Ewa Malcher
Co wspólnego ma Nelson Mandela i Holokaust? Stanowe Muzeum Holokaustu w podchicagowskim Skokie (The Illinois Holocaust Museum & Education Center) choć w podstawach swojego działania ma lekcje historii i pamięć o Holokauście, to w szerszym znaczeniu prezentuje też zagadnienia związane z walką o wolność i prawa człowieka.
Dzięki temu mogliśmy oglądać wystawę o zmarłej w 2020 roku sędzi Sądu Najwyższego Ruth Bader Ginsburg, a teraz o Nelsonie Mandeli – „Mandela: Walka o wolność” (Mandela: Struggle for Freedom). Wystawa jest dostępna dla zwiedzających do 12 września 2021 – osobiście oraz wirtualnie.
– Dwa lata temu dowiedzieliśmy się, że Kanadyjskie Muzeum Praw Człowieka w Winnipeg (The Canadian Museum for Human Rights) przygotowało wystawę poświęconą Nelsonowi Mandeli. Zrobili to, by uczcić 100. rocznicę jego urodzin. A my od lat poszukiwaliśmy wystawy o Mandeli, który był w centrum naszego zainteresowania, jako postać walcząca o równość społeczną – mówi Kelly Szany, wicedyrektor ds. edukacji i wystaw w Illinois Holocaust Museum & Education Center. – Oczywistym stała się dla nas możliwość sprowadzenia wystawy, której kuratorem zostało także Muzeum Apartheidu w Johannesburgu (Apartheid Museum).
Wystawa prezentowana w muzeum w Skokie nie jest płaskim rozwieszeniem obrazków i dokumentów. To wciągająca, interaktywna przygoda z zaangażowaniem multimediów, historycznych artefaktów oraz interaktywnych instalacji. Niektóre eksponaty można po prostu dotknąć – ale uwaga, tutaj obowiązują obostrzenia związane z pandemią COVID-19. Na razie z tego powodu wyłączony jest monitor dotykowy, który pozwalał na stworzenie swojego własnego plakatu na demonstracje.
Ekspozycja podzielona jest na pięć stref: apartheid, bunt, represje, mobilizacja i wolność. Zobaczymy na niej m.in. namalowany w oryginalnych rozmiarach wóz opancerzony, przed którym protestujący studenci chronili się, zasłaniając pokrywami koszy na śmieci dekorację do pierwszego wywiadu telewizyjnego Mandeli w 1961 roku (dla porównania jest tam odtwarzane nagranie wideo z tym wywiadem); „ukryty” obszar wystawy, gdzie schowano przedmioty, wiadomości, otwory do podglądania oraz zaszyfrowane nagrania rozmów telefonicznych. Jest też oryginalna urna wyborcza z 1994 roku, kiedy prezydentem RPA został Nelson Mandela; listy, notatki spisane przez Mandelę; jest inscenizacja celi o wymiarach 8 na 7 stóp, w której Mandela spędził 18 z 27 lat więzienia.
Illinois Holocaust Museum & Education Center jest w 100 procentach przygotowane na odwiedzających w czasie pandemii. Odwiedzający muszą mieć założone maseczki, sprawdzana jest temperatura, są punkty z płynem do dezynfekcji rąk, zachowany dystans pomiędzy odwiedzającymi, jak i pracownikami. Muzeum ograniczyło ilość zużywanego papieru, a pracownicy odgrodzeni są plastikowymi przezroczystymi przegrodami. W poniedziałki i wtorki muzeum jest zamknięte i gruntownie dezynfekowane. Jeśli jednak nadal z jakiegoś powodu nie chcemy odwiedzać tego miejsca osobiście, to jest możliwość wirtualnego zwiedzenia wystawy. Bilety (na wizyty online i osobiste) dostępne są na stronie: www.ilholocaustmuseum.org.
Tekst: Peter Serocki(Współpraca: Ewa Malcher)
Zdjęcia: Peter Serocki
The Illinois Holocaust Museum & Education Center9603 Woods Drive Skokie, IL 60077Tel. (847) 967-4800www.ilholocaustmuseum.org
