Problemy finansowe często prowadzą do kryzysów w małżeństwie, a bywają one pogłębiane przez brak otwartości i dobrej komunikacji. Jeżeli np. mąż ukrywa pieniądze, to w razie rozwodu żona dostanie mniej niż się jej faktycznie należy. W jeszcze gorszej sytuacji są osoby w wolnym związku, gdyż partner po prostu może odejść w siną dal, zostawiając partnerkę bez grosza i z długami.
Przykład z życia
Ojciec pewnej rodziny przez 15 lat odprowadzał po cichu wszystkie swoje pieniądze na konto matki w Polsce. Dom natomiast kupił na nazwisko żony i obciążył go dwiema pożyczkami hipotecznymi. Środki pobrane jako home equity loan rzekomo zainwestował na przyszłość. Kobieta utrzymywała rodzinę ze swojego wynagrodzenia, mąż dokładał się z rzadka, mówiąc, że oszczędza i robi korzystne lokaty. Pewnego dnia kupił bilet do Polski w jedną stronę, o czym żona dowiedziała się przez przypadek od znajomych. Zostawił ją z dwójką dzieci, bez oszczędności, tylko z zadłużonym po dach domem i ratami, którym kobieta nie była w stanie sprostać sama. Po sprzedaży domu i spłaceniu pożyczek, kobiecie nie zostało nic. Mąż nie był nawet zainteresowany uzyskaniem formalnego rozwodu.
Aby unikać uogólnień, traktuję męża jako stronę, która próbuje chować pieniądze, choć jest oczywiste, że postąpić tak mogą zarówno mąż, jak i żona.
Podział majątku w razie rozwodu
Rozstająca się para przeważnie dąży do rozwodu. Małżonkowie sami mogą ustalić podział majątku, ale jeżeli nie zdołają dojść do porozumienia, zadecyduje za nich sąd zgodnie z przepisami stanowymi. W najprostszym przypadku sąd może pozwolić małżonkom na zatrzymanie ich indywidualnego mienia (własność wyłączna, którą wnieśli do małżeństwa lub otrzymali jako darowizny czy spadki w czasie jego trwania), a wspólny dorobek podzieli po połowie.
Dostęp do majątku w razie rozwodu jest regulowany przez prawo stanowe. Na przykład, w stanie Nowy Jork każde z małżonków ma dostęp do wspólnych kont przed rozwodem, ale nie po jego rozpoczęciu, bowiem pozew rozwodowy zawiera zakaz transferów aktywów (Automatic Temporary Restraining Order). ATRO zabrania nie tylko opróżnienia wspólnych kont, skrytek bankowych, lecz także zaciągnięcia pożyczek pod zastaw wspólnego majątku (np. domu) oraz zmiany beneficjentów polis ubezpieczeniowych. O szczegółach swojej sprawy zawsze należy porozmawiać z doświadczonym prawnikiem.
Jak pieniądze bywają ukrywane
Przykład podany na początku artykułu jest ekstremalny i może dziwić: dlaczego kobieta zgadzała się na taki układ i nie rozszyfrowała intencji męża? W większości przypadków sytuacja nie jest tak oczywista. Oto jak mąż (czy żona) może chować pieniądze:
Składać gotówkę do skrytki bankowej. Zorientuj się, czy mąż ma skrytkę bankową: bank raz w roku pobiera opłatę, więc obciążenie znajduje się na wyciągu z konta. Posiadanie skrytki na jedno nazwisko jest nieroztropne, bowiem po śmierci właściciela dostęp do skrytki dla małżonka jest utrudniony.
Wywozić do Polski czy zagranicę. Mąż może mieć konto poza amerykańską jurysdykcją, w Polsce lub w innym kraju. Przepisy nakazują deklarowanie zagranicznych kont w amerykańskim zeznaniu podatkowym. Ustawa o ujawnianiu kont zagranicznych (FATCA) oraz umowa Polski ze stanami na temat implementacji tej ustawy utrudnia ostatnio chowanie środków za granicą. Więcej w książce pt. „Jak chować pieniądze przed fiskusem”.
Kupować cenne rzeczy, które mogą być łatwo przeoczone na zestawieniu majątkowym. Przykładem może być złoto, biżuteria, a także kolekcje (znaczki, monety), cenne obrazy czy antyki. Dzieląc majątek, możesz nawet nie przypuszczać, że kilka albumów starych znaczków jest wartych więcej niż dom.
Nadpłacić wierzycielom albo Urzędowi Podatkowemu. Jeżeli twój mąż przedpłaci nadmiernie podatki za przyszły rok, to dostanie ich zwrot w przyszłym roku, po zatwierdzeniu rozwodowego podziału majątku.
Opóźnić wynagrodzenie czy premię w pracy do kolejnego roku. Przez to jego przychód za rok, w którym nastąpi rozwód, będzie mniejszy.
Przenieść inwestycje na nazwisko członka rodziny czy biznesowego partnera. Mąż może planować, by po rozwodzie majątek ten ponownie przenieść na jego nazwisko.
Jeżeli twój małżonek chowa pieniądze od lat, to ich lokalizacja będzie bardzo trudna, wręcz niemożliwa, a w sądzie to ty masz obowiązek udowodnienia stanu majątkowego rodziny, żeby otrzymać część, która ci się należy.
Jak rozpoznać ukrywanie pieniędzy
Uważaj na nowe konta. Przyjrzyj się korespondencji przysyłanej tylko na nazwisko męża. Może jest to oznaką nowego konta albo nowej karty kredytowej. Nie powinnaś listów otwierać, ale zauważ nazwę banku. Czy w szufladach męża nie ma odcinków bankowych wskazujących na transakcje w bankomatach tego banku?
Czy mąż ma własną skrytkę na poczcie? To zły znak. Z pewnością wyciągi z jego indywidualnych kont są tam przesyłane.
Przyglądaj się transakcjom na kartach kredytowych. Mąż może dokonywać dla siebie kosztownych zakupów czy inwestycji, albo przekazywać pieniądze za granicę (np. przez Western Union), a należnością obciążać domowy budżet.
Sprawdź bankowe transakcje na sieci, potwierdzenia zakupów słane mailem, korespondencję sugerującą, że mąż ma konto np. w PayPal czy u internetowego maklera, o którym nic nie wiesz. Pytaj, gdy widzisz wypłaconą większą kwotę gotówki.
Zapoznaj się z rodzinnymi inwestycjami. Jeżeli rodzinne pieniądze pompowane są w jakieś lokaty, to powinnaś koniecznie wiedzieć, jakie to są finansowe instrumenty i gdzie są trzymane. Inwestycyjne konta powinny być zarejestrowane na obydwa nazwiska i mieć wyznaczonych spadkobierców (beneficiaries).
Uwaga: Samodzielne prowadzenie części swoich spraw niekoniecznie jest nieuczciwe. Szczególnie ludzie będący w drugim związku małżeńskim wolą zachować finansową niezależność. W takim przypadku należy otwarcie omówić swoje wzajemne oczekiwania i podzielić finansowe obowiązki. Nieuzasadnione podejrzenia mogą zrujnować twój związek.
Jak zapobiec problemom
Nawet jeżeli nie masz małżeńskich problemów i uważasz małżeństwo za stabilne, zastanów się nad następującymi kwestiami. Czy otwarcie traktujecie sprawy finansowe rodziny? Czy dałabyś sobie sama radę, gdybyś z jakiegoś powodu nagle została sama? Zacznij uczestniczyć w podejmowaniu finansowych decyzji. Jeżeli papierkowe i finansowe sprawy twojej rodziny są dla ciebie czarną magią, to zacznij się z nimi zapoznawać. Dowiedz się, gdzie trzymane są wszystkie pieniądze rodziny i jaki jest do nich dostęp. Jeżeli jeszcze nie umiesz, to naucz się korzystać z internetowej bankowości, z bankomatu, karty debetowej.
Sięgnij po książki, poradniki i dowiedz się, jak działa system Social Security, zakładowe i indywidualne plany emerytalne, ubezpieczenia zdrowotne, bankowość, świat finansów itp. Dowiedz się, jak funkcjonuje Ameryka. Musisz wiedzieć, jaka należeć ci się będzie emerytura w razie rozstania, czy zatrzymasz ubezpieczenie zdrowotne, jak podzielić dom czy pożyczki. Wiele pomocnych tekstów znajdziesz w witrynie www.PoradnikSukces.com.
Elżbieta Baumgartner
jest autorką wielu poradników, między innymi książek pt. „Jak szczędzać na podatkach”, „Amerykańskie emerytury”, „Jak chować pieniądze przed fiskusem”, „Jak inwestować w fundusze powiernicze” i wielu innych. Są one dostępne w D&Z House of Books, albo bezpośrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492, www.poradniksukces.com
Reklama