Reklama

Jak poradzić sobie ze stratą ukochanego zwierzęcia domowego? (PODCAST)

Katarzyna Pilewicz
04/27/2023 09:44 PM

Gdy szesnaście lat temu kupiliśmy dom, pierwszą rzeczą po wprowadzeniu się było namówienie rodziny na wizytę w schronisku, żeby adoptować kotka. Malutki Pepito miał być pierwszym kotem, którego zdecydowałam się dotknąć po śmierci mojego ukochanego towarzysza z dzieciństwa. Odszedł on siedem lat wcześniej. Tak długo zajęło mi pogodzenie się ze stratą pierwszego domowego zwierzaka. Pepito, adoptowany w 2007 roku żył z nami, cieszył się wolnością, miłością i dobrym życiem. W zeszłym tygodniu odszedł na zawsze.

Podcast powstaje we współpracy z radiem WPNA 103.1 FM. Zaprasza Joanna Trzos

Dlaczego śmierć zwierzęcia domowego tak boli?

Wielu z nas tworzy intensywną, silną więź ze zwierzętami domowymi. Dla niektórych, zwierzak domowy to nie jest tylko pies lub kot, ale ukochany członek rodziny, który przynosi radość, zabawę i niezastąpione towarzystwo. Nie wspomnę już o potwierdzonych naukowo terapeutycznych właściwościach zwierząt domowych, które wprowadzają w nasze życie pozytywną rutynę, aktywność, zmniejszają stres, pozwalają nawiązywać nowe kontakty i wzbogacają zainteresowania. Sama interakcja z psem łagodzi napięcie, otwiera człowieka na nowe doświadczenia i pozwala utworzyć silną więź komuś, kto utracił zaufanie do innych. Koty natomiast łagodzą nerwy, zmniejszają ciśnienie krwi, co pomaga w zapobieganiu chorobom układu krążenia i nowotworom oraz wzmacniają system odpornościowy, co pozwala żyć dłużej.

Więc, gdy ukochany zwierzak domowy umiera, normalne jest, że czujemy się przytłoczeni trudnymi emocjami. Znajomi i przyjaciele mogą nie rozumieć głębi żałoby, którą doświadczasz, ale nigdy nie czuj się winny lub zawstydzony tym, co przeżywasz. Każdy z nas przeżywa stratę zwierzęcia indywidualnie, w zależności od więzi i roli, jaką zwierzak pełnił w twoim życiu. Twój wiek i osobowość, a także okoliczności śmierci zwierzaka też mają wpływ na twoje emocje. Im większe znaczenie miała dla ciebie obecność zwierzaka, tym większy ból po jego stracie.

Proces żałoby

Doświadczenie utraty zwierzęcia domowego jest nieuniknioną częścią posiadania zwierząt. One żyją krócej od nas, dajemy im dobre życie, a potem musimy je pochować. Odczuwamy wówczas gamę trudnych emocji, od zaprzeczenia, że to już koniec, przez złość, poczucie winy, głęboki smutek po akceptację. Dla niektórych te emocje przychodzą cyklicznie, falami. Niektórzy cierpią kilka dni, tygodni, miesięcy i ruszają dalej i być może gotowi przyjąć pod swój dach nowego członka rodziny. Proces ten jednak nie może być przyspieszany. Nie istnieje norma czy przepis, kiedy powinno się przestać odczuwać ból. Próby ignorowania rozpaczy po śmierci zwierzaka przyniosą tylko problemy w przyszłości. Prawdziwe gojenie ran przychodzi wtedy, gdy aktywnie wyrazisz swoje uczucia. Napisz o nich lub porozmawiaj z kimś, kto zrozumie twoją stratę.

Jak pomóc dzieciom przejść przez utratę zwierzęcia domowego?

Śmierć zwierzaka domowego może być pierwszym doświadczeniem utraty dla twoich dzieci. Masz teraz okazję do nauczenia ich jak radzić sobie z żałobą i bólem po utracie żywej istoty, która towarzyszyła im w dzieciństwie. Dzieci kochają swoje zwierzęta i utrata ich może być traumatycznym przeżyciem. Dziecko może odczuwać złość lub czuć się winnym i winić siebie za ich śmierć. Może być przerażone, że inni członkowie rodziny mogą odejść. W zależności od tego, jak ty radzisz sobie z procesem żałoby, będzie to miało pozytywny lub negatywny efekt na rozwój emocjonalny dziecka. Nie staraj się ochronić go przed smutkiem, mówiąc, że kotek uciekł lub zasnął, bo to może zdezorientować dziecko, które, gdy dowie się prawdy będzie czuło się przerażone i zdradzone. O wiele lepiej jest być prawdomównym i pozwolić dzieciom odczuwać własne emocje. A ty nie ukrywaj swoich. Nawet jeśli nie czujesz ich tak intensywnie, pozwól dziecku wyrazić swoje otwarcie, bez zawstydzania. Dzieci powinny być dumne z tego, że mają współczucie i przejmują się swoimi zwierzątkami. Uspokój dziecko, że nie jest odpowiedzialne za śmierć zwierzaka, bo taka śmierć może w nim wzbudzić wiele lęków separacyjnych. Zapewnij je, że mało jest prawdopodobne, że ty też umrzesz teraz. Zaangażuj go w proces umierania. Jeśli wybrałaś eutanazję dla zwierzaka, daj dziecku czas na pożegnanie się. Wyjaśnij, że wasz kotek jest chory i cierpi, a ty masz możliwość zakończenia tego cierpienia w bezbolesny i łagodny sposób, jeśli tak zdecydujesz. Dzieci uważnie obserwują rodziców, jeśli ty reagujesz histerycznie, twoje dziecko może reagować w ten sam sposób. Jeśli jesteś smutna i radzisz sobie ze smutkiem w zdrowy sposób, twoje dziecko podąży za twoim przykładem. A gdy już nastąpi koniec, pozwól dziecku na zebranie zdjęć i zrobienie z nich kolażu. To także pozwoli na otwarte wyrażenie emocji. Nie spiesz się z przyprowadzeniem do domu zastępczego zwierzaka, daj dziecku czas na przeżycie swojego bólu, by nie czuło się nielojalne, dotyka i bawi się z nowym zwierzęciem. Poza tym przekaz, że można zastąpić smutek i ból nowym nabytkiem, nie jest zdrowy.

A gdy znowu przyjdzie czas

Jest wiele wspaniałych powodów do tego, aby raz jeszcze dzielić życie z nowym towarzyszem. Nie spiesz się jednak, ponieważ to bardzo osobista i ważna decyzja. Gdy przeżyjesz już żałobę po stracie starego zwierzaka, poczekaj, aż będziesz emocjonalnie gotowa na otwarcie serca i domu dla nowego. Możesz zacząć od poświęcenia swojego czasu na wolontariat w lokalnym schronisku, bo opieka nad innymi zwierzętami jest nie tylko potrzebna i nadaje sens życiu, ale także pomoże ci zdecydować, czy gotowa jesteś na nowego kompana. I pamiętaj, że w przyszłości znowu prawdopodobnie pochowasz tego kompana, a niech myśl, że dałaś mu dobre życie złagodzi twój ból.

Dr Katarzyna Pilewicz, LCPC, CADC

doktor psychologii i specjalista od uzależnień. Ukończyła Adler University w Chicago w dziedzinie psychologii klinicznej. Doktorat obroniła w Walden University zajmując się wpływem psychologii pozytywnej na poprawę stanu psychiki człowieka. Autorka licznych publikacji popularnonaukowych w dziedzinie psychologii i higieny psychicznej w amerykańskim wydaniu Magazynu „Polonia” i w “Dzienniku Związkowym” w Chicago. Prowadzi swoją klinikę w trzech lokalizacjach na przedmieściach Chicago, gdzie prowadzi psychoterapię dla młodzieży oraz dorosłych z problemami natury psychologicznej, pomagając w powrocie do wyższej jakości życia.