Alicja Jarosz
Katastrofa elektrowni atomowej w Czarnobylu w 1986 roku wywołała wzrost zapotrzebowania na płyn Lugola, który zawiera jodek potasu. Preparat ten miał złagodzić objawy powstałe w wyniku promieniowania. Pod koniec lutego świat obiegła informacja o zajęciu przez wojska rosyjskie elektrowni atomowej w Czarnobylu, co wywołało niepokój opinii publicznej i wzrost zainteresowania preparatem.
Na stronie internetowej stacji CNN ukazała się w poniedziałek informacja o zwiększonej sprzedaży produktów zawierających jodek potasu. W kolejnych dniach wojny na Ukrainie Kreml posłużył się straszakiem nuklearnym, aby wywołać psychozę strachu i tym samym przyczynił się do wzrostu zapotrzebowania na tabletki z jodkiem potasu, które od lat podawane są ludziom narażonym na promieniowanie radioaktywne.„Każdy atak nuklearny niesie ze sobą ryzyko uwolnienia do atmosfery dużych ilości radioaktywnego jodu, który może zostać wdychany, a także skazić wodę, glebę, rośliny i zwierzęta”, informuje Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (Centers for Disease Control and Prevention).W prawdzie jodek potasu sam w sobie nie jest szkodliwy i jest ważnym związkiem chemicznym potrzebnym ludzkiemu organizmowi, CDC twierdzi, że radioaktywny jodek może uszkodzić tarczycę. Niebezpieczeństwo polega jednak na tym, że tarczyca nie potrafi odróżnić zwykłego jodu od radioaktywnego i wchłania oba. Zbyt duże narażenie na promieniowanie może prowadzić do raka tarczycy. Jodek potasu w postaci płynnej lub tabletki, stosowany zgodnie z zaleceniami, może zostać szybko wchłonięty przez tarczycę i zapobiec absorbowaniu przez nią radioaktywnego jodu.
Sprzedawcy podbijają cenyW ostatnich tygodniach w związku z inwazją Rosji na Ukrainę, zapasy dużych producentów jodku potasu dopuszczonego do sprzedaży w Stanach Zjednoczonych gwałtownie się zmniejszyły. Wraz z wyczerpaniem się zapasów na rynku zaczęto podbijać ceny. W poniedziałek eBay oferował cztery opakowania tabletek jodku potasu Thyrosafe za 132,50$. Tabletki IOAST 130 mg sprzedawano w cenie 89.95$. Dla porównania na stronie internetowej producenta preparatu, firmy Anbex, opakowanie zawierające 14 sztuk tabletek kosztuje 13,99$.Preparaty zawierające jodek potasu nie są lekarstwem na wszystko i nie zapewniają 100% ochrony przed radioaktywnym jodem. CDC ostrzega, że pojedyncza dawka chroni tarczycę tylko przez 24 godziny. Agencja twierdzi, że przyjmowanie większych dawek lub częstsze niż zalecane nie zapewnia większej ochrony, a może spowodować poważną chorobę lub śmierć. CDC ostrzega również, że tabletki z jodkiem potasu chronią jedynie tarczycę i działają najlepiej w określonych grupach wiekowych.Firma Anbex, mająca siedzibę w Nowym Jorku, jest wiodącym producentem preparatów z jodkiem potasu o mocy 65 mg i 130 mg. Na stronie internetowej firmy znajduje się obecnie komunikat informujący o wyczerpaniu się zapasów preparatu. Anbex zapewnia, że będzie on dostępny w kwietniu.Firma BTG Specialty Pharmaceuticals z siedzibą w Londynie poinformowała, że popyt na tabletki Thyrosafe wzrósł w lutym, co zbiegło się w czasie z rosyjską inwazją na Ukrainę. BTG produkuje preparat Thyrosafe, tabletki jodku potasu o mocy 65 mg, które są dostępne bez recepty w cenie 12,95$ za opakowanie zawierające 20 sztuk. Jak donoszą przedstawiciele firmy, zasoby preparatu nie zostały całkowicie wyczerpane, niemniej na chwilę obecną firma wstrzymała ich sprzedaż na swojej stronie internetowej. Większość produktów firmy jest sprzedawana rządom, agencjom zdrowia publicznego i armii. Zamówienia te są obecnie realizowane.
Świat wobec rosyjskich gróźb użycia broni nuklearnejW połowie lutego firma Anbex otrzymała zamówienia na 15 milionów tabletek od różnych nabywców, w tym osób prywatnych, szpitali, gmin i rządów z całego świata. Wielka akcja rozpoczęła się 23 lutego i trwała do 28 lutego. – Wyprzedaliśmy wszystkie zapasy, jakie mieliśmy. W przeciągu pięciu dni sprzedaliśmy prawdopodobne tyle, ile zazwyczaj sprzedajemy w pół roku – mówi Troy Jones, wiceprezes ds. sprzedaży i marketingu w Anbex.– Historycznie rzecz ujmując, popyt na jodek potasu wzrasta, gdy istnieje zagrożenie wybuchem jądrowym – twierdzi Jones. Gwałtowny wzrost popytu nastąpił, gdy w 2018 roku były prezydent USA Donald Trump napisał na Twitterze, że „ma znacznie większy i potężniejszy przycisk niż Kim Dzong Un, przywódca Korei Północnej”. Wpis ten wywołał strach u wielu ludzi przed zagrożeniem wojną nuklearną. Sytuacja powtórzyła się w tym samym roku, gdy Agencja Zarządzania Kryzysowego na Hawajach wszczęła fałszywy alarm o pocisku balistycznym.W ubiegłym miesiącu prezydent Rosji Władimir Putin oznajmił, że wszystkie siły zbrojne jego kraju, w tym również nuklearne, zostały postawione w stan najwyższej gotowości. Biały Dom zareagował na to posuniecie, uznając je jako dalszą eskalację napięcia i groźbę ze strony Kremla. Ta retoryka gróźb tylko podsyciła niepokój, przyczyniając się do wzrostu sprzedaży tabletek z jodkiem potasu. Popyt na te preparaty rośnie wobec zaistniałej sytuacji. Należy jednak pamiętać, żeby stosować je wedle wskazówek zawartych na ulotce oraz zgodnie z zaleceniami CDC.
Opracowała:
Alicja Jarosz Gunawardhana[email protected]
