W 2003 świat owładnęła wiadomość o pierwszej epidemii koronawirusa, zwanego SARS (severe acute respiratory syndrome). Około 8400 potwierdzonych przypadków w ponad dwudziestu krajach skończyło się liczbą 813 zgonów. Długofalowymi skutkami psychicznymi tej pandemii były depresja, nerwice i zespół stresu pourazowego. Teraz mamy kolejny, jeszcze bardziej wszechwładny kryzys – COVID-19, który zatrzymał na chwilę cały świat i najpotężniejsze gospodarki, a miliony ludzi zamknął w domach. Ale bardziej przerażający niż sama choroba jest psychologiczny lęk przed nią. Rozprzestrzeniający się w zawrotnym tempie strach dosięga większą ilość ludzi niż wirus. Pandemia, katastrofy i inne traumatyczne przeżycia mogą mieć ogromny wpływ na psychikę. Nawet wyjście do sklepu, w czasie pandemii może być głębokim, nierzeczywistym przeżyciem – wokół ludzie w maskach, w odstępach 3 metrów od siebie. Po takim wyjściu z domu ludzie doświadczają szerokiej gamy emocji, od przerażenia, złości, frustracji do smutku, zniechęcenia, beznadziei.
Stres pourazowy
Każdy z nas inaczej odbiera i interpretuje wydarzenia. Dla jednego pandemia może być tylko odległym strapieniem i zmianą rutyny, drugi może rozwinąć długoterminowe skutki psychologiczne w tym zespół stresu pourazowego. Dla przykładu pracownicy służby zdrowia, pracujący na pierwszej linii, doświadczający na wyciągnięcie ręki tego, co innym się nie śniło, widzący cierpienie i śmierć a także swoją bezsilność w walce o życie pacjentów, do tego ludzie, którzy stracili bliskich z powodu powikłań po wirusie, a także ci, którzy stracili pracę i cały dorobek życia. Oni są narażeni na długofalowe skutki psychiczne. Nie wspominając o tych, którzy zmagali się z cierpieniem psychicznym przed pandemią, z powodu nerwic, tragedii osobistej, czy depresji.
Czym się objawia stres pourazowy?
Symptomy stresu pourazowego objawiają się reakcjami fizycznymi i psychicznymi. Do fizycznych reakcji na traumatyczne przeżycie należą: bóle mięśni, żołądka, bóle głowy, nagłe fale gorąca, pocenie się, palpitacje serca, zmiany w cyklu snu – najczęściej trudności w zaśnięciu i częste budzenie się w nocy, objadanie się lub brak apetytu, zatwardzenia i biegunki, nadwrażliwość na zimno i ciepło, nadwrażliwość na hałas lub nieoczekiwany dotyk. Do psychologicznych reakcji należą: szok i niemożność uwierzenia w to, co się stało, żałoba, dezorientacja, nadmierna czujność, poirytowanie, wybuchy złości, emocjonalne huśtawki – na przykład wybuchy płaczu i zaraz po nich śmiech, obsesyjne myślenie o tym, co się stało, nawracające obrazy, które sprawiają, że osoba czuje się, jakby znowu przechodziła moment traumy, koszmary nocne.
Do szerokiej litanii reakcji dochodzą także: potrzeba nadmiernej kontroli otoczenia, co związane jest z brakiem poczucia bezpieczeństwa i stabilności, ataki paniki, poczucie braku kontroli, wstyd, winienie innych, silna tendencja do izolowania się, uczucie braku zrozumienia ze strony najbliższych, co prowadzi do poczucia wyobcowania i poluzowania więzi emocjonalnych z innymi, próby uniknięcia wszystkiego, co kojarzy się z traumą, emocjonalne odrętwienie, brak zainteresowania codziennymi sprawami, poczucie winy, wstyd, depresja i desperacja.
Zaskoczeniem dla niektórych może być to, że reakcje na traumatyczne przeżycie mogą trwać znacznie dłużej niż można, by tego oczekiwać. Dni, tygodnie, czasami miesiące, a w niektórych przypadkach lata muszą przejść, zanim odzyska się równowagę psychiczną.
Jak sobie radzić?
Ważne jest wsparcie rodziny i przyjaciół. Trzeba zmobilizować siebie, by sięgnąć po wsparcie. Rozmawiaj z innymi. Słuchaj swojego ciała, ono podpowie ci, co robić. Jeśli masz ochotę mówić o traumie znajdź empatycznych i zaufanych słuchaczy i mów o tym jak najwięcej. Im więcej wyrzucisz z siebie tym łatwiej będzie ci spojrzeć na to z innej perspektywy. Płacz. Płacz to oczyszczenie i jeśli masz ochotę płakać, to nie blokuj się. Wiele osób poradziło sobie z ogromnym stresem poprzez ćwiczenia fizyczne – bieganie, aerobik, jazdę na rowerze, wędrówki górskie. Inni kierują się w stronę medytacji i modlitwy. Jeszcze innym pomaga poczucie humoru – pamiętaj, że humor jest naturalnym, dojrzałym mechanizmem obronnym organizmu. Utrzymuj zbalansowaną dietę, do której należy włączyć indyka, gotowaną cebulę, pieczone ziemniaki, i kremowe zupy. Pomaga to poczuć się ciężej i lepiej, jak po świątecznym obiedzie. Higiena snu jest bardzo ważna – pozwól sobie spać 8 godzin dziennie. Unikaj stymulantów takich jak kawa, cukier, nikotyna. Przytulaj się do bliskich włączając w to zwierzęta domowe. Koty i psy mają niesamowicie terapeutyczne właściwości. Pisz wiersze, maluj, słuchaj muzyki. Opisz swoje przeżycie, podziel się z innymi, to pomoże komuś wyjść z podobnej sytuacji.
Katarzyna Pilewicz Ph. D, LCPC, CADC
doktor psychologii i specjalista od uzależnień. Ukończyła Adler University w Chicago w dziedzinie psychologii klinicznej. Doktorat obroniła w Walden University zajmując się wpływem psychologii pozytywnej na poprawę stanu psychiki człowieka. Autorka licznych publikacji popularnonaukowych w dziedzinie psychologii i higieny psychicznej w amerykańskim wydaniu Magazynu „Polonia” i w “Dzienniku Związkowym” w Chicago. Prowadzi swoją klinikę w dwóch lokalizacjach na przedmieściach Chicago, gdzie prowadzi psychoterapię dla młodzieży oraz dorosłych z problemami natury psychologicznej, pomagając w powrocie do wyższej jakości życia.
405 Lake Cook Rd., Suite 203, Deerfield, IL, 60015
911 N. Plum Grove Rd., suite C, Schaumburg, IL, 60173
Tel.
(847) 907 1166
Email:
[email protected]
www.psychologicalcounselingcenter.com
Psychological Counseling Center prowadzi konsultacje i porady dla osób zmagających się z problemami natury psychologicznej. Pomożemy zredukować stres, lęki i depresję. Wskażemy właściwe rozwiązania. Ukierunkujemy cię na odnalezienie siebie i twojej drogi życiowej. Po konsultację dzwoń: (847) 907-1166.
Nowa grupa dla rodziców: POZYTYWNE RODZICIELSTWO. W komfortowej atmosferze, pełnej poufności i wzajemnego wsparcia omawiamy trudne sytuacje i problemy, by znaleźć proste rozwiązania. Zrozum zachowanie swojego dziecka! Działaj na jego korzyść! Program oparty jest na zasadach nauk Alfreda Adlera. Po informacje dzwoń: (847) 907-1166
Katarzyna Pilewicz
