracował jako inżynier i solution architect dla wiodących firm informatycznych.
Niniejszy artykuł powstał w ramach działalności społeczno-misyjnej polskiego think tanku Warsaw Institute. Jeśli cenicie Państwo przygotowane przez naszych ekspertów treści, apelujemy o wsparcie finansowe naszej działalności realizowanej na zasadzie non-profit. Do regularnych darczyńców przysyłamy bezpłatnie anglojęzyczny kwartalnik The Warsaw Institute Review.Więcej informacji: www.warsawinstitute.org/support/Darowizny można dokonać bezpośrednio na konta bankowe:USD: PL 82 1020 4900 0000 8502 3060 4017EUR: PL 85 1020 4900 0000 8902 3063 7814GBP: PL 18 1020 4900 0000 8302 3069 6641PLN : PL 41 1020 1097 0000 7202 0268 6152SWIFT: BPKOPLPWDziękujemy!
Warsaw Institute to polski think tank zajmujący się geopolityką. Główne obszary badawcze to stosunki międzynarodowe, bezpieczeństwo energetyczne oraz obronność. Warsaw Institute wspiera Inicjatywę Trójmorza oraz stosunki transatlantyckie.
Warsaw Institute is a Polish think tank focusing on geopolitics. The main research areas are international relations, energy security and defense. The Warsaw Institute supports the Three Seas Initiative and transatlantic relations.
Sanctions Against Russian Technology Companies
Since the start of the war between Russia and Ukraine, the European Union (EU) countries and the United States have been tightening export restrictions on Russia and Belarus. Their aim is to increase pressure on Moscow and Minsk as well as force the aggressors to stop escalating the conflict.
At the beginning of April, the US list of goods subject to export restrictions to Russia and Belarus was expanded to include artificial fertilizers, materials and chemicals used in the agricultural industry, as well as mechanical parts used in the construction of pipelines. Importantly, the restrictions were introduced in such a way that they would also include goods produced in third countries by the means of American tools. On the other hand, the EU has banned the export of jet fuel, computers, advanced semiconductors, high-end electronics, software, sensitive machinery, and transportation equipment from Poland to Russia. [1]
What is more, the US Department of the Treasury (USDT) imposed sanctions on individuals and entities operating in the technology sector, which plays an essential role in fueling the Russian Federation’s war machine. According to the USDT’s Office of Foreign Assets Control (OFAC), all “sanctions are a part of the Administration’s comprehensive response to Russia’s to restrict their access to resources, sectors of their economy that are essential to supplying and financing the continued invasion of Ukraine.” [2] The sanctions hit not only companies in this sector but also the Russian technology market. In March, the Russian Association for Electronic Communications (RAEC) reported that more than 70,000 IT professionals had left the country. RAEC expects that another 100,000 people would do the same in April. This is the effect not only of the decisions of the US and EU governments, but also of Western companies, global tech giants. Apple, Cisco, and Google closed their branches in Russia just a few days after the aggression. Considering the size of the Russian market, by mid-year it may lose more than 15% of its employees in a sector that has a huge impact on the entire Russian economy. The IT industry makes up 5% of Russia’s GDP. The export of software produced by Russian programmers alone generated about $9 billion in profits. [3] This exodus of IT professionals, will certainly have an impact on Russia’s ability to rebuild its economy after the war is over.
US sanctions are not limited to general export bans. Some are aimed directly at companies that, according to the USDT, may support Russia’s military activities. [2] These include:
NII-Vektor – a communications software and hardware company that developed technical analyses and reports in support of the production stage of Liana constellation satellites for the Russian Federation. Liana constellation enabled electronic intelligence – tracking ships, aircraft, and vehicles during the invasion of Ukraine.
T-Platforms – a company active in high-performance computing. Responsible for implementing a supercomputing center for the Russian defense industry.
Mikron – Russia’s largest microelectronics manufacturer and exporter, responsible for exporting over 50% of Russian electronics. The company is the largest chipmaker in Russia.
Sanctions were also imposed on Central Scientific Research Institute of Chemistry and Mechanics (TsNIIKhM) that was identified as responsible for the development and creation of the Triton malware, also known as TRISIS and HatMan. The software was specifically designed to attack and manipulate integrated circuits used in certain critical infrastructure facilities. In 2017, TsNIIKhM deployed the Triton malware through phishing that targeted a petrochemical plant in Saudi Arabia. [4]
The consequences of the imposed sanctions will impact the IT sector in the US. In some cases, the financial losses associated with broken contracts will reach several percent of annual turnover. This also applies to European countries, which will likewise be financially affected as a result of the halted trade. However, the losses can be limited to some extent since the existing contracts between Russian and Western IT companies will have to be transferred to other countries. The Polish technology market, which is still very price competitive, should take advantage of this opportunity.
Wiktor Sędkowski
graduated in Teleinformatics at the Wrocław University of Science and Technology, specialized in cybersecurity field. He is an expert on cyber threats. CISSP, OSCP and MCTS certificates holder. Worked as an engineer and solution architect for leading IT companies.
[1] https://www.rp.pl/gospodarka/art36047711-piaty-pakiet-sankcji-ue-zmniejsza-import-z-rosji-o-10-proc
[2] https://home.treasury.gov/news/press-releases/jy0692
[3] https://forsal.pl/swiat/rosja/artykuly/8389986,it-ucieka-z-rosji-ofiara-wojny-rosyjska-przyszlosc-technologiczna.html
[4] https://www.mandiant.com/resources/triton-attribution-russian-government-owned-lab-most-likely-built-tools
