W wieku 88 lat zmarł w poniedziałek rano znany albański pisarz Ismail Kadare – poinformował szpital w Tiranie. Literat doznał ataku serca i został przewieziony do szpitala „bez oznak życia”; lekarzom nie udało się go uratować.
Kadare urodził się w 1936 roku w Gjirokaster w Albanii. Studiował na Uniwersytecie w Tiranie, a następnie w Instytucie Literatury Światowej Maksyma Gorkiego w Moskwie. Do Albanii wrócił po zerwaniu stosunków między komunistycznymi Albanią i Związkiem Sowieckim.
Międzynarodową sławę przyniosła mu już pierwsza powieść – „Generał martwej armii”. Pisarz poruszał w swojej twórczości temat wpływu sił historycznych i politycznych na życie jednostki i społeczeństwa. Choć mieszkał w państwie komunistycznym, krytykował rządy totalitarne, w tym przywódcę Albanii Envera Hodżę. Alegoryczny i dwuznaczny styl pozwolił mu obchodzić cenzurę i poruszać kontrowersyjne tematy bez ściągania na siebie gniewu komunistów.
W 1990 roku, gdy sytuacja w Albanii uległa pogorszeniu, Kadare otrzymał azyl we Francji, gdzie kontynuował swą twórczość. Jego dzieła zostały przetłumaczone na ponad 40 języków. W Polsce ukazały się m.in. powieści „Generał martwej armii”, „Pałac snów”, „Ślepy ferman”, Córka Agamemnona” czy „Wypadek”.
W roku 2007 roku w związku z nominacją powieści „Pałac snów” do Nagrody Literackiej Europy Środkowej, pisarz po raz pierwszy odwiedził Polskę, spotykając się z czytelnikami w Warszawie i we Wrocławiu. W roku 2011 kolejny przekład jego książki – „Ślepy ferman” – znalazł się w gronie siedmiu finalistów Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus za 2010 rok.
Jakub Bawołek (PAP)